Bộ trưởng Tô Lâm: Cảnh sát hình sự rà soát hoạt động từ thiện trên toàn quốc
Ba bộ trưởng: Công an, LĐ-TB&XH, Tài chính trả lời những vấn đề liên quan đến lùm xùm trong hoạt động từ thiện.
Xem video Bộ trưởng Công an Tô Lâm trả lời về sai phạm trong hoạt động quyên góp từ thiện:
Tại phiên chất vấn với Bộ trưởng LĐ-TB&XH chiều nay (10/11), ĐB Dương Văn Phước (Quảng Nam) đặt vấn đề, cứ mỗi đợt thiên tai, bão lũ cũng như dịch bệnh thì nhiều tổ chức, cá nhân đứng ra quyên góp làm từ thiện, đây là hoạt động rất nhân văn.
Tuy nhiên, hệ lụy từ sự tùy tiện trong việc quyên góp, nguyên tắc quản lý chưa được chặt chẽ dẫn đến việc sử dụng tiền này chưa đúng mục đích. Sự lùm xùm trên mạng về tiền từ thiện làm mất đi ý nghĩa nhân văn của các tấm lòng thơm thảo, mất đi niềm tin của những nhà hảo tâm.
“Quan điểm của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào? Với trách nhiệm của mình, Bộ trưởng làm gì để quản lý, điều chỉnh các hoạt động thiện nguyện, quyên góp trong thời gian tới?”, ĐB đặt câu hỏi.
Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, Nghị định 64/2008 của Chính phủ có đưa ra nguyên tắc khuyến khích các tổ chức, cá nhân và mọi người dân tham gia làm từ thiện, cứu trợ giúp đỡ người dân bị thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh…
Trong Nghị định 64 quy định cho 2 cơ quan. Về phía Nhà nước giao cho Bộ Tài chính có trách nhiệm thay mặt nhà nước đứng ra làm việc thiện nguyện, thu các ủng hộ, kiểm tra việc thực hiện chính sách.
Nghị định cũng quy định rất rõ Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam và Hội chữ thập đỏ Việt Nam là cơ quan tổ chức chính trị xã hội và tổ chức xã hội đứng ra huy động, tổ chức các hoạt động thiện nguyện.
Tuy nhiên, do trong Nghị định và quy định pháp luật có khuyến khích các tổ chức cá nhân khác tiến hành, nhưng trong quy định của pháp luật thời gian qua chưa quy định cụ thể cách thức huy động của tổ chức, cá nhân thế nào.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đánh giá, về cơ bản thời gian qua các tổ chức và cá nhân đã thực hiện việc chuyển hàng, tiếp nhận, ủng hộ đến người dân bị bão lũ. Tuy nhiên cũng còn chỗ này, chỗ kia.
Quan điểm cá nhân của ông là khuyến khích các tổ chức, cá nhân; tuy nhiên làm từ thiện phải trên cơ sở có nguyên tắc, có quy định bằng pháp luật.
Trên cơ sở những khó khăn, lùm xùm, Thủ tướng đã giao cho Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64 và Thủ tướng đã ban hành Nghị định 93, trong đó quy định rõ tiêu chí, nguyên tắc cách nào từ việc vận động; nếu quyên góp bằng tiền thì qua ngân hàng như nào, quyên góp bằng hiện vật thì ai là người tiếp nhận; khi triển khai ở cơ sở thì ai là người đứng ra cùng cá nhân, tổ chức này.
“Chúng tôi tin rằng, sau ngày 1/12 này, Nghị định 93 bắt đầu có hiệu lực thì việc tổ chức thiện nguyện sẽ đi vào nề nếp.
Còn trong quá trình vừa qua, cá nhân, tổ chức nào sai thì phải xử lý theo pháp luật, dù chúng ta không muốn”, Bộ trưởng nói.
