Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Gói kích thích kinh tế về lâu dài sẽ góp phần giảm bội chi ngân sách

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Sẽ có gói kích cầu hỗ trợ doanh nghiệp

LONGFORM: Kiên định chính sách tài khóa, hỗ trợ tăng trưởng

Cơ chế đặc thù sẽ tạo sự chủ động cho địa phương phát triển

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khẩn trương hoàn thiện hai chiến lược lớn, sớm có chính sách kích thích kinh tế

Chính sách tài khóa được điều hành linh hoạt

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, dưới dự lãnh đạo, điều hành của Chính phủ, nhiệm vụ thu - chi NSNN năm 2021 có thể nói là hoàn thành, thu ngân sách nhà nước (NSNN) vượt dự toán đề ra, chi ngân sách đảm bảo bám sát dự toán và bội chi NSNN đảm bảo theo quy định, ở mức 4% GDP theo nghị quyết của Quốc hội.

Đặc biệt, Chính phủ đã ban hành một loạt chính sách tài khóa hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, cũng như phòng chống dịch bệnh với tổng mức khoảng 200 nghìn tỷ đồng.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Gói kích thích kinh tế về lâu dài sẽ góp phần giảm bội chi. Ảnh QH.

Riêng Nghị định số 52/2021/NĐ-CP đã giãn, giảm thuế cho doanh nghiệp khoảng 115 nghìn tỷ đồng; Nghị định 92/2021/NĐ-CP giảm khoảng 21,3 nghìn tỷ đồng. Quỹ Vắc-xin phòng Covid-19 đã huy động được gần 9 nghìn tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng, thời gian qua, chính sách tài khóa được điều hành linh hoạt.

Về ý kiến cho rằng, dư địa của nợ công còn lớn, cần tăng bội chi ngân sách, dư địa không còn nhiều, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, vì giai đoạn 2016-2020, tổng vay của Chính phủ là 1.852.000 tỷ đồng, thì giai đoạn 2021-2025 dự kiến vay 3.068.000 tỷ đồng, gấp 1,7 lần so với giai đoạn trước.

Nợ công vào năm 2025 gấp 1,6 lần so với năm 2020, có nghĩa nợ công đến năm 2025 theo đánh giá khoảng 57,9% GDP, nhưng là GDP cũ, tức là vượt ngưỡng 55%. Nếu tính theo GDP mới là 45,6%,

Nợ Chính phủ giai đoạn 2021-2025 là 41,8% nhưng nếu đánh giá theo GDP cũ là 53,1%, có nghĩa cũng vượt ngưỡng là 45%.

“Tuy nhiên, chúng tôi rất ủng hộ các gói kích cầu để thúc đẩy kinh tế phát triển, sau đó quay trở lại thu ngân sách và sẽ giảm bội chi trong các năm sau. Như vậy, trong các giai đoạn chúng ta vẫn đảm bảo được mục tiêu đề ra”, người đứng đầu ngành Tài chính nói.

Theo vị Tư lệnh ngành Tài chính: “Chúng tôi đang tham mưu cho Chính phủ gói kích cầu thông qua hỗ trợ lãi suất, mỗi năm khoảng 20 nghìn tỷ đồng, 2 năm là 40 nghìn tỷ đồng. Nếu hỗ trợ 5 năm thì chúng ta có 1 triệu tỷ đồng đưa vào nền kinh tế. Sau đó, tạo việc làm, thúc đẩy kinh tế, tạo nguồn thu cho ngân sách, giảm bội chi cho giai đoạn sau”.

Ngân sách vẫn phải lo cho nhiều tỉnh nghèo

Về tỷ lệ điều tiết của TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai: Đối với TP. Hồ Chí Minh, giai đoạn 2017-2021 tỷ lệ điều tiết là 18% và năm đó tổng chi ngân sách là 60.369 tỷ đồng, bình quân 7,1 triệu đồng/đầu người, thì đến năm 2021 tổng chi là 69.092 tỷ đồng, tức là bình quân 7,4 triệu đồng/đầu người. Đến năm 2022, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, chúng ta xây dựng là 84.121 tỷ đồng, bình quân 8,8 triệu đồng/đầu người. Như vậy, chênh lệch cao hơn so với năm ngoái là 15.029 tỷ đồng. “Quan trọng không phải tỷ lệ điều tiết, mà mức chi không thấp hơn năm trước”, Bộ trưởng nói.

Đối với Đồng Nai, năm 2017, chi ngân sách là 17.426 tỷ đồng, tỷ lệ điều tiết là 47%, đến năm 2021 là 19.721,6 tỷ đồng, bình quân là 6,1 triệu đồng/người, năm 2022 là 21.257,3 tỷ đồng, bình quân 6,5 triệu đồng/người, chênh lệch cao hơn là 1.535,7 tỷ đồng. Đồng Nai có tiềm năng phát triển quỹ đất do hạ tầng tăng lên. Trong tỷ lệ điều tiết không tính tiền thu từ xổ số và tiền thu từ đất. Nhà nước đang đầu tư sân bay Long Thành với 109 nghìn tỷ đồng và một số hạ tầng do ngân sách Trung ương đã quyết trong kế hoạch đầu tư công là 11,2 nghìn tỷ đồng.

