Bộ Xây dựng tiếp tục đôn đốc các địa phương triển khai đầu tư nhà ở xã hội

Công điện nêu rõ, trong thời gian qua, Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Đặc biệt, ngày 27/2/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 444/QĐ-TTg giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 để các địa phương bổ sung vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bộ Xây dựng, qua tổng hợp báo cáo của các địa phương, công tác phát triển nhà ở xã hội trong những tháng đầu năm 2025 đã có nhiều chuyển biến, đạt được một số kết quả tích cực. Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm 2025, cả nước đã có 15.614 căn hộ nhà ở xã hội hoàn thành, có 17 dự án đã được khởi công với quy mô 17.664 căn. Việc tổ chức triển khai thực hiện phát triển nhà ở xã hội tại nhiều địa phương đã được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo.

Bộ Xây dựng tiếp tục đôn đốc các địa phương triển khai đầu tư nhà ở xã hội. Ảnh VNM.

Nhiều địa phương đã bổ sung chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; chủ động, tích cực đôn đốc các chủ đầu tư khởi công, hoàn thành các dự án nhà ở xã hội, đạt tỷ lệ cao so với chỉ tiêu của Đề án đến năm 2025 và các năm tiếp theo như TP. Hải Phòng, tỉnh Bắc Ninh, tỉnh Bắc Giang, tỉnh Nghệ An...

Tuy nhiên, vẫn còn một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội, chưa có dự án được khởi công hoặc có dự án được khởi công nhưng tỷ lệ hoàn thành thấp; chưa thành lập Ban Chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội, chưa bổ sung chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Bộ Xây dựng cho biết, các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội tại các địa phương này vẫn còn gặp vướng mắc, khó khăn trong việc tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, tín dụng, chính sách ưu đãi...

Vì vậy, để quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội đã được giao trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại các Nghị quyết của Chính phủ, Công điện của Thủ tướng Chính phủ.

Bổ sung chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 được giao tại Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/02/2025 vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; ưu tiên dành nguồn lực nhằm quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu được giao.

Thành lập Ban Chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội để trực tiếp kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 120/TB-VP ngày 18/3/2025 của Văn phòng Chính phủ.

Đối với các dự án đăng ký hoàn thành trong năm 2025, dự án đã khởi công, đang triển khai đầu tư xây dựng, phải tổ chức làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư để rà soát tiến độ, chỉ đạo, đôn đốc chủ đầu tư tập trung nguồn lực để hoàn thành ngay trong năm 2025. Đồng thời yêu cầu chủ đầu tư thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo theo định kỳ về tiến độ triển khai thực hiện dự án.

Đối với các dự án đã được lựa chọn chủ đầu tư, các địa phương chủ động hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các quy định của pháp luật về đầu tư, quy hoạch, đất đai, xây dựng và các pháp luật khác có liên quan; kịp thời xử lý các vướng mắc của dự án để sớm khởi công, xây dựng ngay trong năm 2025. Đôn đốc các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% thuộc dự án theo quy định của Luật Nhà ở 2023 để khởi công ngay trong năm 2025, làm cơ sở hoàn thành chỉ tiêu những năm tiếp theo.

"Đối với các khu đất đã có trong quy hoạch để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, khẩn trương hoàn thành các thủ tục về đầu tư để sớm lựa chọn chủ đầu tư triển khai dự án, đảm bảo khai thác hiệu quả quỹ đất, tránh lãng phí nguồn lực xã hội", Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện rà soát, cập nhật và bổ sung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng để bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội theo đúng chỉ tiêu đã được giao.

Ban hành các cơ chế ưu đãi, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính theo thẩm quyền về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (lập, phê duyệt dự án, lựa chọn chủ đầu tư, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng....) để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Tạo điều kiện để các chủ đầu tư có thể triển khai dự án nhanh chóng, từ việc chọn lựa vị trí đất đai cho đến việc hoàn thiện thủ tục pháp lý.

Tiếp tục xem xét, kiểm tra, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư đủ điều kiện được vay nguồn vốn 120.000 tỷ đồng và thực hiện công bố công khai để các Ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay.

