Bộ Giáo dục và Đào tạo cảnh báo thông tin sai sự thật về sắp xếp, tổ chức lại các trường đại học

Theo một số thông tin lan truyền, các trường như Bách khoa Hà Nội, Đại học Công nghiệp Hà Nội, Đại học Điện lực, Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải và Đại học Mỏ - Địa chất sẽ hợp thành Đại học Kỹ thuật và Công nghệ quốc gia. Đồng thời, Đại học Kinh tế Quốc dân, Thương mại, Ngoại thương, Luật Hà Nội và Học viện Tài chính sẽ sáp nhập thành Đại học Kinh tế - Luật Quốc gia. Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT khẳng định đây là thông tin không chính xác, đề nghị người dân cảnh giác và không lan truyền.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, bảng sơ đồ gợi ý sắp xếp các trường đại học được lan truyền trên mạng là sai sự thật - Ảnh: Thông tin Chính phủ.

"Bộ Giáo dục và Đào tạo được Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng đề án sắp xếp, tổ chức lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học và vẫn đang phối hợp với các cơ quan liên quan để nghiên cứu, đánh giá thực trạng trước khi báo cáo phương án để Chính phủ xem xét, quyết định" - Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ.

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tính toán nhiều phương án bao gồm việc có thể sáp nhập các trường khối Trung ương, giải thể những trường quy mô quá nhỏ, không đạt tiêu chuẩn, hoặc gộp các trường có chuyên ngành gần nhau để khắc phục tình trạng manh mún, phân tán, hạn chế phát triển.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh, mục tiêu của việc sắp xếp là giảm đầu mối, tăng quy mô, tạo điều kiện để các trường phát triển mạnh hơn. Bộ cũng sẽ xây dựng kịch bản riêng cho từng trường với phương án tối ưu, bao gồm cả việc chỉ định nhân sự.

Khắc phục tình trạng manh mún, nhỏ lẻ

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến đối với dự thảo nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo đột phá trong phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết này nhằm thể chế hóa Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Dự thảo dự kiến sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ X sắp tới.

Điểm đáng chú ý của dự thảo là các quy định cụ thể về tổ chức hệ thống, nhân lực và quản trị cơ sở giáo dục, trong đó có nội dung sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống cơ sở giáo dục công lập.

Theo dự thảo, việc sắp xếp sẽ tập trung vào cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên công lập (trừ các đơn vị trực thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao). Một trong những giải pháp là hợp nhất trung tâm giáo dục nghề nghiệp và trung tâm giáo dục thường xuyên thành trường trung học nghề theo khu vực liên phường, xã.

Việc sắp xếp theo hướng giảm đầu mối, gắn trách nhiệm quản lý chuyên môn với nhân sự và tài chính, loại bỏ cấp trung gian, nhằm bảo đảm hệ thống tinh gọn, thống nhất, hiệu quả.

Việc sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống cơ sở giáo dục công lập nhằm khắc phục tình trạng manh mún, nhỏ lẻ, thiếu liên kết phát triển giữa các trường - Ảnh: IUH.

Dự thảo cũng quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo trực tiếp quản lý các đại học, trường đại học trọng điểm quốc gia, đặc biệt là các cơ sở kỹ thuật – công nghệ dẫn dắt mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng; đồng thời, các trường cao đẳng sẽ được định hướng trở thành trung tâm vùng hoặc trung tâm quốc gia về đào tạo, thực hành nghề chất lượng cao.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục quản lý những cơ sở giáo dục đại học đào tạo chuyên sâu, đặc thù. Các trường còn lại sẽ được chuyển giao về địa phương quản lý, với nguyên tắc trao quyền tự chủ toàn diện cho các cơ sở giáo dục, không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Đồng thời, nghiên cứu phương án sáp nhập các viện nghiên cứu với cơ sở giáo dục đại học, trừ các tổ chức khoa học – công nghệ công lập đặc thù.

Hiện nay, nhiều bộ, ngành vẫn trực tiếp quản lý các trường đại học. Trong đó, Bộ Công Thương quản lý 9 trường, gồm Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, Trường Đại học Điện lực, Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, Trường Đại học Công Thương TP.HCM…

Bộ Nông nghiệp và Môi trường hiện đang quản lý 6 trường, trong đó có Trường Đại học Thủy lợi, Trường Đại học Lâm nghiệp, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, Học viện Nông nghiệp Việt Nam…

Bộ Xây dựng quản lý 8 cơ sở, trong đó có Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, Trường Đại học Kiến trúc TP.HCM, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam, Trường Đại học Giao thông vận tải TP.HCM… Bên cạnh đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có Trường Đại học Công đoàn.

Trước đó, Nghị quyết 281 về chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 71 và định hướng từ Ban Chỉ đạo Trung ương tổng kết Nghị quyết 18 đã xác định rõ chủ trương: sắp xếp, tái cấu trúc hệ thống cơ sở giáo dục đại học; sáp nhập, giải thể các cơ sở không đạt chuẩn; nghiên cứu sáp nhập viện nghiên cứu với cơ sở giáo dục đại học; đồng thời hoàn thiện cơ cấu tổ chức để loại bỏ cấp trung gian, xây dựng mô hình quản trị tinh gọn, hiệu quả.

Dự thảo cũng xem xét chuyển một số trường đại học về cho địa phương quản lý nhằm nâng cao hiệu quả, đồng thời đáp ứng nhu cầu nhân lực tại chỗ.

Phát biểu tại Hội nghị Giáo dục đại học năm 2025, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết: trong thời gian sắp tới, giáo dục đại học sẽ bước vào giai đoạn “sắp xếp, sáp nhập, tinh giản”. Việc sáp nhập có thể được chỉ định, thay vì do các cơ sở chủ động đề xuất. Ngoài khối các trường thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và nhóm trường tư thục, cả nước hiện có khoảng 140 trường đại học công lập sẽ nằm trong diện sắp xếp, tinh giản.

Theo đó, có thể thực hiện nhiều phương án: trường trung ương nhập với trường địa phương, nhiều trường trung ương nhập với nhau hoặc nhiều trường địa phương sáp nhập với nhau.

Quan điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo là khắc phục tình trạng manh mún, nhỏ lẻ, thiếu liên kết phát triển giữa các trường, đặc biệt là những cơ sở đào tạo gần nhau về lĩnh vực. Ban Chỉ đạo của Bộ đã xây dựng phương án cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đang chờ ý kiến chỉ đạo trước khi triển khai, với tinh thần sắp xếp để các trường mạnh lên, hoạt động hiệu quả hơn.

Đức Bách