Bộ trưởng Lương Tam Quang chỉ ra 4 nguy cơ về an toàn, an ninh trong khoa học công nghệ

Phát biểu tại Hội nghị phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và nhân lực chất lượng cao thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ngày 11-2, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nhìn nhận việc phát triển khoa học công nghệ là tất yếu. Theo ông, đây cũng là thời cơ thuận lợi để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Trước những nguy cơ, thách thức về an ninh, an toàn, Bộ trưởng Bộ Công an đã chỉ ra nguy cơ, thách thức về sự phụ thuộc khoa học công nghệ nước ngoài dẫn đến mất chủ quyền công nghệ do nghiên cứu ứng dụng, đổi mới khoa học công nghệ của chúng ta chưa đến mức đột phá.

Bởi theo ông Lương Tam Quang, chúng ta chưa làm chủ được công nghệ chiến lược, công nghệ cốt lõi như bán dẫn, AI, big data, công nghệ lượng tử… Nguy cơ chảy máu chất xám, nguy cơ bị đánh cắp sở hữu trí tuệ ngày càng gia tăng.

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP

Cạnh đó, hạ tầng chưa đồng bộ, nhất là hạ tầng số còn nhiều hạn chế. An ninh, an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu còn nhiều thách thức. Số vụ tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu nhằm vào các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam, rồi tội phạm kinh tế, công nghệ cao đang ngày càng gia tăng.

“Phần lớn các cơ quan, doanh nghiệp trong nước chưa đủ biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn thông tin” – ông Quang nói và đề cập đến nhu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, chúng ta cần hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật nhưng trong quá trình này, phải tránh gây bất lợi cho Việt Nam. Không phải không quản được thì cấm, không cấm nhưng phải có chính sách để làm chủ công nghệ, làm chủ được quá trình khai thác.

Một thách thức nữa được Bộ trưởng Công an chỉ ra là rủi ro về môi trường, xã hội, nhất là nguy cơ ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên trong quá trình sản xuất công nghệ cao, nguy cơ bất ổn xã hội do sự chênh lệch, phát triển không đồng đều giữa các vùng, miền và nhóm dân cư.

Trước những thách thức đó, Đại tướng Lương Tam Quang cho rằng phải đầu tư phát triển đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số quốc gia gắn với bảo vệ dữ liệu và nâng cao năng lực an ninh mạng.

Phát triển công nghiệp an ninh ứng dụng gắn chặt chẽ với các ngành, lĩnh vực của công nghiệp quốc phòng và công nghiệp quốc gia. Trong đó, công nghiệp an ninh mạng, dữ liệu lớn là trụ cột quan trọng của công nghiệp an ninh; do đó phải tập trung nghiên cứu phát triển để làm chủ một số công nghệ lõi, công nghệ chủ chốt của cuộc cách mạng này.

“Nếu muốn làm chủ thì không cách nào khác là phải đặt hàng và chính chúng ta phải tập trung nghiên cứu, nắm được công nghiệp an ninh ứng dụng gắn với công nghiệp quốc phòng và công nghiệp quốc gia” – Bộ trưởng Công an nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, phải hoàn thiện chính sách quy định đảm bảo an ninh an toàn thông tin, bảo mật dữ liệu và bảo hộ tài sản trí tuệ đối với công nghệ và sản phẩm công nghệ cao. Nghiên cứu làm chủ được rồi nhưng đưa vào thực tiễn để thực hiện rất khó.

“Chúng ta hiện nay đang đi mua, đấu thầu lựa chọn tất cả các thứ. Nếu chúng ta đặt hàng, nghiên cứu và có chính sách bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ mạnh mẽ hơn, khuyến khích đổi mới sáng tạo, giúp các nhà nghiên cứu, doanh nghiệp yên tâm đầu tư vào khoa học công nghệ” – ông nói.

Ông Quang cũng cho rằng phải tạo được bước đột phá trong đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Lực lượng công an theo chức năng nhiệm vụ quan sát tình hình và từ kinh nghiệm quốc tế để tham mưu cho Chính phủ.

Ngoài ra, Bộ Công an cũng sẽ hỗ trợ các nhà khoa học, các tập đoàn, các tổng công ty cùng đặt hàng nghiên cứu và phát triển công nghệ khoa học ứng dụng và sẽ có những biện pháp bảo vệ, bảo hộ với những sản phẩm này.

NGUYỄN THẢO