Bộ Công Thương công bố Bộ sách Lịch sử Công Thương Việt Nam

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu khai mạc Lễ công bố Bộ sách Lịch sử Công Thương Việt Nam 1945 - 2010 và Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020

Đến dự, về phía Bộ Công Thương, có các đồng chí: Nguyễn Hồng Diên - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Công Thương, Trưởng Ban Chỉ đạo nghiên cứu, biên soạn, xuất bản Bộ sách, Đặng Vũ Chư - Nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Nguyên Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, Đỗ Thắng Hải - Ủy viên ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Đặng Hoàng An - Ủy viên ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Nguyễn Sinh Nhật Tân - Ủy viên Ban cán sự đảng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Lê Huy Côn - Nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Công nghiệp, Vũ Trọng Nam - Nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, Đỗ Như Đính, nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, Trần Đức Minh - Nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại Lương Văn Tự - Nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, Đỗ Hữu Hào - Nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương, Nguyễn Thành Biên - Nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trương Đình Long - Nguyên Tổng Cục phó Tổng cục Địa chất; cùng các đồng chí Thành viên Ban Chỉ đạo, Ban Biên soạn Bộ sách; các đồng chí Lãnh đạo các Tổng cục, Cục, Vụ, các đơn vị chức năng, các Tập đoàn, Tổng công ty, các trường đại học… trực thuộc Bộ Công Thương.

Về phía khách mời, có các đồng chí lãnh đạo các Ban, Bộ, tổ chức trực thuộc TW, các nhà khoa học: Trần Thanh Lâm - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Nguyễn Thanh Lâm - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, PGS. TS. Phạm Minh Tuấn - Phó Tổng biên tập, phụ trách Tạp chí Cộng sản, PGS.TS. Trần Đức Cường - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, GS.TSKH. Vũ Minh Giang - Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, GS.TS. Trần Thọ Đạt - Chủ tịch Hội đồng giáo sư nhà nước ngành Kinh tế; cùng các nhà khoa học đến từ Đại học Quốc gia Hà Nội và Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam.

Về phía Cơ quan phối hợp xuất bản Bộ sách, có bà Phạm Thị Thinh - Phó Giám đốc, Phó Tổng biên tập Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật, Nguyễn Hoài Anh - Phó Giám đốc, Phó Tổng biên tập Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật, cùng Lãnh đạo các ban chuyên môn của Nhà Xuất bản.

Đến dự buổi lễ Công bố Bộ sách Lịch sử Công Thương Việt Nam còn có các cơ quan báo chí, truyền thông trung ương và địa phương.

Trải qua hơn 2/3 thế kỷ xây dựng và phát triển, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; sự hợp tác, giúp đỡ của các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương cùng với sự nỗ lực vượt bậc của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, ngành Công Thương Việt Nam đã không ngừng phát triển, lớn mạnh cùng đất nước và đạt được những thành tựu quan trọng, tương đối toàn diện trên các lĩnh vực, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, để lại những dấu ấn lịch sử vẻ vang, những giá trị truyền thống tốt đẹp mà các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong Ngành đã dày công xây dựng, vun đắp và trao truyền qua nhiều thế hệ.

Công trình nghiên cứu công phu, toàn diện, sâu sắc về lịch sử ngành Công Thương Việt Nam

Nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa sâu sắc của việc gìn giữ, phát huy truyền thống vẻ vang của Ngành, ngay từ đầu nhiệm kỳ Chính phủ khóa XV (giữa năm 2021), Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ đã thống nhất chủ trương nghiên cứu, biên soạn, xuất bản Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam.

Sau gần 2 năm thực hiện, với quyết tâm cao và tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, khoa học và tận tụy, cùng với sự tham gia, hỗ trợ tích cực của nhiều cơ quan, tổ chức và cá nhân, đến nay Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam đã hoàn thành, đủ điều kiện để xuất bản, công bố rộng rãi với bạn đọc ở trong và ngoài Ngành.

