Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Cần tổ chức Giải Sách Quốc gia quy mô lớn

Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng điều hành buổi làm việc. Ảnh: Việt Hà.

Ngay sau khi tiếp nhận Cục Xuất bản, In và Phát hành từ Bộ Thông tin và Truyền thông trước đây về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL), chiều ngày 27/3, lãnh đạo Bộ có buổi làm việc tại Cục Xuất bản, In và Phát hành về tình hình triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025.

Nhìn lại hoạt động xuất bản những năm gần đây và cả chặng dài hơn 70 năm lịch sử xuất bản cách mạng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định truyền thống đáng tự hào của ngành xuất bản: đóng góp to lớn vào dòng chảy tri thức, hệ giá trị văn hóa quốc gia.

Thúc đẩy văn hóa đọc là mục tiêu quan trọng

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, báo cáo chức năng, nhiệm vụ cũng như kết quả hoạt động của Cục thời gian gần đây. Trong năm vừa qua, ngành xuất bản đã đạt những thành tích nổi bật như số lượng ấn phẩm đạt 43.000 đầu sách/năm, doanh thu các nhà xuất bản đạt 4.300 tỷ đồng.

Cục Xuất bản, In và Phát hành cũng thực hiện nhiều hoạt động góp phần thúc đẩy văn hóa đọc. Đặc biệt, sự kiện Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam, Giải thưởng Sách Quốc gia tạo được hiệu ứng sâu, rộng, lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.

Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: Việt Hà.

Sau khi lắng nghe báo cáo, lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã bày tỏ kỳ vọng vào các hoạt động lan tỏa giá trị của sách, từ đó thúc đẩy văn hóa đọc trong cộng đồng. Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh giải thưởng Sách Quốc gia là cơ hội để thúc đẩy các tác giả trong nước tiếp tục sáng tạo. Thông qua hoạt động này, những người làm xuất bản còn có thể tìm ra các ấn phẩm giá trị và giới thiệu chúng tới độc giả.

Ông yêu cầu Cục Xuất bản, In và Phát hành phải tham gia tổ chức Giải thưởng Sách Quốc gia bài bản, quy mô lớn, hiệu quả cao, đảm bảo chất lượng gắn với yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị.

Giải thưởng phải kích thích sự sáng tạo của tác giả, khơi gợi không gian để tác giả tự do sáng tạo trên con đường nghệ thuật và phải lựa chọn được những tác phẩm, tác giả tiêu biểu nhất.

Giá trị của sách được ví như một kho báu vô tận. Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch trích nói: “Sách là tri thức, sách là sức mạnh, sách là người thầy”. Do đó, những hoạt động thúc đẩy văn hóa đọc cần được tổ chức bài bản và thu hút công chúng hơn nữa, nhờ đó, mọi người có thể hiểu được vai trò của sách và việc đọc trong quá trình học tập suốt đời.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông) và ông Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trao giải Sách Quốc gia năm 2021. Ảnh: Việt Linh.

Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam cũng là một hoạt động ý nghĩa đã tổ chức thường niên. Bộ trưởng chỉ đạo Cục Xuất bản, In và Phát hành phối hợp chặt chẽ với Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trong việc phát triển văn hóa đọc.

Những năm qua, Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam đã trở thành một sự kiện quan trọng, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của sách và thói quen đọc. Từ các thành phố lớn đến vùng nông thôn, ngày hội sách được tổ chức đa dạng với nhiều hoạt động như hội thảo, giao lưu tác giả, triển lãm sách, khuyến đọc trong trường học và thư viện.

Nhiều địa phương tích cực tham gia hoạt động này và tạo ra các không gian sách hấp dẫn tại đường sách Nguyễn Văn Bình (TP.HCM), không gian sách về lịch sử cố đô tại Huế. Đồng thời, các địa phương, thành phố còn có những chương trình như "Tủ sách học đường", "Đọc sách cùng con" hay các chiến dịch quyên góp sách đã giúp sách tiếp cận gần hơn với người dân. Nhờ những nỗ lực này, văn hóa đọc đang dần trở thành một nét đẹp trong đời sống, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao tri thức và phát triển con người Việt Nam.

Sửa Luật Xuất bản theo tinh thần kiến tạo sự phát triển

Bên cạnh những thành tích đạt được, Cục Xuất bản, In và Phát hành cũng gặp một số khó khăn vướng mắc.

Trước những vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng chỉ đạo Cục cần nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền đóng góp nội dung liên quan đến lĩnh vực xuất bản, in và phát hành vào văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng.

Đây cũng là thời điểm cần sửa đổi Luật Xuất bản nhằm kiến tạo sự phát triển, thay vì chỉ tập trung vào quản lý hành chính.

“Rà soát, sửa đổi, bổ sung các nghị định, các thông tư thuộc thẩm quyền là nhiệm vụ xương sống. Làm được điều này tức ta có thể khơi thông cho ngành xuất bản. Ưu tiên số một là thể chế”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Thực tế, một số doanh nghiệp trong ngành xuất bản vẫn gặp khó khăn do thiếu hành lang pháp lý rõ ràng, đặc biệt liên quan tới luật đấu thầu, đầu tư công. Nếu không có sự điều chỉnh kịp thời về mặt hành lang pháp lý, ngành xuất bản sẽ khó tận dụng được những cơ hội từ sự phát triển công nghệ và thị trường.

Ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành - báo cáo hoạt động của Cục tại buổi làm việc. Ảnh: Việt Hà.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, những xu hướng mới như sách nói, xuất bản điện tử hay ứng dụng công nghệ trong phát hành đều cần được đưa vào khuôn khổ pháp lý để đảm bảo sự phát triển minh bạch và hiệu quả.

Bộ trưởng yêu cầu Cục Xuất bản, In và Phát hành phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra. Từ thanh tra, kiểm tra để sớm phát hiện những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, từ đó kiến nghị, đề xuất giải pháp tháo gỡ.

Cục Xuất bản, In và Phát hành phải thống kê, rà soát lại toàn bộ hệ thống các nhà xuất bản, cơ sở in, doanh nghiệp, hộ kinh doanh phát hành sách để xây dựng một bộ cơ sở dữ liệu cơ bản trong lĩnh vực này và bộ cơ sở dữ liệu này phải liên tục được bổ sung, cập nhật.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu Cục Xuất bản, In và Phát hành chủ động phối hợp với các cơ quan hữu quan để đấu tranh, ngăn chặn việc vi phạm bản quyền trong lĩnh vực xuất bản đồng thời tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo ngắn ngày cho một số đối tượng thuộc lĩnh vực quản lý.

Đức Huy