Bộ trưởng TNMT nói về việc giao hàng nghìn ha đất cho DN xây chùa

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà vừa ký văn bản trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) về căn cứ giao hàng nghìn ha đất ở Ninh Bình, Hà Nam… để doanh nghiệp xây chùa.

Trước đó, tại phiên chất vấn của kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, nữ đại biểu nêu hàng loạt câu hỏi liên quan đến quy hoạch xây dựng một số chùa ở Ninh Bình, Hà Nam, Hải Phòng…

“Việc kinh doanh, khai thác các công trình tâm linh (chùa Bái Đính, chùa Tam Chúc...) ra sao? Doanh nghiệp xây chùa rồi hiến cho Nhà nước hay chính doanh nghiệp đứng ra khai thác để hoàn vốn và thu lãi? Chùa ấy do ai sở hữu? Tiền thu được thuộc về ai? Các yếu tố môi trường được các cơ quan quản lý nhà nước xem xét ra sao khi có hàng vạn người đến chùa…?”, đại biểu đặt câu hỏi.

Giao đất xây dựng chùa Bái Đính không rõ mục đích

Trả lời đại biểu Kim Thúy, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết chùa Bái Đính ở Ninh Bình được thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất tỉnh Ninh Bình đến năm 2010 và đã được Thủ tướng phê duyệt.

Khu núi chùa Bái Đính thuộc quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử - văn hóa cố đô Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình được Thủ tướng phê duyệt năm 2003, có diện tích 1.005,3 ha.

Một khu tâm linh trong quần thể chùa Bái Đính, Ninh Bình. Ảnh: Hoàng Hà.

Liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất, từ năm 2006 đến 2012, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành 9 quyết định thu hồi 518,3 ha đất (chiếm 51,5 % so với quy hoạch được duyệt) bao gồm: Đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân là 184,9 ha; đất do BQL rừng phòng hộ huyện Gia Viễn là 67,6 ha; đất do UBND xã quản lý là 178,9 ha; đất hoang, đất xâm canh 36,7 ha.

Cùng với đó, tỉnh giao đất cho 3 cơ quan gồm: Sở Thương mại - Du lịch (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) 495,3 ha để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính; Ban quản lý quần thể danh thắng Tràng An 18,6 ha để xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính và UBND huyện Gia Viễn 4,3 ha để mở rộng khu dân cư hiện hữu.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, việc giao đất cho 3 đơn vị trên để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng, xây dựng khu tâm linh là chưa thể hiện rõ đối tượng được giao đất để quản lý hay giao đất để sử dụng; không thể hiện chế độ sử dụng đất (giao có thu tiền hay không thu tiền, hay thuê đất, không xác định thời hạn sử dụng đất).

Ngoài ra, việc này cũng không thể hiện mục đích sử dụng từng loại đất theo quy định của Luật Đất đai, nên chưa đủ cơ sở để xác định diện tích phải tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, căn cứ để xác định giá đất.

Giao 2.000 ha đất cho DN xây chùa Tam Chúc, không yêu cầu bàn giao lại cho Nhà nước

Đối với chùa Tam Chúc (Hà Nam), Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho hay Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc đã có quy hoạch tổng thể được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt năm 2006 (quy mô 2.042,39 ha).

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng các quyết định giao đất của tỉnh Hà Nam cho doanh nghiệp xây chùa Tam Chúc còn chưa rõ ràng về nội dung. Ảnh: Hoàng Hà.

Sau đó, quy hoạch này được điều chỉnh năm 2012 (quy mô 5.100 ha) và được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 526 (quy mô 4.000 ha), gồm nhiều khu chức năng, trong đó Khu văn hóa tâm linh Tam Chúc có diện tích 1.205 ha.

Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc đã được thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất các cấp tỉnh, huyện ở các giai đoạn (2006-2010 và 2011-2020).

Về chủ trương đầu tư và dự án đầu tư, năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam Chúc với diện tích là hơn 2.000 ha, chủ đầu tư là Sở Thương mại - Du lịch. Một năm sau, tỉnh Hà Nam chấp thuận cho Doanh nghiệp Xây dựng Xuân trường thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu du lịch Tam Chúc với cùng diện tích trên.

Giai đoạn 2006-2009, UBND tỉnh Hà Nam ban hành 4 quyết định thu hồi đất và giao cho Sở Thương mại - Du lịch để phát triển Khu du lịch Tam Chúc, với tổng diện tích là 815,1 ha.

Từ năm 2008 đến 2011, UBND tỉnh Hà Nam ban hành 2 quyết định thu hồi đất đã giao cho Sở Thương mại - Du lịch và giao toàn bộ diện tích 815,1 ha nói trên cho Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Xuân Trường để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu du lịch Tam Chúc theo dự án được duyệt.

Trong đó, tại quyết định số 1364 năm 2008, tỉnh giao cho Xuân Trường thuê đất với diện tích 509 ha, thời hạn 50 năm.

Tại Quyết định số 1380 năm 2011, tỉnh giao đất cho doanh nghiệp này 306,1 ha đất, hình thức giao đất để quản lý và đầu tư xây dựng khu du lịch, nhưng không yêu cầu phải bàn giao lại cho Nhà nước sau khi hoàn thành xây dựng.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng các quyết định giao đất của tỉnh còn chưa rõ ràng về nội dung.

Theo đó, mục đích sử dụng chỉ thể hiện “đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc” mà không thể hiện loại đất cụ thể theo quy định tại Điều 13 của Luật Đất đai; chưa xác định được mục đích sử dụng đất cụ thể trong từng quyết định là không thống nhất và thiếu cơ sở để tính tiền thuê đất.

Thời gian tới, để tăng cường quản lý, Bộ Tài nguyên và Môi trường kiến nghị các địa phương quản lý chặt chẽ việc cấp phép đầu tư cho những dự án đầu tư khu di tích lịch sử - văn hóa, khu danh lam thắng cảnh sau khi đã đánh giá đầy đủ giữa chi phí và lợi ích của việc thực hiện dự án.

Hoài Thu