Bộ sách là công trình đồ sộ, được nghiên cứu, xây dựng công phu, toàn diện, sâu sắc với gần 900 trang của cuốn sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam 1945 - 2010” và gần 1.600 trang, trình bày hơn 1.400 sự kiện trong 2 tập Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020, tập 1 (2011 - 2015) và Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020, tập 2 (2016 - 2020). Đây là công trình đầu tiên nghiên cứu một cách toàn diện ngành Công Thương qua các thời kỳ lịch sử (cả lịch sử Ngành và lịch sử tổ chức của Ngành, hệ thống các ngành, phân ngành); đã tái hiện lại một cách hệ thống, chân thực, khách quan những chặng đường phát triển đầy tự hào, những thành tựu nổi bật và cả những thời điểm khó khăn, thách thức mà Ngành đã trải qua, xuyên suốt từ thời kỳ trước Cách mạng Tháng 8 năm 1945 đến giai đoạn thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Nhiều chuyên gia kinh tế, nhà nghiên cứu lịch sử đánh giá Bộ sách là nguồn sử liệu quý, đồ sộ, phong phú và có độ tin cậy cao; xứng đáng được coi là một công trình quan trọng của lịch sử Việt Nam, lịch sử kinh tế Việt Nam, lịch sử Chính phủ Việt Nam, đóng góp vào kho tàng lý luận về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; là “cẩm nang” rất hữu ích cho việc nghiên cứu, tìm hiểu về sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước đối với ngành Công Thương cũng như những đóng góp, cống hiến của Ngành trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, là tài liệu tuyên truyền, giáo dục về truyền thống vẻ vang của ngành Công Thương Việt Nam, giúp cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, đặc biệt là thế hệ trẻ nắm chắc, hiểu rõ và trân quý các giá trị truyền thống, góp phần tạo lập, nuôi dưỡng niềm tự hào, tình yêu Ngành, yêu nghề và hoài bão, khát vọng vươn lên, tạo động lực phấn đấu cùng toàn Ngành hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao, xứng đáng với niềm tin, sự mong đợi của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Phát biểu tại Lễ công bố Bộ sách, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ôn lại những truyền thống tốt đẹp của Ngành Công Thương trong suốt chiều dài lịch sử; đồng thời, Bộ trưởng nhấn mạnh: “Lịch sử là một dòng chảy không ngừng nghỉ. Hiểu biết, trân trọng và gìn giữ, phát huy những giá trị lịch sử, truyền thống vẻ vang của Ngành từ ngày đầu thành lập đến nay là việc làm rất quan trọng, bởi đó không chỉ là việc thể hiện tình cảm, trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với các thế hệ đi trước, mà còn góp phần giáo dục, hun đúc, trao truyền giá trị tốt đẹp cho các thế hệ hôm nay và mai sau”.

Các đại biểu, khách mời tham dự Lễ công bố Bộ sách Lịch sử Công Thương Việt Nam

Để tăng cường tuyên truyền, phổ biến, phát huy giá trị của Bộ sách Lịch sử Công Thương Việt Nam đến đông đảo bạn đọc trong và ngoài Ngành, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị các tổ chức, đơn vị thuộc Bộ quan tâm thực hiện tốt ba nội dung:

Một là, ngay sau sự kiện này, Tạp chí Công Thương chủ trì, phối hợp với Báo Công Thương và các cơ quan truyền thông của Bộ tập trung tuyên truyền, giới thiệu sâu rộng về nội dung của Bộ sách, giúp bạn đọc cả trong và ngoài Ngành hiểu đúng, hiểu rõ hơn quá trình xây dựng và phát triển ngành Công Thương Việt Nam trong hơn 2/3 thế kỷ qua, nhất là những thời kỳ, sự kiện còn ít được biết đến với cách đánh giá thấu đáo, khách quan, khoa học.

Hai là, các cấp ủy, tổ chức Đảng, tổ chức Đoàn thể và hệ thống các trường học, doanh nghiệp thuộc ngành Công Thương khẩn trương tổ chức quán triệt, nghiên cứu, tìm hiểu sâu sắc về nội dung Bộ sách bằng các hình thức phù hợp; đưa việc tìm hiểu Bộ sách vào nội dung sinh hoạt thường kỳ của chi bộ, đoàn thể và liên hệ với thực tiễn công tác của tổ chức, đơn vị mình, giúp cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và các đoàn viên, hội viên, sinh viên trong toàn Ngành, đặc biệt là thế hệ trẻ nắm chắc, hiểu rõ về giá trị truyền thống, lịch sử vẻ vang của Ngành cũng như những đóng góp to lớn, sáng tạo của các thế hệ cán bộ ngành Công Thương trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là ở những thời điểm bước ngoặt của lịch sử đất nước.

