Bộ trưởng Đào Hồng Lan: Xây dựng Luật Dân số, Bộ Y tế phải rà soát 60 luật, bộ luật liên quan

Chiều 10-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dân số và Luật Phòng bệnh.

Báo cáo giải trình một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm với hai dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết đây là hai dự án luật rất quan trọng. Luật Dân số được xây dựng nhằm thay thế Pháp lệnh Dân số đã được triển khai từ nhiều năm trước.

Còn Luật Phòng bệnh được xây dựng để thay thế Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, đặc biệt, sau đại dịch Covid-19, việc hoàn thiện các quy định pháp luật về công tác phòng bệnh là hết sức cấp thiết.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, trong quá trình xây dựng hai dự án luật, cơ quan soạn thảo đã nỗ lực thể chế hóa đầy đủ tinh thần chỉ đạo mới, nhất là các nghị quyết của Trung ương Đảng, của Quốc hội, cùng chỉ đạo của Chính phủ.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh: QH

“Quan trọng hơn, chúng tôi luôn chú trọng giải quyết các vấn đề đặt ra từ thực tiễn, để các quy định ban hành khi đi vào cuộc sống có tính khả thi và hiệu quả”, Bộ trưởng nói.

Đi sâu vào dự thảo Luật Dân số, bà Lan cho biết đây là một đạo luật có phạm vi rất rộng, vì dân số liên quan đến từng con người trong toàn xã hội. Do đó, khi xây dựng các chính sách pháp luật luôn phải gắn với quyền con người, bảo đảm các chính sách chăm sóc, bảo vệ và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân Việt Nam trên mọi mặt.

“Khi xây dựng Luật Dân số, Bộ Y tế đã rà soát toàn bộ các quy định pháp luật có liên quan. Hiện có khoảng 60 luật và bộ luật liên quan trực tiếp đến con người và quyền con người. Tất cả các nội dung này đã được Bộ Y tế rà soát, xem xét trong quá trình xây dựng dự án luật”, Bộ trưởng cho biết.

Đi sâu vào nội dung Luật, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay điểm thay đổi căn bản là chuyển từ cách tiếp cận “dân số và kế hoạch hóa gia đình” sang “dân số và phát triển”.

Các nội dung về dân số và phát triển được thể hiện ở việc giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số, đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế xã hội của cả quốc gia và từng địa phương.

Chiều 10-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dân số và Luật Phòng bệnh. Ảnh: QH

Phạm vi điều chỉnh của Luật gồm sáu nhóm vấn đề: duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số; công tác truyền thông, vận động và giáo dục về dân số; các điều kiện đảm bảo cho quá trình triển khai thực hiện.

“Với tinh thần là luật khung, một số quy định phụ thuộc vào điều kiện kinh tế – xã hội của đất nước trong từng thời kỳ. Chính vì vậy, luật tạo ra các chính sách chung, còn việc quy định cụ thể về đối tượng, phạm vi, lộ trình và nguồn lực triển khai sẽ do Chính phủ thực hiện, để phù hợp với từng giai đoạn”, Bộ trưởng chia sẻ.

Bà cũng cho biết, để triển khai nội dung này thì không thể chỉ nhìn vào giai đoạn trước mắt mà còn phải tính đến tình hình lâu dài và phù hợp với nguồn lực đất nước ở từng giai đoạn.

Vì việc thực hiện chính sách dân số, giải quyết già hóa dân số, nâng cao tỉ lệ mức sinh thay thế đòi hỏi đầu tư nguồn lực rất lớn. Như với Nhật Bản, Hàn Quốc, đã thực hiện các gói kinh tế lớn để giải quyết già hóa dân số và tăng tỷ lệ sinh, nhưng đến nay vẫn là một bài toán vô cùng thách thức.

“Do đó, vấn đề này đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực và có nhiều giải pháp đồng bộ. Chúng tôi cho rằng đây không chỉ là nhiệm vụ riêng của Luật Dân số, mà cần sự phối hợp của tất cả các bộ, ngành. Các nội dung mà chúng ta mong muốn giải quyết trong Luật Dân số cũng cần được triển khai đồng bộ cùng các luật khác”, bà nói.

NHÓM PHÓNG VIÊN