Định kỳ hàng Quý (trước ngày 25 tháng cuối cùng của Quý) báo cáo kết quả thực hiện phát triển nhà ở xã hội về Bộ Xây dựng. Bộ Xây dựng cho biết, cơ quan sẽ định kỳ kiểm tra, đôn đốc các địa phương để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thực hiện tại từng địa phương.

Tránh cơ chế "xin - cho" trong chỉ định thầu nhà ở xã hội

Ngày 21/5, Quốc hội đã thảo luận tại Tổ nhiều vấn đề quan trọng, trong đó có dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Dự họp tại Tổ 13 (gồm Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang, Bắc Ninh, Lào Cai, Đắk Lắk), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, từ năm 2021 đến nay, cả nước mới triển khai được 657 dự án nhà ở xã hội, số căn hoàn thành chỉ đạt 15,6% so với mục tiêu đề ra trong Đề án đầu tư ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội đến năm 2030.

Theo Chủ tịch Quốc hội, nguyên nhân là do việc chỉ đạo phát triển lĩnh vực nhà ở xã hội chưa thực sự quyết liệt. Cùng với đó, thủ tục hành chính trong đầu tư phát triển phân khúc này còn rườm rà. "Một dự án nhà ở xã hội mất tới hai năm mới xong thủ tục", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chính vì vậy, để rút ngắn thời gian, thúc đẩy phân khúc nhà ở xã hội phát triển, dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội trình Quốc hội mới đây đã đề xuất cho phép chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư không qua đấu thầu. Thời gian xử lý tối đa quy trình này là 75 ngày - giảm khoảng 200 ngày (tương đương 70%) so với quy định hiện hành.

Đồng tình với chủ trương này, song Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần rà soát kỹ các mục tiêu, điều kiện, đảm bảo tính khách quan, công khai, minh bạch khi lựa chọn nhà đầu tư, tránh hình thành cơ chế "xin - cho". Đồng thời, cần có cơ chế thanh tra, giám sát hiệu quả nhằm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và lãng phí trong triển khai chính sách.

Về thủ tục đầu tư xây dựng, ông Trần Thanh Mẫn đồng tình với đề xuất cắt giảm những thủ tục không cần thiết để đẩy nhanh tiến độ, nhưng nhấn mạnh cần đảm bảo chất lượng công trình. "Phải có quy định cụ thể về cơ chế giám sát, đánh giá, kiểm định chất lượng công trình sau khi hoàn thành, tránh tình trạng nhà ở xã hội không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật", ông nói.

Liên quan đến đề xuất thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần xác định rõ mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ cũng như mối quan hệ với các quỹ tương tự hiện có như Quỹ phát triển nhà ở và Quỹ đầu tư phát triển địa phương. Ngoài ra, cần tránh trùng lặp về nguồn thu, nhiệm vụ chi với ngân sách nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề xuất cần xây dựng cơ chế tài chính phù hợp để đẩy mạnh xã hội hóa nguồn vốn cho phát triển nhà ở xã hội.

Hội thảo Khoa học ‘Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế’ do Hội Doanh nhân Tư nhân Việt Nam chủ trì, Tạp chí Điện tử Doanh nhân Việt Nam tổ chức. Hội thảo khoa học sẽ diễn ra vào lúc 8h00 ngày 26/05/2025, tại Khách sạn Thắng Lợi, 200 Yên Phụ, TP Hà Nội.

Hội thảo có sự hiện diện và tham gia thảo luận của đại diện một số cơ quan Đảng, bộ, ngành, các chuyên gia kinh tế đầu ngành, đại diện Hội và hiệp hội, đại diện ngân hàng, doanh nhân tư nhân…

Bên cạnh các bài tham luận riêng từ đại diện cơ quan Đảng, các chuyên gia và đại diện hiệp hội, … Hội thảo cũng tập trung thảo luận các nhóm vấn đề chính như cơ hội, tiềm năng, thách thức của kinh tế tư nhân trong sứ mệnh một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, cũng như việc thể chế hóa đầy đủ và khoa học Nghị quyết 68/NQ-TW vào thực tiễn trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đông Bắc