Ba là, các đơn vị chuyên môn, cơ quan chức năng thuộc Bộ tập trung nghiên cứu và vận dụng sáng tạo những bài học kinh nghiệm, nhất là các bài học trong quá trình triển khai thực hiện mô hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để từ đó cải thiện, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, thực hiện và chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của Ngành trong thời gian tới; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện những cơ chế, chính sách, bảo đảm đồng bộ, khả thi và đề xuất cấp có thẩm quyền cho thực hiện thí điểm những nhiệm vụ theo tinh thần đổi mới, sáng tạo nhằm khơi thông và giải phóng các nguồn lực, nhất là nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển Ngành.

Thay mặt nhóm biên soạn, bà Đặng Thị Ngọc Thu, Tổng Biên tập Tạp chí Công Thương báo cáo tóm tắt quá trình triển khai nghiên cứu, biên soạn Bộ sách và quan điểm, phương thức tiến hành.

Bà Đặng Thị Ngọc Thu, Tổng Biên tập Tạp chí Công Thương báo cáo tóm tắt quá trình triển khai nghiên cứu, biên soạn Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam

Bà Đặng Thị Ngọc Thu cho biết: "Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam đã áp dụng đồng thời nhiều phương pháp nghiên cứu, bao gồm: phương pháp nghiên cứu lịch sử, nghiên cứu kinh tế, nghiên cứu xã hội học, gặp gỡ nhân chứng lịch sử… Việc áp dụng đồng thời nhiều phương pháp nghiên cứu đã giúp tái hiện lịch sử ngành Công Thương và nền kinh tế một cách liền mạch, được tiếp cận, phân tích ở nhiều chiều, đồng thời cung cấp nhiều bài học kinh nghiệm về quản lý kinh tế. Đó là những bài học xử lý các mối quan hệ: giữa Nhà nước và thị trường; giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất; giữa chức năng quản lý nhà nước và chức năng quản lý sản xuất - kinh doanh; giữa tăng trưởng và kiểm soát lạm phát... đúng như lời dạy của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh: “Lý luận cách mạng Việt Nam phải xuất phát từ thực tế Việt Nam, và giải quyết những vấn đề do cách mạng Việt Nam đặt ra”.

Là cơ quan xuất bản Bộ sách, bà Phạm Thị Thinh, Phó Giám đốc - Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật khẳng định: Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam 1945 - 2010 và Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020 được biên soạn, xuất bản công phu, nghiêm túc, kỹ lưỡng, chú trọng cả nội dung khoa học và hình thức thể hiện. Bộ sách đã khái quát những chặng đường phát triển đầy tự hào, những thành tựu nổi bật và cả những khó khăn, thách thức của ngành Công Thương, qua đó cho thấy những đóng góp của Ngành đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bộ sách là tài liệu có giá trị góp phần nghiên cứu, tìm hiểu về đường lối lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước đối với kinh tế Việt Nam nói chung cũng như đối với ngành Công Thương nói riêng.

Bà Phạm Thị Thinh, Phó Giám đốc - Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát biểu tại Lễ công bố Bộ sách

Tại buổi lễ, các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo Bộ Công Thương, Lãnh đạo Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam đã thực hiện nghi thức phát hành Bộ sách Lịch sử ngành Công Thương Việt Nam bản điện tử trên trang website Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, tại địa chỉ https://www.nxbctqg.org.vn

BỘ SÁCH LỊCH SỬ NGÀNH CÔNG THƯƠNG

LỊCH SỬ CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM (1945 - 2010)

Có dung lượng 852 trang in, với kết cấu 3 phần:

Phần thứ nhất: Gồm sơ đồ lịch sử hình thành Bộ Công Thương; Danh sách và hình ảnh Bộ trưởng Bộ Công Thương và các Bộ tiền nhiệm; Danh sách và hình ảnh Tổng Cục trưởng các tổng cục thuộc Chính phủ trong cơ cấu hình thành Bộ Công Thương; Danh sách và hình ảnh Lãnh đạo Bộ Công Thương hiện nay.

