Bộ trưởng Công Thương sẽ đối thoại trực tiếp với Mỹ về hợp tác kinh tế

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động, bên cạnh hỗ trợ từ Chính phủ và các bộ, ngành, doanh nghiệp ngành xuất nhập khẩu cần chủ động thích ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh. Ảnh: Pexels.

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2 diễn ra chiều 5/3, trước những lo ngại về tác động của các chính sách thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra đối với các ngành xuất khẩu của Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định Chính phủ đã sớm có những bước đi chủ động nhằm ứng phó với tình hình mới.

Cụ thể, ngay sau khi ông Trump đắc cử, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan nghiên cứu chính sách và kế hoạch hành động của chính quyền Mỹ, từ đó đánh giá tác động và đề xuất các phương án phù hợp.

Điều này thể hiện rõ bằng việc ngay từ đầu năm 2025, trong các cuộc họp Chính phủ, nội dung đánh giá tình hình thế giới luôn đề cập đến diễn biến thị trường quốc tế cũng như những chính sách tác động từ phía Mỹ cho thấy Chính phủ đã chủ động lường trước các thay đổi và đề xuất giải pháp kịp thời để ứng phó.

Thực tế, chính quyền Tổng thống Trump đã triển khai một số chính sách thương mại, đặc biệt là việc áp thuế đối với nhiều mặt hàng trên thế giới. Tuy nhiên, mức thuế áp dụng có sự khác biệt giữa các mặt hàng và quốc gia, Việt Nam tuy có bị ảnh hưởng nhưng chưa phải là nước chịu tác động mạnh.

Trước tình hình này, Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan để báo cáo Chính phủ, từ đó xây dựng các phương án ứng phó phù hợp.

Về phía Chính phủ, trong tháng 3 dự kiến họp bàn chuyên đề để tập trung vào những giải pháp trọng tâm, bảo đảm ổn định thương mại song phương với Mỹ và các đối tác khác.

Song song với đó, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các thương vụ tại nhiều nước, không chỉ riêng Mỹ, theo dõi sát diễn biến tình hình, nghiên cứu tác động và cập nhật thông tin kịp thời. Việc này là cần thiết để đánh giá toàn diện sự dịch chuyển dòng chảy thương mại toàn cầu, từ đó có phương án thích ứng hiệu quả.

Bên cạnh đó, thông qua Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, Bộ Công Thương đã chủ động truyền tải thông điệp tới phía Mỹ, khẳng định mong muốn duy trì và phát triển mối quan hệ kinh tế - thương mại ổn định, hai bên cùng có lợi. Việt Nam khẳng định không có chính sách nào gây ảnh hưởng tiêu cực đến người lao động hay an ninh quốc gia của Mỹ.

Dự kiến vào ngày 13/3, Bộ trưởng Công Thương sẽ có cuộc gặp với Trưởng đại diện thương mại Mỹ nhằm trao đổi các vấn đề quan trọng, tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về việc chuẩn bị ứng phó với tác động từ các chính sách thương mại của Mỹ. Ảnh: Nhật Bắc/VGP.

Quan điểm của Bộ Công Thương là Việt Nam và Mỹ có nền kinh tế bổ trợ lẫn nhau, không cạnh tranh trực tiếp trên nhiều lĩnh vực. Hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu cạnh tranh với các nước thứ ba tại thị trường Mỹ, không trực tiếp đối đầu với doanh nghiệp nội địa Mỹ.

Ngược lại, việc nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam còn giúp người tiêu dùng Mỹ tiếp cận sản phẩm với giá thành hợp lý hơn.

Là một nền kinh tế mở, Việt Nam theo đuổi chính sách thương mại tự do và từng bước giảm thuế nhập khẩu theo lộ trình.

Hiện nay, mức chênh lệch thuế quan đối với hàng hóa Mỹ tại Việt Nam không đáng kể và trong thời gian tới có thể tiếp tục giảm do chính sách giảm thuế MFN đối với nhiều mặt hàng.

Điều này đồng nghĩa với việc một số sản phẩm có lợi thế cạnh tranh cao của Mỹ như ôtô, nông sản, khí hóa lỏng, ethanol… sẽ được hưởng lợi, đồng thời góp phần cải thiện cán cân thương mại giữa hai nước.

Giữa Việt Nam và Mỹ đã thiết lập cơ chế đối thoại chính sách trong khuôn khổ Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư Việt Nam - Mỹ. Chính phủ cũng đã giao các bộ, ngành rà soát những vướng mắc, xây dựng phương án xử lý các vấn đề phía Mỹ quan tâm.

Trên tinh thần hợp tác công bằng, có đi có lại và tuân thủ các quy định pháp luật quốc tế, Việt Nam cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Mỹ tham gia đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm, đặc biệt là các dự án năng lượng như năng lượng mới, hydrogen, điện hạt nhân…

Việc này không chỉ mở ra cơ hội hợp tác bền vững mà còn giúp gia tăng nhập khẩu nhiên liệu, thiết bị, công nghệ từ Mỹ, góp phần cân bằng cán cân thương mại giữa hai nước.

Đối với doanh nghiệp trong nước, Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp với các ngành hàng để sẵn sàng ứng phó với những kịch bản có thể xảy ra.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động, bên cạnh sự hỗ trợ từ Chính phủ và các bộ, ngành, doanh nghiệp cũng cần chủ động thích ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Các doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, cải tiến chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, lao động và môi trường của các thị trường quốc tế. Đặc biệt, cần kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc nguyên liệu đầu vào và thận trọng trong việc hợp tác với các doanh nghiệp đến từ những quốc gia đang có xung đột thương mại với Mỹ, nhằm tránh rủi ro không đáng có.

Bộ Công Thương cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, theo dõi sát diễn biến chính sách thương mại của Mỹ và các đối tác lớn, từ đó đưa ra các khuyến nghị kịp thời, bảo đảm lợi ích quốc gia và sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Hồng Nhung