Bộ Ngoại giao đề xuất chuyển dự án trụ sở nghìn tỷ dang dở cho PVN, xin nghiên cứu xây dựng dự án khác

Dự án nghìn tỷ kéo dài hơn 10 năm vẫn dang dở

Trụ sở Bộ Ngoại giao số 2 Lê Quang Đạo, TP Hà Nội. Ảnh: Như Ý.

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra toàn diện Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao tại số 2 Lê Quang Đạo (TP Hà Nội), chỉ rõ hàng loạt sai phạm trong quá trình đầu tư, đấu thầu, quản lý vốn và thi công.

Theo kết luận, dự án được khởi công từ tháng 8/2009 với tổng mức đầu tư ban đầu 3.484 tỷ đồng, sau đó được điều chỉnh lên gần 7.000 tỷ đồng. Công trình gồm nhiều hạng mục đặc biệt như sân đỗ trực thăng, hầm thoát hiểm, trung tâm lưu trữ tài liệu ngoại giao. Tuy nhiên, sau hơn một thập kỷ, dự án vẫn chưa hoàn thiện, gây lãng phí vốn nhà nước.

Năm 2017, Kiểm toán Nhà nước từng chỉ ra việc thiếu hợp lý trong xác định quy mô và nguồn vốn đầu tư, dẫn đến việc phải cắt giảm hạng mục, điều chỉnh tổng mức đầu tư và kéo dài tiến độ. Đến nay, nhiều hạng mục vẫn dang dở, vật tư, thiết bị tồn kho, công trình xuống cấp cục bộ dù chưa đưa vào sử dụng.

Kết luận thanh tra nêu rõ, Bộ Ngoại giao đã ký 20 gói thầu với tổng giá trị 4.388 tỷ đồng, vượt 904 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt. Nhiều gói thầu được chỉ định, đánh giá hồ sơ trái quy định, thuê tư vấn nước ngoài sai thẩm quyền, gây thiệt hại tạm tính hơn 79 tỷ đồng ngân sách nhà nước.

Cơ quan thanh tra cũng phát hiện vi phạm nguyên tắc quản lý chi phí đầu tư xây dựng, vi phạm điều cấm trong đấu thầu, thực hiện trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Những sai phạm này được xác định là nguyên nhân trực tiếp khiến dự án chậm tiến độ, đội vốn và đình trệ kéo dài.

Đề xuất chuyển giao cho PVN quản lý

Trước thực trạng dự án không thể tiếp tục triển khai, Bộ Ngoại giao đã đề xuất dừng chủ trương đầu tư, đồng thời xử lý tồn đọng về vật tư, thiết bị, thanh lý hợp đồng và quyết toán vốn đầu tư công. Trên cơ sở đó, Bộ kiến nghị điều chuyển toàn bộ tài sản hình thành sau đầu tư sang cho PVN quản lý, nhằm tránh lãng phí và tiếp tục khai thác hạ tầng.

Cùng với đó, Bộ Ngoại giao kiến nghị cho phép được giao nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền phương án lập dự án đầu tư xây dựng trụ sở mới tại một địa điểm phù hợp hơn.

Thanh tra Chính phủ đánh giá việc điều chuyển dự án là cần thiết nhưng yêu cầu Kiểm toán Nhà nước xác định lại giá trị tài sản, tổng mức đầu tư và dự toán thực tế và một số yếu tố khác để tránh thất thoát ngân sách nhà nước.

Theo kết luận, trách nhiệm chính để xảy ra vi phạm thuộc về Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách dự án, Ban Quản lý dự án, cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan. Ngoài ra, Bộ trưởng và các Thứ trưởng phụ trách Cục Quản trị - Tài vụ cũng phải chịu trách nhiệm trong việc để dự án chậm tiến độ, lãng phí ngân sách và phát sinh sai phạm trong quản lý đầu tư.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Ngoại giao tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm tập thể, cá nhân liên quan, đồng thời giao Kiểm toán Nhà nước tiến hành kiểm toán tổng thể để làm căn cứ quyết toán và định hướng xử lý tiếp theo.

Hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 222), vi phạm quy định về đầu tư xây dựng công trình (Điều 224) và quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí (Điều 219 Bộ luật Hình sự 2015) đã được Thanh tra Chính phủ chuyển Bộ Công an để xem xét, xử lý theo thẩm quyền.

Ngày 25/3, tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, Dự án trụ sở Bộ Ngoại giao chính thức được đưa vào diện theo dõi, giám sát đặc biệt. Thanh tra Chính phủ đã gửi toàn bộ kết luận đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý tổ chức, cá nhân liên quan theo thẩm quyền.

Minh Đức