Bồi đắp văn hóa đọc cho thiếu nhi

Xây dựng tình yêu sách từ trường học

Có mặt tại Trường Tiểu học Khám Lạng (xã Bắc Lũng) vào một tiết đọc giữa giờ, chúng tôi cảm nhận được sự say mê, yêu thích sách của các em học sinh nơi đây. Theo thầy Vũ Trí Khôi, Hiệu trưởng, để duy trì thói quen đọc sách cho học sinh, nhà trường tổ chức các hoạt động khuyến đọc, hình thành và phát triển thói quen đọc như: Đọc sách tại thư viện, tại không gian mở; mượn sách về nhà đọc; tổ chức đọc sách tại lớp vào 15 phút đầu giờ học, mỗi tuần đọc sách toàn trường tại sân trường trong giờ ra chơi; tổ chức tiết đọc tại thư viện với nhiều hình thức khác nhau, sắp xếp thời khóa biểu bảo đảm 1 tiết/tuần/lớp, tổ chức tiết học tại thư viện theo từng môn học, hoạt động giáo dục; tổ chức Ngày hội đọc sách, Tuần đọc sách, đọc sách theo chủ đề, thi kể chuyện theo sách, viết về sách; tổ chức Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam hằng năm.

Cô và trò Trường Tiểu học Long Châu hào hứng tham gia tiết đọc sách tại thư viện.

Tại Trường Tiểu học Long Châu (xã Yên Phong), thư viện được bố trí không gian thân thiện, khoa học, phù hợp với lứa tuổi học sinh. Từ năm học 2019-2020, nhà trường xây dựng thư viện thân thiện với diện tích 120 m2, được trang bị giá sách, thảm ngồi, bàn ghế và sách đủ các mã màu phục vụ cho tiết đọc thư viện, cho học sinh từ khối 1 đến khối 5. Đến nay, thư viện nhà trường có khoảng gần 8 nghìn đầu sách, báo, tạp chí… Nhà trường định kỳ bổ sung sách phù hợp với chương trình dạy và học thực tế. Ngoài bổ sung các bộ sách giáo khoa, sách tham khảo, sách dành cho lứa tuổi thiếu nhi như: Truyện tranh, văn học, truyện cổ tích, sách học tiếng Anh… nhà trường còn kêu gọi học sinh, phụ huynh quyên góp, tặng sách cũ cho thư viện nhằm bổ sung vào các tủ sách, phục vụ nhu cầu đọc của học sinh, góp phần lan tỏa phong trào đọc sách trong nhà trường. Hằng năm, với nhiệm vụ trọng tâm là “Xây dựng thư viện thân thiện và phát triển văn hóa đọc” nhà trường đã xây dựng thời khóa biểu có tiết đọc thư viện để các em được tiếp cận nhiều hơn với sách; tổ chức cho học sinh mượn và đọc sách tại thư viện trong dịp nghỉ hè; định hướng giúp đỡ các em học sinh tham gia sân chơi “Đại sứ văn hóa đọc”, hưởng ứng ngày sách Việt Nam…

Tạo không gian đọc mở

Để phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, hiện nay nhiều trường học đã chung tay tạo dựng những không gian đọc sách mở, sinh động và hấp dẫn để kết nối tình yêu sách và hình thành kỹ năng học tập suốt đời. Đến nay, 100% trường tiểu học trong tỉnh có thư viện trường và hàng nghìn tủ sách tại các lớp học. Nhiều trường đã đầu tư thư viện thông minh, thư viện điện tử hiện đại, đáp ứng nhu cầu học tập, tra cứu, tìm kiếm sách và tài liệu tham khảo của cán bộ, giáo viên và học sinh.

Thời gian qua, Thư viện tỉnh đã chú trọng nâng cao số lượng đầu sách và các thể loại sách, báo phục vụ thiếu nhi; đẩy mạnh hoạt động trưng bày, giới thiệu sách; thực hiện luân chuyển sách đến các tủ sách cơ sở, thư viện trường học... Tính riêng dịp hè vừa qua, Thư viện tỉnh đón gần 17 nghìn lượt bạn đọc là thiếu nhi đến trải nghiệm, mượn và đọc sách.

Thói quen đọc sách của trẻ còn có thể được định hình từ những không gian công cộng. Ngoài hệ thống thư viện trường học, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều không gian đọc sách dành riêng cho thiếu nhi. Trong đó, Thư viện tỉnh đã chú trọng nâng cao số lượng đầu sách và các thể loại sách, báo phục vụ thiếu nhi; đẩy mạnh hoạt động trưng bày, giới thiệu sách; thực hiện luân chuyển sách đến các tủ sách cơ sở, thư viện trường học... Tính riêng dịp hè vừa qua, Thư viện tỉnh đón gần 17 nghìn lượt bạn đọc là thiếu nhi đến trải nghiệm, mượn và đọc sách.

Ngoài ra, hệ thống thư viện ở các xã, phường và nhiều thư viện của các hội đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên, tủ sách gia đình, dòng họ, cá nhân… đã và đang sẵn sàng phục vụ đối tượng thiếu nhi. Đây là những không gian đặc sắc và sáng tạo được duy trì để lan tỏa, phát triển văn hóa đọc trong các em nhỏ. Điển hình có thể kể đến thư viện làng cò Đông Xuyên (xã Yên Phong), thư viện thôn Mão Điền (xã Mão Điền); thư viện của Cựu giáo chức khu phố Phượng Mao (phường Phương Liễu); tủ sách Hạnh phúc (phường Nhân Hòa); thư viện xã Dương Hưu…

Theo nhà nghiên cứu giáo dục Nguyễn Quốc Vương, để tiếp tục hình thành thói quen đọc sách và phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, các đơn vị, trường học, địa phương cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, nhân rộng những mô hình khuyến đọc, tạo không gian đọc thân thiện với thiếu nhi. Trong đó, chú trọng phát triển và nhân rộng mô hình tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ, tủ sách trường học, mô hình gia đình đọc sách - gắn kết yêu thương. Đặc biệt, bố mẹ cần làm gương cho con, dành thời gian đọc sách và hướng dẫn con đọc sách, cho con tham gia các cuộc thi kể chuyện theo sách, tạo sự tự tin cho con… từ đó tạo hứng thú, giúp các em yêu thích đọc sách.

Với sự quan tâm, chung tay của các cấp, ngành, nhà trường, gia đình và toàn xã hội, văn hóa đọc đã và đang ngày càng lan tỏa sâu rộng. Từ đó, hình thành nét đẹp trong đời sống văn hóa, tinh thần và thiết thực xây dựng xã hội học tập.

Bài, ảnh: Nguyễn Hoa