Bộ Tài chính đề xuất áp thuế 0,1% đối với giao dịch tài sản số
Bộ Tài chính đang đề xuất đưa tài sản số, bao gồm tài sản ảo và tài sản mã hóa, vào diện chịu thuế thu nhập cá nhân, với mức thuế suất 0,1% trên giá trị chuyển nhượng từng lần giao dịch, tương tự như đang áp dụng với chứng khoán.
Đề xuất này được nêu trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), hiện đang được lấy ý kiến. Theo đó, các giao dịch mua bán tài sản số sẽ bị đánh thuế nếu được thực hiện trên sàn giao dịch có quản lý minh bạch, công khai giá và hoạt động thường xuyên.
Việt Nam hiện là một trong những quốc gia có mức độ phổ cập tài sản số cao nhất thế giới. Theo báo cáo của Triple-A năm 2024, hơn 20% dân số Việt Nam sở hữu tài sản mã hóa. Dữ liệu từ Chainalysis cũng cho thấy Việt Nam nằm trong top ba toàn cầu về mức độ chấp nhận tiền mã hóa, cao gấp 3-4 lần mức trung bình của thế giới.
Trước đây, giao dịch tài sản số chưa có hành lang pháp lý rõ ràng nên cơ quan thuế chưa thể triển khai thu thuế. Tuy nhiên, Luật Công nghiệp công nghệ số được Quốc hội thông qua vào tháng 6 và có hiệu lực từ 1/1/2026 lần đầu tiên công nhận tài sản số là tài sản theo pháp luật dân sự. Đây là căn cứ pháp lý để áp dụng chính sách thuế tương ứng.
Theo đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), khi tài sản số được sử dụng để kinh doanh, chuyển nhượng, các nghĩa vụ thuế như thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế thu nhập cá nhân hoặc thu nhập doanh nghiệp cần được tính đến. Trong giai đoạn đầu, việc áp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ 0,1% trên mỗi giao dịch là phương án khả thi nhằm vừa đảm bảo quản lý, vừa phù hợp với thực tiễn triển khai.
Bên cạnh tài sản số, dự thảo cũng mở rộng đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân trong nhóm “thu nhập khác”. Cụ thể, các khoản thu từ chuyển nhượng tên miền internet quốc gia Việt Nam, chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ carbon, trái phiếu xanh sẽ bị đánh thuế. Ngoài ra, thu nhập từ chuyển nhượng biển số ô tô trúng đấu giá, bao gồm cả xe gắn biển số này cũng sẽ thuộc diện chịu thuế.
Với các trường hợp trên, mức thuế thu nhập được xác định là 5% trên phần thu nhập tính thuế, tức phần vượt trên 10 triệu đồng của mỗi giao dịch. Mức này tương đương với thuế áp dụng cho bản quyền hoặc nhượng quyền thương mại hiện nay.
Đề xuất mới của Bộ Tài chính phản ánh xu hướng quản lý và điều tiết tài sản số trong bối cảnh lĩnh vực này ngày càng phát triển nhanh, tiềm ẩn rủi ro nếu không được kiểm soát và đánh thuế hợp lý.