Phần thứ hai: Gồm 8 chương nội dung và chương Kết luận:

- Chương I. Vài nét về Công nghiệp - Thương mại Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

- Chương II. Công nghiệp - Thương mại Việt Nam trong sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc (1945 - 1954).

- Chương III. Công nghiệp - Thương mại miền Bắc giai đoạn khôi phục kinh tế, xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thống nhất nước nhà (1954 - 1965).

- Chương IV. Công nghiệp - Thương mại với hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và chi viện cho miền Nam (1965 - 1975).

- Chương V. Công nghiệp - Thương mại miền Nam (1955 - 1975).

- Chương VI. Công nghiệp - Thương mại trong 10 năm sau khi đất nước thống nhất (1975 - 1985).

- Chương VII. Từng bước phát triển ngành Công nghiệp - Thương mại trong 10 năm đầu đổi mới đất nước (1986 - 1995).

- Chương VIII. Phát triển Công nghiệp - Thương mại trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế (1995 - 2010).

- Chương Kết luận: Nêu 5 bài học học kinh nghiệm có giá trị lịch sử trên phương diện lý luận và thực tiễn, rút ra từ hơn nửa thế kỷ hình thành và phát triển ngành Công Thương:

+ Bài học thứ nhất: Nắm vững chủ trương, vận dụng sáng tạo đường lối cách mạng của Đảng vào phát triển Ngành.

+ Bài học thứ hai: Nắm chắc và quyết tâm thực hiện nhiệm vụ chính của Ngành là xây dựng hạ tầng cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ cho nền kinh tế, làm nền tảng cho công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

+ Bài học thứ ba: Bảo đảm hiệu quả, hiệu lực của quản lý nhà nước.

+ Bài học thứ tư: Công nghiệp hóa phải hướng đến giải phóng và phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất, phát huy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo bước đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế và doanh nghiệp.

+ Bài học thứ năm: Phát triển thương mại cần tập trung vào bảo đảm các cân đối lớn, cán cân thương mại, không chỉ để trở thành trụ cột phát triển trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa mà còn là phương thức bảo đảm an ninh kinh tế, chủ động ứng phó với các tình huống biến động lớn, đột xuất có thể xảy ra từ bên ngoài.

Phần thứ ba: Bao gồm số sự kiện lịch sử liên quan đến hoạt động ngành Công Thương giai đoạn 1945 - 2010, Tài liệu tham khảo, Mục lục.

BIÊN NIÊN SỬ CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 2011 - 2020

Có dung lượng gần 1.600 trang in, với hơn 1.400 sự kiện, được chia làm 2 tập:

- Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020, tập 1 (2011 - 2015).

- Biên niên sử Công Thương Việt Nam 2011 - 2020, tập 2 (2016 - 2020).

Những sự kiện trình bày trong mỗi tập sách đều mang tính tiêu biểu trong các hoạt động, lĩnh vực thuộc chức năng quản lý nhà nước của Bộ Công Thương giai đoạn 2011 - 2020. Đây là giai đoạn Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Công Thương từng bước xây dựng, bổ sung, hoàn chỉnh đường lối công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong bối cảnh hội nhập quốc tế và tham gia tiến trình toàn cầu hóa của Việt Nam, trong đó ngành Công Thương được trao sứ mệnh quan trọng, góp phần hiện thực hóa khát vọng hùng cường, thịnh vượng của đất nước.

Những sự kiện được lựa chọn trong cuốn sách khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với ngành Công Thương, thể hiện vai trò và những đóng góp của ngành Công Thương đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt nam, đồng thời làm nổi bật tính chủ động sáng tạo của ngành Công Thương trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt ở những thời điểm, bước ngoặt của lịch sử.

Việt Hằng