Bịt 'lỗ hổng' về công tác PCCC tại các khu nhà trọ, nhà cho thuê

Thái độ chủ quan, lơ là vẫn phổ biến

Hàng loạt vụ cháy gây hậu quả nghiêm trọng là hồi chuông cảnh báo về ý thức PCCC của người dân. Vụ cháy nhà trọ vào rạng sáng 24-5 vừa qua tại nhà số 1, ngõ 43, ngách 98, phố Trung Kính, quận Cầu Giấy, là một trong các vụ cháy gây ám ảnh trong cộng đồng. Ngôi nhà này chủ vừa ở, vừa kết hợp cho thuê trọ, gồm 3 tầng, mỗi tầng 2 phòng, tầng 1 kinh doanh và sửa chữa xe. Địa điểm xảy cháy được xác định là bắt nguồn tại tầng 1, nơi để xe.

Những hình ảnh tang thương của vụ cháy nhà trọ ở phố Trung Kính

Trước đó, đêm 12 rạng sáng 13-9-2023 xảy ra vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng tại số nhà 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân). Căn nhà có diện tích khoảng trên 200m2, cao 9 tầng, chia thành 45 căn hộ với khoảng 150 người sinh sống. Vụ cháy khiến 56 người tử vong và 37 người bị thương. Nguyên nhân gây cháy được xác định do chập dây dẫn điện bình ắc quy trên xe mô tô sử dụng động cơ xăng (loại xe tay ga) đặt giáp tường tầng 1. Hay mới đây nhất, vụ cháy xảy ra lúc 5h33 ngày 30-5 tại nhà dân xây 3 tầng, kết hợp cho thuê trọ tại địa chỉ số 7, tổ 1, Ba La, phường Phú Lương, quận Hà Đông. Theo lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH (CAQ Hà Đông), khu vực cháy rộng khoảng 20m2 tại tầng 1 của ngôi nhà.

Có thể thấy các vụ cháy trên đều có điểm chung là xuất phát cháy từ khu vực để xe tầng 1. Qua khảo sát, đa số các nhà trọ, nhà cho thuê đều ở nằm trong các ngõ sâu, hẹp, cách xa nguồn nước, không đảm bảo các điều kiện về an toàn PCCC và CNCH. Từ lối thoát nạn, ngăn cháy lan, bố trí, sắp xếp vật dụng, hàng hóa đến trang bị phương tiện chữa cháy… hầu như đều chưa bảo đảm. Bên cạnh đó, hầu hết người cho thuê cũng như người thuê trọ chưa nhận thức được những nguy cơ tiềm ẩn cháy, nổ, yếu tố gây cháy lan, cháy lớn, có thể gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản, ý thức chấp hành quy định pháp luật về PCCC còn hạn chế. Đặc biệt là thái độ chủ quan, mất cảnh giác, lơ là trong việc sử dụng các thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt như thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã, đun nấu, hút thuốc, hệ thống điện đấu nối, câu móc cẩu thả và không thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế…

Ngõ hẹp, lồng sắt quây kín, tập trung đông người… là những đặc điểm thường thấy của nhà trọ, nhà cho thuê, chung cư mini

Nơm nớp nỗi lo an toàn

Nguy cơ cháy, nổ càng hiện hữu khi thời tiết bước vào giai đoạn nắng nóng kéo dài với nền nhiệt độ tăng cao. Hầu hết các phòng trọ đều sử dụng gas để đun nấu và tái sử dụng vỏ bình để nạp lại gas. Điều này rất nguy hiểm khi khí gas hay vỏ bình gas không còn đủ độ an toàn cần thiết có thể dẫn tới cháy, nổ. Theo đánh giá của Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH (CATP Hà Nội), phần lớn các cơ sở nhà trọ, nhà cho thuê đã xây dựng lâu năm, thời điểm xây dựng đa số sử dụng với mục đích nhà ở của hộ gia đình, sau đó chuyển đổi công năng thành nhà trọ nên không đáp ứng được yêu cầu về PCCC. Các nhà trọ nằm trong khu dân cư thường có diện tích không lớn nên khi xây dựng thường không có lối thoát nạn an toàn. Thống kê các vụ cháy nghiêm trọng gần đây cho thấy, hầu hết đều do không đảm bảo lối thoát nạn dẫn đến hậu quả nặng nề. Bên cạnh đó, các nhà trọ thường ở sâu trong ngõ nhỏ, xe chữa cháy khó tiếp cận nên công tác chữa cháy, cứu hộ, cứu nạn lại càng khó khăn.

Vấn đề an toàn cháy, nổ trong các khu nhà trọ cho công nhân, sinh viên thuê cũng được đặt ra khi mùa nắng nóng bắt đầu. Hiện các lực lượng chức năng đang thực hiện tổng kiểm tra, rà soát, xử lý vi phạm trên toàn thành phố đối với nhà trọ, nhà ở cho thuê, nhà ở nhiều căn hộ (chung cư mini). Đồng thời, tổ chức kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn, kiến nghị 100% cơ sở nhà trọ hoàn thành việc khắc phục các giải pháp trước mắt, gồm: Mở lối thoát nạn khẩn cấp thứ hai; có giải pháp ngăn cách khu vực để xe, khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao với khu vực ở và lối thoát nạn; trang bị các phương tiện, thiết bị PCCC, công cụ phá dỡ phù hợp nhằm hạn chế cháy, nổ và giảm thiểu tối đa thiệt hại do cháy gây ra.

Nhiều năm qua, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH cũng đã liên tục khuyến cáo các chủ nhà trọ, nhà cho thuê phải chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về PCCC; thường xuyên tự kiểm tra, tuyên truyền nâng cao ý thức người thuê trọ về công tác PCCC và CNCH. Những nỗ lực này đã góp phần không nhỏ trong việc xử lý nhanh chóng, không để đám cháy phát triển, giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản, phát huy hiệu quả phương châm “Lực lượng trong dân - Phương tiện trong dân - Hậu cần trong dân - Chỉ huy trong dân”. Tuy nhiên, chỉ trông chờ vào nỗ lực của lực lượng chức năng là chưa đủ mà trên hết vẫn là ý thức của người dân, người đại diện khu nhà trọ, chủ nhà trọ, người thuê trọ. “Nước xa không cứu được lửa gần”, bên cạnh việc kịp thời phát hiện sớm đám cháy, người dân cần nắm bắt được kỹ năng thoát nạn, sử dụng các trang thiết bị chữa cháy ban đầu và phải có ý thức phòng ngừa cháy, nổ, coi đó như cơm ăn, áo mặc hàng ngày.