Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng: Không Make in Viet Nam thì Việt Nam không thể hùng cường, thịnh vượng

Xác lập tầm nhìn mới cho doanh nghiệp công nghệ Việt Nam

Phát biểu tại Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Không Make in Viet Nam thì Việt Nam không thể hùng cường, thịnh vượng”. Sau 5 năm triển khai, Make in Viet Nam đã vượt ra khỏi khẩu hiệu để trở thành kim chỉ nam cho phát triển công nghiệp công nghệ số.

Theo Bộ trưởng, giai đoạn 2020-2025, với tư tưởng định hướng Make in Viet Nam - thiết kế tại Việt Nam, sáng tạo tại Việt Nam, làm ra tại Việt Nam - Việt Nam đã hoàn thành một sứ mệnh quan trọng: Khẳng định năng lực của người Việt Nam trong việc thiết kế, phát triển và tạo ra sản phẩm công nghệ số, giải quyết các bài toán thực tiễn của đất nước và từng bước đưa sản phẩm ra thị trường toàn cầu. “Make in Viet Nam không chỉ là một khẩu hiệu, mà là một lựa chọn chiến lược để khơi dậy nội lực, đánh thức khát vọng sáng tạo và tự chủ công nghệ của đất nước”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, đến năm 2025, Việt Nam đã có hơn 2.000 doanh nghiệp công nghệ số Make in Viet Nam, với doanh thu trên 15 tỷ USD, tăng 168% so với đầu giai đoạn 2020. Điều quan trọng hơn, theo ông, không chỉ nằm ở con số tăng trưởng, mà ở chỗ năng lực công nghệ đã thực sự hình thành.

“Đây không chỉ là kết quả, mà là năng lực đã hình thành”, Bộ trưởng khẳng định, cho rằng Việt Nam đã đi qua giai đoạn chứng minh “làm được” và đang đứng trước yêu cầu cao hơn: Vươn lên dẫn dắt.

Các đại biểu xem trình diễn tại Diễn đàn

Phân tích bối cảnh quốc tế, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chỉ rõ một sự thay đổi căn bản của trật tự cạnh tranh toàn cầu: thế giới hôm nay không còn cạnh tranh bằng lao động giá rẻ hay thị trường lớn, mà cạnh tranh bằng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và dữ liệu.

“Quốc gia nào làm chủ công nghệ lõi, nắm giữ công nghệ chiến lược, định hình tiêu chuẩn và hệ sinh thái thì quốc gia đó có khả năng dẫn dắt”, Bộ trưởng nói, đồng thời nhấn mạnh: làm sản phẩm thôi là chưa đủ, phải làm ra công nghệ. Theo Bộ trưởng, nếu không làm chủ công nghệ lõi, doanh nghiệp chỉ đứng ở phần giá trị thấp của chuỗi giá trị toàn cầu, không có tự chủ và không thể dẫn dắt thị trường.

Bước sang giai đoạn 2026-2030, Make in Viet Nam được mở rộng và nâng tầm, từ Công nghệ số Make in Viet Nam sang toàn bộ hệ sinh thái Khoa học, Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Make in Viet Nam (S.T.I.D Make in Viet Nam).

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đây không phải là mở rộng cho nhiều, mà là mở rộng đúng bản chất của phát triển, phản ánh một sự chuyển đổi sâu sắc về khát vọng: từ làm chủ sang dẫn dắt, từ đi theo sang định hình, từ tham gia thị trường sang tạo ra thị trường.Thông điệp cốt lõi của giai đoạn mới được Bộ trưởng khẳng định rõ ràng: “Sáng tạo tại Việt Nam, làm ra tại Việt Nam - để dẫn dắt”.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam chỉ có thể dẫn dắt nếu làm chủ được công nghệ lõi, công nghệ chiến lược, cùng với năng lực thiết kế, kiến trúc, thuật toán, dữ liệu và sở hữu trí tuệ. “Không có công nghệ lõi thì không có tự chủ; không có tự chủ thì không thể dẫn dắt”, Bộ trưởng nhấn mạnh. Đây là sự chuyển đổi căn bản trong tư duy phát triển: từ khát vọng “làm được” sang khát vọng “dẫn dắt được”, từ làm chủ công nghệ sang định hình công nghệ, từ tham gia thị trường sang dẫn dắt thị trường.

Không đi dàn hàng ngang, mà đi bằng chiều sâu chiến lược

Trong phát biểu định hướng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nêu rõ năm thông điệp trọng tâm của Make in Viet Nam giai đoạn 2026-2030. Thứ nhất, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam phải bước lên vai trò dẫn dắt, không chỉ cung cấp giải pháp cho thị trường trong nước, mà còn tạo ra sản phẩm, tạo ra thị trường, xây dựng tiêu chuẩn và giữ vị trí quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ hai, làm chủ công nghệ lõi, làm chủ thiết kế, kiến trúc, thuật toán, dữ liệu, quyền sở hữu trí tuệ và năng lực triển khai ở quy mô lớn, coi đây là nền tảng của tự chủ công nghệ và thịnh vượng quốc gia.

Thứ ba, doanh nghiệp công nghệ là lực lượng sản xuất chiến lược của nền kinh tế. Chính phủ sẽ thúc đẩy hình thành các doanh nghiệp công nghệ chiến lược, quy mô lớn, có năng lực nghiên cứu - phát triển, sản xuất, cung ứng và đi ra toàn cầu, đủ sức làm trụ cột cho các nền tảng số trọng yếu và cạnh tranh quốc tế.

Thứ tư, sáng tạo tại Việt Nam, làm ra tại Việt Nam là để đi ra thế giới. Sản phẩm công nghệ Việt Nam phải cạnh tranh với những sản phẩm tốt nhất thế giới và vươn lên nhóm sản phẩm công nghệ hàng đầu.

Thứ năm, Nhà nước kiến tạo và dẫn dắt, doanh nghiệp tiên phong và dấn thân, thị trường sàng lọc và kiểm chứng. Nhà nước mở đường bằng thể chế, tiêu chuẩn và cơ chế đặt hàng; doanh nghiệp đầu tư dài hạn và đổi mới sáng tạo; thị trường là nơi kiểm chứng năng lực và giá trị thực.

Một số tiết mục trình diễn tại Diễn đàn

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Make in Viet Nam giai đoạn 2026-2030 không đi theo cách dàn hàng ngang, mà tập trung vào một số công nghệ lõi, công nghệ chiến lược, đầu tư đủ sâu, đủ dài hạn để tạo ra năng lực cạnh tranh toàn cầu. Để hiện thực hóa định hướng này, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung vào năm nhóm hành động lớn: hoàn thiện thể chế; phát triển thị trường và cơ chế đặt hàng; đầu tư cho hạ tầng số và hạ tầng R&D; phát triển nhân lực chất lượng cao; thúc đẩy “Go Global”.

Kết thúc phát biểu, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt Nam phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, sáng tạo và bứt phá; mỗi doanh nghiệp cần xác định cho mình một sứ mệnh và hướng đi có chiều sâu, kiên định làm chủ và dẫn dắt công nghệ lõi, công nghệ chiến lược, tạo ra giá trị khác biệt và vươn ra toàn cầu. Đồng thời, Bộ trưởng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đồng hành bằng hành động cụ thể, cải cách thực chất, cơ chế đặt hàng rõ ràng, dữ liệu và tiêu chuẩn minh bạch. “Thành công của doanh nghiệp công nghệ là thành công của năng lực cạnh tranh quốc gia”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Nguyệt Thương