Bộ trưởng Lương Tam Quang: Phòng, chống tội phạm mạng, 'người trước, súng sau'

Tại buổi đối thoại giữa Thủ tướng và thanh niên hôm qua, TS. Lê Kim Hùng, Trưởng bộ môn Truyền thông, khoa Mạng máy tính và Truyền thông, Trường Đại học CNTT, Đại học Quốc gia TPHCM đặt câu hỏi về những giải pháp lớn thúc đẩy mạnh mẽ việc chuyển hướng công tác phòng, chống tội phạm từ thủ công truyền thống sang hiện đại, ứng dụng khoa học công nghệ (KHCN).

TS. Lê Kim Hùng (Đại học Quốc gia TPHCM) đặt câu hỏi về phòng, chống tội phạm công nghệ cao. Ảnh: VGP

Trả lời câu hỏi này, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an cho rằng, sự phát triển của KHCN đi vào tất cả các lĩnh vực đời sống, kinh tế - xã hội, phát triển văn hóa một cách nhanh chóng và chúng ta phải thích ứng với tình hình phát triển đó. Từ thực tế cuộc sống, tình hình tội phạm và các vi phạm pháp luật, công tác phòng, chống tội phạm cũng có rất nhiều thay đổi.

Tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày càng gia tăng, phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm trong hoạt động phạm tội của mình, với quy mô trên cả nước, xuyên biên giới.

"Do vậy, tội phạm mang tính ẩn danh cao, có tổ chức mà như không có tổ chức, đứng chân ở địa bàn nước ngoài nhưng lại tổ chức các hành vi phạm tội trong nước. Đáng lo ngại nhất là hành vi tấn công mạng, lừa đảo trực tuyến, tội phạm tài chính qua mạng”, Đại tướng cho rằng đây là một thách thức lớn với công tác phòng, chống tội phạm.

Để ứng phó với thực tế này, Bộ Công an đã nhanh chóng chuyển công tác phòng, chống tội phạm từ truyền thống sang hiện đại, ứng dụng KHCN để đấu tranh với tội phạm.

Cụ thể, Bộ đã hiện đại hóa lực lượng phòng, chống tội phạm, đầu tiên là hiện đại về con người trên tinh thần "người trước, súng sau".

Trong khi nguồn lực của đất nước còn hạn chế, tội phạm lại luôn sử dụng những hoạt động mang tính ẩn danh cao, việc đầu tiên mà Bộ quán triệt là hiện đại con người, hiện đại tư duy đấu tranh phòng, chống tội phạm. Con người phải được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức để đủ năng lực ứng dụng KHCN trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, Bộ Công an đã nhanh chóng chuyển công tác phòng, chống tội phạm từ truyền thống sang hiện đại để ứng phó với tình hình hiện nay. Ảnh: VGP

“Định hướng thứ 2 là phải nhận diện được tội phạm công nghệ thì mới chủ động được trong công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các phương thức, thủ đoạn mới, để có giải pháp phòng ngừa, đấu tranh kịp thời, hiệu quả. Chúng tôi có phương châm ‘không được đi sau tội phạm’. Do vậy, tất cả phải chủ động nhận diện”.

Đại tướng cho rằng, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm để tự bảo vệ mình, tự phòng ngừa rất quan trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Nếu như mỗi đoàn viên thanh niên làm tốt công tác tuyên truyền cho người thân, cho cộng đồng của mình thì rất hiệu quả.

Định hướng thứ 3 của Bộ là lực lượng công an nhân dân ứng dụng mạnh mẽ KHCN trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

“Chúng tôi xây dựng những phần mềm, ứng dụng trong điều tra xử lý tội phạm và tố giác tội phạm. Bây giờ tố giác tội phạm có thể sử dụng ứng dụng VNeID để chúng tôi tiếp nhận tất cả các tin báo tố giác tội phạm”, Bộ trưởng Công an thông tin.

Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng khai thác thành tựu của chuyển đổi số quốc gia để phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm như làm sạch dữ liệu thuê bao di động, không có sim rác, làm sạch các tài khoản ngân hàng, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt... Tất cả dịch vụ công trực tuyến là không tiếp xúc trực tiếp, thanh toán không dùng tiền mặt.

Giải pháp thứ 4 là tăng cường hợp tác quốc tế. Tại các diễn đàn đa phương hiện nay liên quan đến các cơ quan thông tin pháp luật của nước khác, hợp tác về phòng, chống tội phạm công nghệ cao là không có khoảng cách trong cơ chế ASEANPOL, INTERPOL. Bộ Công an cũng hợp tác quốc tế trong việc trao đổi thông tin, xác minh, điều tra chung, truy nã tội phạm và thu hồi tài sản.

Giải pháp thứ 5 mà Bộ Công an đưa ra là hoàn thiện khung khổ pháp lý hữu hiệu cho đấu tranh phòng, chống tội phạm công nghệ cao.

“Chúng tôi sẽ chủ trì và được Thủ tướng giao hoàn thiện khung pháp lý này, mong các bạn thanh niên đóng góp ý kiến”, Đại tướng Lương Tam Quang nói.

Nguyễn Thảo