Biến thể phụ BA.2 của Omicron gia tăng, các nhà nghiên cứu lo ngại
Nghiên cứu mới cho thấy virus BA.2 - một biến thể phụ của Omicron - không chỉ lây lan nhanh hơn biến thể gốc, mà có thể gây ra bệnh nặng hơn và dường như có khả năng né tránh các biện pháp ngăn ngừa Covid-19.
Lây nhanh hơn và nặng hơn!
Các thí nghiệm mới từ Nhật Bản cho thấy BA.2 có khả năng gây bệnh nghiêm trọng hơn các biến thể cũ của Covid-19, bao gồm cả Delta. Giống như Omicron, nó gần như thoát khỏi khả năng miễn dịch do vắc xin tạo ra. BA.2 cũng có thể kháng cả một số phương pháp điều trị vốn đang được sử dụng chống lại biến thể gốc BA.1 của Omicron.
Chủng phụ BA.2 của Omicron đang gây ra nhiều lo lắng. Ảnh minh họa: Internet.
Các phát hiện đã được đăng hôm thứ Tư dưới dạng một nghiên cứu in trước trên nền tảng bioRxiv. Thông thường, trước khi một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa, nó sẽ được xem xét kỹ lưỡng bởi các chuyên gia độc lập. Bản in trước cho phép chia sẻ nghiên cứu nhanh hơn.
Tiến sĩ Daniel Rhoads, trưởng bộ phận vi sinh tại Phòng khám Cleveland ở Ohio, cho biết: “Theo quan điểm của nghiên cứu, nó có thể là một loại vi rút tồi tệ hơn BA.1, có thể lây truyền tốt hơn và gây ra bệnh nặng hơn”.
BA.2 có nhiều đột biến so với virus gây bệnh Covid ban đầu xuất hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc. Nó cũng có hàng tá thay đổi gen khác với chủng Omicron ban đầu, làm cho nó khác biệt với các loại virus gần đây nhất trong đại dịch.
Kei Sato, một nhà nghiên cứu tại Đại học Tokyo, người thực hiện nghiên cứu, lập luận rằng những phát hiện này chứng minh rằng BA.2 không nên được coi là một loại Omicron và nó cần được giám sát chặt chẽ hơn.
Sato nói: "Như bạn có thể biết, BA.2 được gọi là 'Omicron tàng hình'. Đó là bởi vì nó không hiển thị trong các xét nghiệm PCR như một lỗi của gen S". Do đó, các phòng thí nghiệm phải thực hiện thêm một bước và giải trình tự virus mới để tìm ra biến thể này. Bởi vậy ông đưa ra lời khuyên: “Thiết lập một phương pháp để phát hiện BA.2 sẽ là điều cần thiết đầu tiên mà nhiều quốc gia cần phải làm”.
Đáng ngại nhưng không đáng sợ
Theo các nghiên cứu gần đây, BA.2 dễ lây hơn Omicron khoảng 30% đến 50%. Nó đã được phát hiện ở 74 quốc gia. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) ước tính rằng khoảng 4% người Mỹ nhiễm Covid-19 là do BA.2. Theo báo cáo dịch tễ hàng tuần của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nó đã thống trị ở ít nhất 10 quốc gia: Bangladesh, Brunei, Trung Quốc, Đan Mạch, Guam, Ấn Độ, Montenegro, Nepal, Pakistan và Philippines.
Tuy nhiên, có nhiều bằng chứng khác nhau về mức độ nghiêm trọng của BA.2. Tỷ lệ nhập viện tiếp tục giảm ở các quốc gia mà BA.2 đã có chỗ đứng, như Nam Phi và Vương quốc Anh. Nhưng theo WHO thì ở Đan Mạch, nơi BA.2 đã trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ra các ca nhiễm, số người nhập viện và tử vong đang tăng lên.
Dù đáng ngại nhưng các nhà khoa học tin rằng, BA.2 cũng sẽ khó gây ra thêm một làn sóng lây nhiễm đáng sợ mới. Ảnh minh họa: Internet
Nghiên cứu mới cho thấy BA.2 có thể tự sao chép trong tế bào nhanh hơn BA.1. Nó cũng mạnh hơn trong việc làm cho các tế bào dính lại với nhau. Điều này cho phép virus tạo ra các đám tế bào lớn hơn, được gọi là hợp bào. Điều đó đáng lo ngại vì những khối này sau đó trở thành nhà máy để tạo ra nhiều bản sao của virus hơn. Delta cũng rất giỏi trong việc tạo ra hợp bào, khiến nó tàn phá phổi rất mạnh mẽ.
Khi các nhà nghiên cứu cho chuột đồng nhiễm BA.2 và BA.1, những con bị nhiễm BA.2 sẽ ốm nặng hơn và có chức năng phổi kém hơn. Trong các mẫu mô, phổi của chuột lang nhiễm BA.2 bị tổn thương nhiều hơn chuột bị nhiễm BA.1.
Tương tự như Omicron gốc, BA.2 có khả năng phá vỡ các kháng thể trong máu của những người đã được tiêm vắc xin Covid-19. Nó cũng có khả năng chống lại các kháng thể của những người đã bị nhiễm Covid-19 trong đại dịch, bao gồm cả Alpha và Delta.
Nhưng có một điểm sáng: Các kháng thể trong máu của những người gần đây mắc Omicron cũng có một số biện pháp bảo vệ chống lại BA.2, đặc biệt nếu họ đã được tiêm chủng. Hơn nữa theo các chuyên gia, mặc dù BA.2 có vẻ dễ lây lan và gây bệnh hơn Omicron, nhưng nó cũng khó có thể tạo ra một làn sóng lây nhiễm Covid-19 mạnh mẽ hơn.
Huy Anh (theo CNN)