Chia lửa với Bộ trưởng LĐ-TB&XH, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, với hoạt động từ thiện thì Nghị định 64 đã bộc lộ một số nhược điểm như tính minh bạch, công khai; quy định đối với việc quản lý, phân phối hàng, tiền, mở tài khoản, đăng ký vận động…
Xem video Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói về từ thiện:
“Những hạn chế, nhược điểm đấy được khắc phục bởi Nghị định 93 năm 2021”, ông Phớc nói, Nghị định này có nhiều điểm mới.
Đầu tiên, Nghị định 93 đã quy định rõ các đối tượng từ Mặt trận Tổ quốc, Hội Chữ thập đỏ, các tổ chức, cá nhân các đơn vị liên quan thực hiện thiện nguyện, vận động tài trợ.
Đồng thời quy định rõ, việc quản lý tiền, hàng hóa, vàng, ngoại tệ và việc phân bổ vật tư, hàng hóa, tiền cho các đối tượng thụ hưởng. Quy định ghi chép một cách đầy đủ hoạt động và được mở tài khoản tại ngân hàng thương mại theo từng đợt vận động hoặc tại kho bạc.
Sau đợt vận động đấy thì các tổ chức, cá nhân phải thực hiện đóng tài khoản; niêm yết công khai hàng hóa, tiền hoặc tài sản mà nhận vận động, phân phối hàng hóa đó minh bạch.
Đồng thời, quy định chế độ báo cáo chặt chẽ như trước khi vận động thì phải đăng ký với UBND nơi tổ chức vận động; trong thời hạn 3 ngày thì UBND phải phối hợp giải quyết…
Nghị định 93 cũng quy định các hình thức đóng góp như tự nguyện giảm giá dịch vụ như giá nước, giá điện, và các loại dịch vụ khác; quy định thanh tra, kiểm tra, tức là giao Bộ LĐ-TB&XH trong lĩnh vực quản lý được tổ chức thanh tra hay Bộ Tài chính thực hiện thanh tra và các bộ, ngành khác.
“Quy định rất chặt chẽ trong quá trình thực hiện thanh tra hoạt động về vận động tài trợ có đúng quy định của pháp luật hay không để xử lý nghiêm minh”, Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh.
Tiếp nhận 6 đơn tố giác nghệ sĩ từ thiện
Cùng vấn đề này, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, hiện nay Bộ Công an đang giao Cục Cảnh sát hình sự (CSHS) tiến hành thụ lý, kiểm tra, xác minh các nguồn tin phản ánh về hoạt động quyên góp tiền từ thiện, cứu trợ trong đợt mưa lũ xảy ra ở khu vực miền Trung năm 2020 của một số nghệ sĩ để làm rõ những vụ việc theo quy định của pháp luật.
Cục CSHS đang phối hợp với các ngân hàng tiến hành rà soát, xác định những tài khoản đã huy động từ thiện để làm rõ việc quyên góp của quá trình giải ngân; phối hợp với UBND, MTTQ Việt Nam các cấp thuộc các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi xác minh làm rõ số tiền, hàng các nghệ sĩ đã tiến hành cứu trợ, từ thiện tại các địa phương.
Ngoài ra, đã mời làm việc với một số cá nhân, tổ chức đề nghị cung cấp các thông tin có liên quan, sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật.
Cục CSHS cũng đã chỉ đạo lực lượng CSHS toàn quốc rà soát, nắm tình hình từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng những hoạt động kêu gọi từ thiện để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản.
Bộ trưởng Công an thông tin, qua rà soát ở các địa phương, hiện nay cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã tiếp nhận 6 tố giác về tội phạm của công dân có liên quan đến việc huy động tiền từ thiện của các nghệ sĩ. Hiện cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã tổ chức tiếp nhận, phân loại 6 tố giác theo đúng quy trình của pháp luật tố tụng hình sự.
Công việc hiện nay đang tiến hành theo đúng quy định của pháp luật.