Bộ trưởng Bộ Y tế: Nghị quyết 72 không miễn viện phí tuyệt đối

Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Nghị quyết được đánh giá là dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị cao trong việc xây dựng một nền y tế công bằng, hiện đại và vì Nhân dân. Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã chia sẻ về tầm nhìn, định hướng và những giải pháp cụ thể để hiện thực hóa nghị quyết trong giai đoạn tới.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan - Ảnh: Trần Minh

Tầm nhìn toàn diện, lâu dài cho y tế Việt Nam

- Thưa Bộ trưởng, Nghị quyết số 72-NQ-TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân vừa được ban hành ngày 9/9/2025 có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của ngành Y tế và sức khỏe người dân Việt Nam?

Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi con người và của toàn xã hội. Đầu tư cho bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của Nhân dân là đầu tư cho sự phát triển của đất nước. Chính vì vậy, trong suốt thời gian qua, công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước. Các văn kiện, Nghị quyết của Đại hội Đảng qua các thời kỳ, các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Kết luận, Chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành đều có nội dung thể hiện chủ trương, đường lối và mục tiêu ưu tiên trong chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân. Vai trò, vị trí công tác y tế ngày càng được coi trọng trong hệ thống chính sách kinh tế - xã hội.

Trên cơ sở đó, công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân ở nước ta đã đạt được một số thành tựu quan trọng, Việt Nam được quốc tế đánh giá cao trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc về sức khỏe; chỉ số bao phủ dịch vụ y tế thiết yếu của Việt Nam cao hơn mức trung bình của các nước trong khu vực; nhiều chỉ số về sức khỏe người dân vượt trội so với nhiều quốc gia có cùng mức phát triển.

Tuy nhiên, công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân còn những hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức. Việc bảo vệ môi trường sống, rèn luyện nâng cao sức khỏe thường xuyên, bảo đảm an toàn thực phẩm, dinh dưỡng chưa được chú trọng đúng mức.

Y tế dự phòng chưa được đầu tư thỏa đáng, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phòng, chống dịch, bệnh; năng lực sản xuất, cung ứng thuốc, vật tư, thiết bị y tế còn hạn chế, phụ thuộc nguồn nhập khẩu; việc huy động nhân lực còn bị động, nhất là trong tình huống xảy ra dịch lớn.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan thăm hỏi người bệnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức - Ảnh: Trần Minh

Trước những yêu cầu cấp bách từ thực tiễn, công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân cần được thay đổi mạnh mẽ cả trong tư duy, nhận thức và hành động. Thời gian qua, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, đồng chí Thủ tướng Chính phủ và các đồng chí Lãnh đạo Đảng và nhà nước đã có nhiều chỉ đạo về các giải pháp đột phá, tăng cường công tác chăm sóc bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân, trên cơ sở đó, Đảng ủy Bộ Y tế đã xây dựng và báo cáo Đảng ủy Chính phủ trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 về một số giải pháp đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72-NQ-TW có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tiếp tục thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với sức khỏe của mỗi người dân để hướng đến mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe, sống lâu, sống khỏe, sống lành mạnh, nâng cao thể chất, ý thức bảo vệ sức khỏe và chủ động phòng ngừa bệnh tật trong toàn xã hội, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Đây là nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, mang tính chất hành động, là "Nghị quyết để thực hiện Nghị quyết" với nhiều chính sách bổ sung, tăng cường, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối trước đây, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp "đột phá" nhằm tháo gỡ, khơi thông các "điểm nghẽn", "nút thắt", khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và kỳ vọng của nhân dân, hướng đến hai mục tiêu chiến lược 100 năm thành lập Đảng vào năm 2030 và 100 năm giành độc lập đất nước vào năm 2045.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thăm hỏi, động viên người thân bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện K - Ảnh: Trần Minh

- Chính sách miễn viện phí là một nội dung mang tính chất đột phá của Nghị quyết đang được người dân rất quan tâm. Bộ trưởng có thể cho biết người dân sẽ được hưởng những quyền lợi gì và chính sách này sẽ được triển khai như thế nào để bảo đảm công bằng, hiệu quả?

Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Miễn viện phí ở mức cơ bản cho toàn dân thông qua bảo hiểm y tế vào năm 2030 là chủ trương hết sức nhân văn, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, có ý nghĩa an sinh xã hội sâu sắc, hợp lòng dân, giúp phát hiện sớm bệnh tật, giảm chi phí y tế, thể hiện rõ quan điểm người dân là chủ thể trung tâm, được ưu tiên cao nhất trong xây dựng, thực hiện các chính sách tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe.

Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng Đề án triển khai. Chính sách này vẫn phải dựa trên nền tảng trụ cột là bảo hiểm y tế, đồng thời thực hiện có lộ trình. Nhà nước và quỹ sẽ chi trả các chi phí y tế cơ bản, thiết yếu, giảm tối đa gánh nặng tài chính cho người dân - trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác. Phần dịch vụ y tế theo yêu cầu, vượt mức cơ bản thì người bệnh vẫn phải chi trả một phần để nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý, tiết kiệm chi phí.

