Bốn vị hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử Trung Quốc: Ai xứng danh 'Thiên cổ nhất đế'?

Dựa trên ba tiêu chí khắt khe: Cai trị hiệu quả từ đầu đến cuối, xuất sắc cả văn trị lẫn võ công, và tài năng, phẩm đức vượt trội, bài viết này sẽ điểm danh bốn vị hoàng đế xứng đáng nhất trong lịch sử Trung Quốc.

Ảnh minh họa.

1. Tần Thủy Hoàng – Người thống nhất thiên hạ, đặt nền móng cho đế chế phong kiến

Khi nhắc đến hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng là cái tên không thể bỏ qua. Ông lên ngôi năm 13 tuổi, đến năm 22 tuổi đã tự mình chấp chính, thực hiện hàng loạt cải cách táo bạo.

Từ năm 230 – 221 TCN, ông lần lượt tiêu diệt sáu nước chư hầu, thiết lập đế chế tập quyền đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc. Ông còn tiến hành hàng loạt cải cách như bãi bỏ chế độ phong kiến, thiết lập hệ thống quận huyện, thống nhất chữ viết, tiền tệ, đơn vị đo lường, tạo nền móng cho sự phát triển của Trung Hoa trong hàng ngàn năm sau.

Dù bị chỉ trích vì cai trị hà khắc, nhưng không thể phủ nhận rằng Tần Thủy Hoàng chính là người đã "tạo ra" Trung Quốc. Nhà tư tưởng thời Minh, Lý Trị, đã tôn vinh ông là "Thiên cổ nhất đế".

2. Hán Vũ Đế – Hoàng đế khai sáng đế chế Hán hùng mạnh

Sau thời kỳ "Văn Cảnh chi trị" giúp nhà Hán phục hồi, Hán Vũ Đế Lưu Triệt lên ngôi khi mới 16 tuổi và nhanh chóng đưa đế quốc Hán vươn tới đỉnh cao.

Về chính trị, ông củng cố quyền lực trung ương, áp dụng chế độ khảo thí chọn quan, trọng dụng nhân tài như Đổng Trọng Thư, đồng thời thực hiện chính sách "bãi bỏ bách gia, chỉ tôn Nho học", định hình tư tưởng chính trị Trung Hoa suốt hàng nghìn năm.

Về quân sự, ông phát động nhiều chiến dịch chinh phạt Hung Nô, mở rộng lãnh thổ. Mặc dù có người chỉ trích ông "ham chiến", nhưng xét trong bối cảnh thời đại, các cuộc chiến này giúp củng cố quyền lực Đại Hán và bảo vệ sự ổn định lâu dài.

Dù cuối đời vướng vào vụ án "Vu cổ chi họa", nhưng trước khi mất, ông đã ban chiếu thư tự trách mình, thể hiện sự tỉnh ngộ của một bậc minh quân. Công lao của ông vượt xa sai lầm, giúp ông có tên trong danh sách bốn vị hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử Trung Quốc.

3. Đường Thái Tông – Hoàng đế khai sáng thời kỳ hoàng kim nhà Đường

Nếu nói về một triều đại huy hoàng, thì nhà Đường chắc chắn là đỉnh cao. Và người đặt nền móng cho thời kỳ hoàng kim đó chính là Đường Thái Tông Lý Thế Dân.

Sau khi lên ngôi, ông trọng dụng nhân tài, khuyến khích sản xuất nông nghiệp, tiết kiệm ngân khố, giúp nhân dân an cư lạc nghiệp. Nhờ vậy, Trung Quốc bước vào thời kỳ "Trinh Quán chi trị", mở đường cho giai đoạn thịnh thế rực rỡ dưới thời Đường Huyền Tông.

Không chỉ giỏi trị nước, Lý Thế Dân còn xuất sắc trên chiến trường. Ông đánh bại Đông Đột Quyết, bình định Tây Vực, mở rộng lãnh thổ và được các dân tộc phương Bắc tôn xưng là "Thiên Khả Hãn".

Dù cuối đời có một số sai lầm như thất bại trong chiến dịch đánh Cao Ly, nhưng xét tổng thể, Đường Thái Tông vẫn là vị hoàng đế xuất sắc bậc nhất lịch sử Trung Quốc.

4. Khang Hi – Hoàng đế kiệt xuất của triều đại Mãn Thanh

Là một trong những hoàng đế vĩ đại nhất của Trung Quốc, Khang Hi Đế không chỉ củng cố nhà Thanh mà còn đưa quốc gia này bước vào thời kỳ hưng thịnh bậc nhất.

Ngay từ khi lên ngôi, ông đã dẹp loạn Tam Phiên, thống nhất Đài Loan, mở rộng ảnh hưởng của triều đình ra khắp lãnh thổ. Đặc biệt, năm 1689, ông ký Hiệp ước Ni Bố Sở với Nga, bảo vệ biên giới phía Bắc và ngăn chặn các cuộc xâm lăng.

Về kinh tế, ông khuyến khích phát triển nông nghiệp, sửa đê điều, khôi phục sản xuất. Về văn hóa, ông cho biên soạn Khang Hi Tự Điển, Toàn Đường Thi, thúc đẩy sự phát triển của học thuật và nghệ thuật Trung Hoa.

Dưới thời Khang Hi, Trung Quốc không chỉ vững mạnh về quân sự mà còn phát triển rực rỡ về kinh tế, văn hóa. Chính vì vậy, ông xứng đáng có mặt trong danh sách bốn vị hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử Trung Quốc.

Như Ý (Sohu)