Billiard - Môn thể thao trí tuệ

Anh Trần Nhân Tâm, 33 tuổi, là một cơ thủ bán chuyên nghiệp đến từ TP. Long Xuyên. Anh bắt đầu làm quen với cây cơ từ năm 18 tuổi khi còn là sinh viên đại học. Ban đầu, chỉ là những buổi tụ họp cùng bạn bè trong quán bida gần ký túc xá nhưng dần dà, anh Tâm bị cuốn hút bởi sự tinh tế và thử thách, bộ môn này mang lại. “Bida không đơn thuần là đánh trúng bi. Đó là sự kết hợp giữa tính toán, cảm giác tay, khả năng quan sát và cả chiến lược dài hơi. Chơi càng nhiều, tôi càng nhận ra đây không phải là một trò chơi đơn giản, mà là cả một nghệ thuật” - anh Tâm chia sẻ.

Thật vậy, bida không chỉ có một hình thức, mà rất đa dạng về thể loại. Phổ biến nhất là bida lỗ (pool) với các kiểu chơi như 8 bi, 9 bi và 10 bi; bida carom (gồm 1 băng, 3 băng) và snooker. Mỗi loại hình đòi hỏi người chơi phải có những kỹ thuật và tư duy khác nhau. Trong đó, bida 3 băng - một thể loại carom - được đánh giá là khó nhất, đòi hỏi người chơi phải đánh bi chủ sao cho sau khi chạm bi mục tiêu thứ nhất, phải tiếp tục chạm vào băng ít nhất 3 lần trước khi chạm bi mục tiêu thứ 2. Một cú đánh chính xác trong thể loại này là minh chứng cho kỹ thuật điêu luyện và khả năng kiểm soát cực kỳ tinh tế.

Một cơ thủ thể hiện cú “bắn” trong bida 4 bi

Với những người như anh Tâm, mỗi ngày đều dành ít nhất 2 tiếng để luyện tập. "Thời gian đầu, tôi đánh trượt liên tục. Cảm giác như không thể kiểm soát đường đi của bi. Nhưng dần dần, tôi học được cách điều chỉnh lực tay, góc cơ và cả cách thở để giữ nhịp độ ổn định." Anh cho biết thêm, hiện tại đã có thể thi đấu ngang ngửa với các cơ thủ kỳ cựu trong những giải đấu phong trào và đang hướng tới giải đấu toàn thành phố.

Các giải đấu bida tại Việt Nam những năm gần đây cũng phát triển đáng kể. Trong năm 2024, giải Vô địch Bida 3 băng quốc gia đã thu hút hơn 150 vận động viên từ 30 tỉnh, thành phố, với tổng giải thưởng lên đến gần 1 tỷ đồng. Việt Nam hiện cũng sở hữu nhiều cơ thủ có thứ hạng cao trên thế giới như Trần Quyết Chiến - từng xếp hạng 3 thế giới ở nội dung bida 3 băng, hay Nguyễn Đức Anh Chiến - người từng giành ngôi Á quân World Championship năm 2019.

Không giống như nhiều môn thể thao thiên về thể lực, bida là môn chơi không giới hạn độ tuổi. Theo một khảo sát không chính thức tại TP. Hồ Chí Minh, khoảng 40% người chơi bida thường xuyên nằm trong độ tuổi từ 30 đến 50 - một minh chứng cho sự bền bỉ và sức hút lâu dài của bộ môn này. Với những người cao tuổi, bida còn được xem là hình thức vận động nhẹ nhàng giúp duy trì trí nhớ và tăng khả năng tập trung.

Ngoài yếu tố kỹ thuật, bida còn là nơi gắn kết cộng đồng. Những quán bida giờ đây không còn là nơi bị gắn mác tiêu cực như trước kia, mà đã dần trở thành không gian văn minh để giao lưu, học hỏi và thư giãn. Anh Tâm kể: “Tôi quen được rất nhiều người bạn tốt từ bida. Có người làm kỹ sư, người làm bác sĩ, thậm chí có người chơi chỉ để rèn luyện sự kiên nhẫn và giảm stress sau giờ làm việc”.

Không cần đến sân cỏ, không cần chạy nhảy liên tục, bida mang đến một thế giới riêng, nơi mỗi cú đánh là một sự tính toán, mỗi trận đấu là một cuộc đấu trí đầy gay cấn. Dù chơi để giải trí hay thi đấu chuyên nghiệp, môn thể thao này luôn mang lại niềm vui, sự thách thức và cảm giác thăng hoa qua từng đường cơ.

NGUYỄN TRÍ