Chính sách miễn viện phí vì thế phải gắn chặt với bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân, mọi người đều tham gia bảo hiểm y tế để chia sẻ rủi ro, người có điều kiện lo cho người nghèo, người khỏe đỡ người yếu; cùng với hỗ trợ của ngân sách nhà nước để người bệnh không phải trả thêm chi phí khi không may mắc bệnh.

Về phạm vi quyền lợi, người dân được người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 01 lần và lập sổ sức khỏe điện tử, quản lý bệnh tật theo vòng đời, từ bào thai đến khi già, việc này được triển khai ngay từ năm 2026. Đến năm 2030, người dân được miễn các chi phí khám bệnh, chữa bệnh ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình.

Mục tiêu cuối cùng là bảo đảm mọi người dân - không phân biệt vùng miền, giàu nghèo - được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu, cơ bản mà không phải lo lắng về tài chính. Nghị quyết không đặt mục tiêu "miễn phí tuyệt đối" mà hướng đến giảm tối đa chi phí đồng chi trả của người dân, tăng độ bao phủ bảo hiểm y tế, giảm tử vong do phát hiện bệnh muộn và xây dựng hệ thống y tế công bằng, bình đẳng, hiệu quả, bền vững và không ai bị bỏ lại phía sau.

Khơi thông nguồn lực xã hội hóa cho ngành y

- Thưa Bộ trưởng, mặc dù ngành y tế đã và sẽ được quan tâm dành nguồn lực đầu tư cho y tế nhưng với khả năng ngân sách nhà nước còn hạn hẹp thì cần có giải pháp gì thể thu hút khu vực kinh tế tư nhân đầu tư cho y tế?

Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Nghị quyết 72-NQ/TW ra đời trong bối cảnh Bộ Chính trị đã ban hành và đang triển khai đồng bộ "Bộ tứ nghị quyết trụ cột" nhằm tạo nền tảng, động lực mạnh mẽ để phát triển đất nước giàu mạnh, trong đó có Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Do đó, các nhiệm vụ, giải pháp để thu hút và phát triển y tế tư nhân được quan tâm đặc biệt với các cơ chế chính sách vượt trội, tạo niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp, khơi thông nguồn lực đầu tư, phát triển cơ sở y tế.

Chúng tôi ghi nhận những tín hiệu tích cực từ cộng đồng y tế tư nhân Việt Nam khi đón nhận nghị quyết này, coi như một luồng sinh khí mới, khơi dậy khí thế, động lực, lòng quyết tâm và sự hưng phấn để yên tâm đầu tư, dấn thân vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Nghị quyết 72-NQ/TW đặc biệt khuyến khích đầu tư, phát triển cung ứng dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, dịch vụ phòng bệnh, nghiên cứu khoa học, đào tạo nhân lực y tế, sản xuất thuốc, vaccine, thiết bị y tế, kiểm định, kiểm nghiệm, kiểm chuẩn. Đặc biệt, khuyến khích phát triển các bệnh viện tư nhân có quy mô lớn, trình độ kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm các quốc gia phát triển. Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư của tư nhân, hợp tác công tư trong lĩnh vực y tế theo quy định của pháp luật.

Bộ Y tế sẽ tích cực phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan xây dựng và triển khai đồng bộ các giải pháp để các chính sách phát huy hiệu quả ngay trong năm 2026.

Nghị quyết 72 tạo đột phá chiến lược cho phát triển y tế tư nhân - Ảnh minh họa

- Nhân dịp này, Bộ trưởng có thông điệp gì gửi đến đội ngũ cán bộ ngành y tế và người dân cả nước?

Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Đội ngũ cán bộ ngành y tế tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết và trí tuệ tập thể, kế thừa tri thức truyền thống của nền y học cổ truyền, phát huy các giá trị tinh hoa của y học hiện đại với tinh thần trách nhiệm cao, phấn đấu xây dựng nền y tế công bằng, hiện đại, chất lượng, hiệu quả, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu, rộng, lấy phòng bệnh làm ưu tiên hàng đầu, quyết tâm đổi mới toàn diện phong cách, tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao và đa dạng của Nhân dân, xứng đáng với sự tin cậy và tôn vinh của xã hội.

Nhân dân cả nước sẽ tiếp tục đồng hành cùng ngành y tế, nâng cao ý thức phòng bệnh, duy trì lối sống lành mạnh, phòng chống các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, xây dựng văn hóa sức khỏe trong toàn xã hội, chủ động đi khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc và phát hiện sớm bệnh tật, tích cực tham gia bảo hiểm y tế để được bảo vệ tài chính khi không may mắc bệnh và được hưởng tối đa quyền lợi của chính sách miễn viện phí.

Nghị quyết số 72-NQ/TW ra đời là sự chỉ đạo kịp thời, đúng đắn, nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, tạo bước phát triển đột phá cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân về thể chế, cơ chế tài chính, nguồn nhân lực, năng lực y tế cơ sở, tự chủ cung ứng thuốc và trang thiết bị y tế...

Với sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận và chung tay của toàn thể Nhân dân, ngành Y tế Việt Nam sẽ có đủ thế và lực để góp phần thực hiện khát vọng xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Nguyên Thảo