“Cho nên mong các địa phương giàu hết sức thông cảm, vì phải lo cho 47 tỉnh nghèo. Hiện có tỉnh nghèo hiện nay có Đoàn Đại biểu Quốc hội chưa có xe ô tô và lãnh đạo tỉnh vẫn đi xe đã sử dụng 20 năm và cơ sở hạ tầng kém”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay.

Còn ưu đãi đối với khu công nghiệp sinh thái, theo Bộ trưởng, hiện đã có cơ chế về vấn đề này. Đối với khu kinh tế, hiện đã có 395 khu kinh tế và khu công nghiệp, đã có chính sách ưu đãi, như: ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là 10% trong 15 năm và miễn 4 năm và giảm 5% của 9 năm tiếp theo… và một số chính sách khác.

Về ý kiến tăng dự toán thu dầu thô, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính “không thể tăng được”, là do sản lượng thực tế hàng năm, từ 2016-2020 đã giảm bình quân 1,45 triệu tấn/năm, tương ứng 11% và sản lượng khai thác các mỏ hiện tại suy giảm tự nhiên, do giếng dầu cạn và rủi ro kỹ thuật địa chất cao nên khó tăng sản lượng.

Về thuế phân bón, Bộ Tài chính đã trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giao Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ, sẽ hoàn thiện cùng với hoàn thiện Luật thuế, bởi hiện nay thuế 0%, nên doanh nghiệp sản xuất trong nước thiệt hại do không được hưởng hoàn thuế đầu vào. Do đó, Bộ Tài chính đang nghiên cứu tham mưu đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng mặt hàng phân bón lên 5%.

Đối với ý kiến đề nghị cần tăng tính chủ động của NSTW, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Bộ Chính trị đã giao Chính phủ xây dựng đề án phân cấp quản lý ngân sách, tăng tính chủ đạo của NSTW và tính chủ động của NSĐP đồng thời sửa Luật NSNN vào thời gian tới.

Liên quan đến hỗ trợ lãi suất năm 2009 giá trị 1 tỷ đồng dẫn đến nợ xấu và khắc phục hiện nay như thế nào, Bộ trưởng cho biết, bởi vì thời gian đó, chúng ta hỗ trợ trên diện rộng và dàn trải, hỗ trợ cả các doanh nghiệp có nợ xấu. Ngoài ra, hệ thống ngân hàng lúc đó nợ xấu cao. “Bây giờ chúng tôi rút kinh nghiệm là hạn chế lại, đối tượng tập trung vào các đối tượng có khả năng đầu tư, tăng thêm giá trị cho nền kinh tế, đặc biệt là các đối tượng vay không có nợ xấu và đảm bảo đủ điều kiện vay và thủ tục đơn giản, quyết toán dễ dàng và chính xác, chặt chẽ”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc mong các vị đại biểu Quốc hội giúp đỡ, hiến kế để Bộ Tài chính tiếp tục tham mưu Chính phủ, quản lý chính sách Tài chính - NSNN hiệu quả nhất, thúc đẩy kinh tế phát triển./.

Đôi khi tăng thu không tỷ lệ thuận với tăng trưởng GDP

Đối với ý kiến của ĐBQH liên quan đến thu NSNN năm 2022 chỉ tăng 3,4% và tỷ lệ huy động chỉ ở mức 15,1%, thấp hơn so với kế hoạch, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, có những giai đoạn đột xuất bất thường, các cơ chế chính sách thay đổi, tốc độ thu NSNN không tỷ lệ thuận với tốc độ tăng trưởng GDP. Thực tế, giai đoạn 2011-2012, tốc độ tăng trưởng kinh tế là 5,25% thì thu NSNN chỉ đạt 2,2%, hay năm 2020 GDP tăng 2,91% nhưng thực tế thu nội địa chỉ đạt 1,6%, trong đó khu vực doanh nghiệp giảm 2% so với cùng kỳ. “Chúng tôi đã thảo luận với các bộ, ban, ngành và các địa phương rất kỹ, nên mong ĐBQH ủng hộ”, người đứng đầu ngành Tài chính nói.

Với ý kiến cho rằng, năm nay khó khăn như vậy thì tăng thu ở khoản nào, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, thu nội địa tăng lên 7.200 tỷ đồng từ phát sinh của năm 2020 trở về trước như: truy thu thuế nhà thầu của Fomosa được 2.257 tỷ đồng và xử lý thu chênh lệch giá khí trong bao tiêu sản phẩm là 2.457 tỷ đồng, thu NSNN đối với các khoản khác là 2.500 tỷ đồng, phát sinh đột biến là 2.997 tỷ đồng tiền thuê đất của Đại sứ quán Mỹ và một số khoản thu quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp tăng lên 22.800 tỷ đồng như chứng khoán, bất động sản, khối tài chính ngân hàng và hoạt động sáp nhập chuyển nhượng vốn… thu dầu thô cũng tăng 12 nghìn tỷ đồng, thu xuất nhập khẩu tăng 10,5 nghìn tỷ đồng./.