Bộ trưởng nói về quy định cấp thẻ nhà báo, sử dụng AI trong hoạt động báo chí

Chiều 24/11, cuối phiên thảo luận ở hội trường về dự án Luật Báo chí (sửa đổi), Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã có phát biểu tiếp thu, giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm.

Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu đặt câu hỏi là về việc nội dung cá nhân, tổ chức sản xuất trên không gian mạng gây ra tác động xấu, cạnh tranh với thị phần của báo chí và vi phạm bản quyền báo chí.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, dự thảo Luật sửa đổi lần này không điều chỉnh về việc đưa thông tin trên không gian mạng của các cá nhân mà chỉ tập trung vào quy định điều chỉnh tổ chức và hoạt động báo chí, quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia có liên quan đến hoạt động báo chí.

Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng. (Ảnh: DUY LINH)

Theo Bộ trưởng, những nội dung có liên quan đến hoạt động của cá nhân trên không gian mạng đã được điều chỉnh ở Luật An ninh mạng và Nghị định 147 của Chính phủ, và được đề cập rất đầy đủ kèm theo các chế tài để xử lý những vi phạm.

Đối với vấn đề bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các phóng viên, cơ quan báo chí, quyền tự do báo chí của nhân dân, Bộ trưởng nêu rõ, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, cơ quan chủ trì soạn thảo đã xem xét về các mối tương thích của Luật Báo chí trình Quốc hội với Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo, Bộ luật Hình sự, Luật Khoa học, công nghệ và nhiều bộ luật khác.

"Những gì các luật khác đã quy định thì không viện dẫn vào trong luật này và phải thực hiện tất cả các nội dung đó, cho nên chúng ta có thể yên tâm những nội dung này đã được xem xét", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Liên quan nội dung về cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, theo quy định hiện hành tại Quyết định 362, hiện nay Việt Nam có 6 cơ quan báo chí chủ lực.

"Việc các đại biểu nêu làm sao các cơ quan báo chí ở địa phương tiếp tục được phát triển mặc dù đã có Quy định 373 của Ban Bí thư, nhưng làm thế nào để tất cả có điều kiện để phát triển cao hơn, không sinh ra những cơ chế xin thành lập, thì tinh thần là cơ quan soạn thảo sẽ bàn thêm về các cơ quan hữu quan sớm tổng kết quy định này và xây dựng chiến lược về phát triển báo chí, sau đó báo cáo cấp có thẩm quyền và sẽ đưa vào trong nghị định của Chính phủ thì sẽ giải quyết được bài toán có tính chất căn cơ", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Liên quan vấn đề trí tuệ nhân tạo, Bộ trưởng nêu rõ, trí tuệ nhân tạo là công cụ để hỗ trợ cho quá trình làm báo, sản phẩm báo chí do con người hay trí tuệ nhân tạo tạo ra khi đăng và khi phát thì người đứng đầu cơ quan báo chí và tác giả tác phẩm báo chí ấy phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin.

Chính vì vậy, dự thảo Luật đã có quy định cơ quan báo chí, tác giả tác phẩm báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ trong hoạt động báo chí phải thực hiện quy định về sở hữu trí tuệ, về đạo đức nghề nghiệp. Cơ quan báo chí có trách nhiệm quy định việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan mình.

Quang cảnh phiên thảo luận chiều 24/11. (Ảnh: DUY LINH)

Về vấn đề cấp thẻ nhà báo, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, theo thống kê, hiện nay có 21 nghìn nhà báo đang được cấp thẻ, trong đó có 6.562 nhà báo tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí (chiếm tỷ lệ 31,25%), còn lại 14.438 là những người tốt nghiệp các chuyên ngành khác (chiếm tỷ lệ 68,75%) đang hoạt động và được cấp thẻ nhà báo.

Theo Bộ trưởng, việc quy định phải trải qua lớp đào tạo, bồi dưỡng về mặt nghiệp vụ mới được cấp thẻ nhà báo nhằm hai mục đích.

Thứ nhất, cấp thẻ lần đầu cho những người làm báo, khi được qua đào tạo, đó chính là bảo vệ uy tín nghề nghiệp, giữ vững chuẩn mực đạo đức để tránh các vi phạm phóng viên có thể mắc phải.

Thứ hai là tạo điều kiện cho phóng viên có hành trang nghề nghiệp bài bản, đủ bản lĩnh tác nghiệp trong một môi trường phức tạp hiện nay nếu được đào tạo kiến thức và cập nhật kiến thức.

Về kinh tế báo chí, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu rõ, trong Luật Báo chí (sửa đổi) không có cụm từ nào về kinh tế báo chí nhưng có ý kiến liên quan về liên kết, về cơ chế, chính sách cho báo chí. Luật cũng đã có quy định và sắp tới nghị định hướng dẫn sẽ quy định để làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu, trách nhiệm của các cơ quan và làm rõ hơn để cho các tư nhân không lợi dụng được các sản phẩm của báo chí để làm giàu và trục lợi, trong khi cơ quan báo chí là đơn vị sản xuất thì không được thụ hưởng ở các nội dung này.

VĂN TOẢN