Bolero được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại

Quyết định này được UNESCO đưa ra tại phiên họp lần thứ 18 của Ủy ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, được tổ chức tại thành phố Kasane, phía Bắc Botswana vào ngày 5/12/2023.

Bolero là đại diện cho những khúc nhạc tình Mỹ Latin có tầm ảnh hưởng vượt biên giới khu vực.

Nhạc bolero có nguồn gốc ở Cuba cuối thế kỷ 19. Dòng nhạc du nhập đến Mexico đầu thế kỷ 20, trở thành nét văn hóa không thể thiếu của cả hai quốc gia. Sức hấp dẫn của dòng nhạc chậm buồn và lãng mạn đã giúp bolero nhanh chóng lan tỏa sang các quốc gia châu Mỹ, châu Âu, châu Á, trong đó có Việt Nam.

Thời hoàng kim của bolero ở các nước Mỹ Latin bắt đầu từ những năm 1930, kéo dài liên tục trong suốt ba thập niên, với những nghệ sĩ nổi tiếng như Antonio Machin, cặp song ca Los Compadres (Cuba), nhóm nhạc Los Panchos, Los Hermanos Martínez Gil và Trío Tarácuri, Agustín Lara (Mexico), Lucho Gatica (Chile)…

Một điệu nhảy bolero của Cuba

Thời kỳ này, bolero còn ảnh hưởng sang thế giới nói tiếng Anh, được trình diễn bởi nhiều nghệ sĩ Mỹ như Bing Crosby, Nat King Cole hay Frank Sinatra.

Năm 2018, bolero trở thành di sản văn hóa phi vật thể của Mexico, trong khi Cuba đưa nghệ thuật này vào danh sách quốc gia năm 2021. Nhạc bolero ở Cuba thường mang nhịp 2/4, tốc độ khoảng 96-104 phách/phút. Điệu rumba chính là bolero-son (nhanh hơn bolero gốc một chút, tốc độ khoảng 104-128). Ngoài ra, điệu cha cha cha chính là bolero-cha và mambo là điệu bolero-mambo.

Nhạc bolero ở Việt Nam gần như khác hẳn, khi thường viết ở tông thứ, nhịp 4/4 và chơi ở tốc độ khoảng 60 bpm (chậm hơn bolero Cuba). Đây cũng là tốc độ các bài ca cổ, cải lương của người dân miền Nam.

Hồ sơ đề cử bolero đã được hai nước Mexico, Cuba cùng thực hiện, trình lên UNESCO từ năm 2022.