Bộ Xây dựng phản hồi Vinspeed và THACO về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam

Ngày 5.6, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi tới Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed (VinSpeed) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO), về trình tự, thủ tục đầu tư Dự án Đường sắt đô thị tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, áp dụng hình thức đầu tư kinh doanh theo Luật đầu tư.

Tại công văn nêu trên, Bộ Xây dựng cho biết nhận được các văn bản của Vinspeed và văn bản của THACO về đề xuất đầu tư Dự án Đường sắt đô thị tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, đối chiếu với các quy định của Luật Đầu tư, Bộ trưởng Bộ Xây dựng yêu cầu các doanh nghiệp này khẩn trương rà soát, hoàn thiện hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư với nội dung theo quy định tại Điều 33 Luật Đầu tư.

Đồng thời các doanh nghiệp này cũng hoàn thiện hồ sơ và gửi Bộ Tài chính, các bộ ngành để triển khai các thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định tại Điều 34 Luật Đầu tư.

Văn bản trả lời của Bộ Xây dựng.

Trước đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp về đề xuất đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và cho biết Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó chủ trương mở rộng sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án quan trọng quốc gia. Nhà nước khuyến khích doanh nghiệp tư nhân hợp tác cùng Nhà nước trong các lĩnh vực chiến lược như đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, công nghiệp mũi nhọn... Tại cuộc họp Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì tổng hợp trên cơ sở đề xuất, ý kiến góp ý của các Bộ, Ngành trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét về chủ trương chuyển đổi hình thức đầu tư, các cơ chế chính sách đặc thù riêng để thực hiện dự án.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính đánh giá kỹ lưỡng tính khả thi của việc chuyển hình thức từ đầu tư công sang đầu tư trực tiếp; đánh giá tính khả thi, khả năng cân đối nguồn vốn của Nhà nước để cho doanh nghiệp vay theo đề xuất của nhà đầu tư; các cơ chế chính sách đặc thù riêng cho dự án.

Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm rà soát, đánh giá và góp ý hoàn thiện chính sách về tổng dư nợ vay của dự án không tính vào tổng dư nợ các khoản vay của Tập đoàn Vingroup theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng như ý kiến của Bộ Tài chính.

Các Bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Khoa học và Công nghệ theo chức năng nhiệm vụ rà soát, góp ý và đánh giá tác động đối với các cơ chế chính sách do doanh nghiệp đề xuất.

* Liên quan đến Dự án Đường sắt đô thị tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, tính đến nay đã có 2 doanh nghiệp tư nhân quan tâm và đề xuất đầu tư "siêu" dự án này. Cụ thể, như Người Đô Thị đã đưa tin, ngày 14.5, Công ty VinSpeed có thông cáo báo chí cho biết đã chính thức đăng ký đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Theo đó, dự án có vốn đầu tư khoảng 1.562 nghìn tỷ đồng (tương đương khoảng 61,35 tỷ USD), không bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ di dời, tái định cư để giải phóng mặt bằng. Trong đó, VinSpeed chịu trách nhiệm thu xếp 20% tổng vốn đầu tư của dự án, tương đương 312,33 nghìn tỷ đồng (khoảng 12,27 tỷ USD). 80% số còn lại (không bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ di dời, tái định cư để giải phóng mặt bằng), VinSpeed đề xuất vay vốn Nhà nước không tính lãi suất trong vòng 35 năm kể từ ngày giải ngân. Công ty này cũng cho biết so với phương án đã được phê duyệt tại Nghị quyết số 172/2024/QH15, đề xuất của VinSpeed sẽ giảm tải đáng kể áp lực cho ngân sách Nhà nước, đặc biệt trong bối cảnh đa số các dự án đường sắt cao tốc trên thế giới đều chậm hoặc không thể hoàn vốn và bù lỗ kéo dài”.

VinSpeed mong muốn sẽ nỗ lực tối đa để có thể khởi công dự án trước tháng 12.2025, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, đưa toàn tuyến vào khai thác vận hành trước tháng 12.2030. Công ty VinSpeed có vốn điều lệ 6.000 tỉ đồng, là mũi nhọn tiếp theo trong hệ sinh thái do tỉ phú Phạm Nhật Vượng sáng lập.

Gần hai tuần sau (ngày 27.5), Tập đoàn Trường Hải (THACO) cũng gửi văn bản đến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. THACO đề xuất đầu tư dự án với tổng vốn đầu tư là khoảng 1.562.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 61,35 tỷ USD), trong đó hạng mục giải phóng mặt bằng là một dự án độc lập do Nhà nước thực hiện và không tính vào tổng vốn đầu tư của dự án.

Để thực hiện việc đầu tư này, THACO cho biết cơ cấu nguồn vốn gồm: phần vốn tương ứng 20% tổng mức đầu tư (tương đương khoảng 12,27 tỷ USD) là vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp khác thông qua phát hành cổ phần tăng vốn cho THACO và các Tập đoàn thành viên nhưng vẫn đảm bảo ông Trần Bá Dương và gia đình nắm cổ phần chi phối của THACO. Đồng thời THACO sẽ thành lập công ty thực hiện dự án và mời gọi các tập đoàn, doanh nghiệp trong nước khác tham gia góp vốn, trong đó THACO nắm cổ phần chi phối để cùng thực hiện dự án với điều kiện tiên quyết không chuyển giao, chuyển nhượng dự án, vốn góp, cổ phần trong công ty thực hiện dự án cho nước ngoài.

Với 80% tổng vốn đầu tư còn lại (tương đương khoảng 49,08 tỷ USD) sẽ được công ty vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước; được Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong thời gian 30 năm và tài sản đảm bảo là toàn bộ công trình dự án... Về thời gian hoàn thành dự án, THACO đề xuất là trong 7 năm và có phân chia các giai đoạn của toàn tuyến.

THACO được thành lập vào năm 1997 tại Việt Nam, hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô. Đến nay, sau 28 năm hình thành và phát triển, THACO đã trở thành tập đoàn công nghiệp đa ngành...

Tại cuộc họp với các bộ ngành, đơn vị liên quan để rà soát việc triển khai các dự án đường sắt diễn ra chiều tối ngày 20.5 vừa qua, liên quan việc triển khai tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan nghiên cứu các đề xuất của doanh nghiệp và báo cáo cấp có thẩm quyền.

Ngô Gia