Bộ trưởng Tư pháp lý giải đề xuất tăng 4 lần mức tiền xử phạt không lập biên bản

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) phát biểu

Chiều 11-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Đây là dự án luật có tác động lớn đến quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức, nhất là việc điều chỉnh mức phạt tiền trong xử phạt vi phạm hành chính hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) bày tỏ tán thành với quan điểm cần tăng cường tính nghiêm minh và răn đe trong công tác xử lý vi phạm hành chính.

Tuy nhiên, nữ đại biểu cũng đề nghị, việc nâng mức phạt tiền lên cao hơn đối với từng hành vi cụ thể cần được cân nhắc thận trọng và kỹ lưỡng. Lý do bởi vì hiệu quả xử lý vi phạm phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, trong đó mức phạt chỉ là một trong những yếu tố.

Cũng theo đại biểu Nga, việc xử phạt phải được thực hiện kịp thời, đúng quy định, không có loại ngoại lệ và không để xảy ra tiêu cực trong quá trình xử lý.

Nhiều đại biểu khác quan tâm đến việc xác định thẩm quyền xử phạt trong bối cảnh tổ chức chính quyền địa phương mô hình 2 cấp và đảm bảo sự minh bạch khi xử phạt không văn bản.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) phát biểu

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, hiện nay, việc phải chờ cơ quan cấp tỉnh xuống phối hợp xử lý gây chậm trễ, giảm hiệu quả. Do đó, cần giao thêm thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính cho các lực lượng chuyên môn tại cơ sở.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa Vũng Tàu) cho biết, dự thảo luật lần này có xu hướng mở rộng thẩm quyền xử phạt cho nhiều chức danh, tuy nhiên phạm vi và giới hạn thẩm quyền vẫn chưa được quy định rõ ràng. Điều này tiềm ẩn nguy cơ chồng chéo, khó áp dụng trong thực tiễn, đặc biệt đối với đội ngũ công chức thực hiện.

Do đó, đại biểu cho rằng, việc xác định rõ ràng thẩm quyền xử phạt giữa các cơ quan hành chính Nhà nước trở nên hết sức cấp thiết để tránh tình bỏ trống thẩm quyền, gây khó khăn trong thực thi...

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu

Phát biểu tiếp thu, giải trình rõ hơn các ý kiến ĐBQH nêu ra tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh khẳng định: “Dự án luật đang trình Quốc hội không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý nhà nước nào được quy định tại Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành”.

Theo Bộ trưởng Tư pháp, lần sửa đổi này, dự thảo luật chỉ rà soát, bổ sung một số lĩnh vực mới chưa được quy định trong luật hiện hành nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong tình hình mới.

Còn nội dung tăng mức phạt tiền tối đa được xác định là vấn đề lớn, có tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp nên Bộ Tư pháp cho rằng cần tiếp tục được nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện để trình Quốc hội xem xét khi thực hiện sửa đổi toàn diện luật này trong thời gian tới.

Một điểm đáng chú ý khác, dự án luật đề xuất thay đổi giới hạn mức phạt tiền được áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ “phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức” lên thành “phạt tiền đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân, 2.000.000 đồng đối với tổ chức”.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh lý giải, sửa đổi quy định này nhằm đơn giản hóa thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cho cá nhân, tổ chức vi phạm.

Mức tăng nói trên vẫn bảo đảm đúng bản chất “hành vi vi phạm nhỏ, thủ tục xử phạt đơn giản”, bảo đảm tương thích với bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay và phù hợp với biến động thu nhập, giá cả so với năm 2012 - thời điểm ban hành quy định này.

“Việc xử phạt không lập biên bản vẫn tuân thủ đầy đủ quy trình do pháp luật quy định. Ví dụ, người có thẩm quyền phải có đầy đủ căn cứ chứng minh hành vi vi phạm và phải ra quyết định xử phạt tại chỗ - quyết định phải thể hiện rõ căn cứ, hành vi vi phạm, mức phạt và cơ sở pháp lý áp dụng.

Số tiền nộp phạt vẫn phải gửi đến tài khoản kho bạc nhà nước để kiểm soát, đối chiếu” - Bộ trưởng Bộ Tư pháp phân tích.

Về một số ý kiến đại biểu đề nghị cân nhắc quy định này, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến sẽ nghiên cứu, tiếp thu, báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Luật trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Tiến Hưng