'Bóng mát' cộng đồng

Ông Nguyễn Văn Khang, Trưởng ban Dân tộc tỉnh, trao khen thưởng người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số thành phố Biên Hòa. Ảnh: S.Thao

Thời gian qua, những người có uy tín trong đồng bào DTTS đã trở thành cầu nối giữa đồng bào với chính quyền các cấp trong thực hiện các phong trào ở địa phương.

Tiên phong xây dựng quê hương

Toàn tỉnh hiện có trên 64,5 ngàn hộ DTTS. Vừa qua, 50 gia đình tiêu biểu trong số này đã được Ban Dân tộc tỉnh lựa chọn để biểu dương, khen thưởng gia đình DTTS tiêu biểu tỉnh Đồng Nai năm 2023.

Gia đình ông Chềnh Cún Pẩu, người uy tín trong đồng bào dân tộc Hoa tại xã Ngọc Định, huyện Định Quán, là một trong số này. Một trong những yếu tố để ông Pẩu cùng gia đình được chọn biểu dương, khen thưởng chính là cả nhà đã đồng lòng và chủ động đóng góp xây dựng quê hương. Khi địa phương có chủ trương xây nhà văn hóa ấp để bà con có nơi sinh hoạt, gia đình ông Pẩu đã hiến phần diện tích đất khoảng 800m2. Ngoài ra, ông Pẩu và gia đình còn hiến đất xây dựng phân hiệu trường mầm non, hiến đất làm đường giao thông nông thôn.

Ông Pẩu cho rằng, trong hoàn cảnh và điều kiện tương tự, chắc ai cũng sẽ làm như gia đình ông. Bởi khi mỗi công trình công cộng được hoàn thiện và đưa vào sử dụng thì chính gia đình ông cũng là chủ thể thụ hưởng thành quả.

Đồng Nai có gần 200 ngàn người thuộc 50 thành phần DTTS. Trong đó, người trẻ tuổi nhất và cao tuổi nhất được công nhận là người có uy tín trong đồng bào DTTS lần lượt là anh Nguyễn Văn Dũng, 28 tuổi, dân tộc Chơro, xã Tây Hòa, huyện Trảng Bom và ông Vòng Chủ Khìn, 82 tuổi, dân tộc Hoa, xã Phú Lợi, huyện Định Quán.

Tương tự, khi địa phương có chủ trương mở rộng, bê tông các tuyến đường đất dẫn vào những khu ruộng rẫy nhằm giúp người dân đi lại, chở nông sản được thuận tiện, ông Hoàng Thế Hồng, người uy tín trong đồng bào dân tộc Hoa ở xã Bảo Quang, thành phố Long Khánh, đã tiên phong hưởng ứng.

Ông Hồng cho hay, những con đường dẫn vào rẫy ruộng đều là đường đất, đi lại rất khó khăn khi mùa mưa đến vì sình lầy. Nhất là cảnh học trò đi học vào những ngày đường lầy rất tội. Khi vận động bà con trên các tuyến đường cần phải di dời hàng rào, dọn dẹp cây trồng để mở đường, ông dùng chính những điều thực tế này để tuyên truyền với mọi người, trong đó có thành viên các gia đình DTTS.

Khi bà con đã thông suốt về suy nghĩ, nhà ông là hộ tiên phong dọn dẹp cây trồng để nhường đất mở đường. “Mình là đại diện của cộng đồng, lại đi vận động mọi người hưởng ứng phong trào thi đua ở địa phương mà hành động sau người khác thì không ổn. Nghĩ vậy nên việc nào chính đáng, hợp lòng dân là tôi cùng gia đình chấp hành ngay” - ông Hồng chia sẻ.

Chính cách nghĩ và hành động kịp thời của ông Hồng, cộng với rất nhiều yếu tố khác do chính quyền các cấp thực hiện mà việc di chuyển vào những khu vực tập trung đồng bào DTTS, khu vực canh tác của bà con đến nay đã trở nên thuận tiện hơn rất nhiều.

Chủ động thể hiện vai trò cầu nối

Cùng với tích cực đóng góp và vận động đồng bào chung sức xây dựng quê hương, theo ông Nguyễn Văn Khang, Trưởng ban Dân tộc tỉnh, những người uy tín trong đồng bào DTTS còn thể hiện tốt vai trò đại diện cho tiếng nói của đồng bào với chính quyền các cấp và là kênh thông tin, tuyên truyền chủ trương, chính sách đến với đồng bào DTTS.

Mỗi năm, Ban Dân tộc tỉnh tổ chức gần 10 hội nghị với nhiều nội dung liên quan đến họp mặt người có uy tín, tập huấn cho người có uy tín… Ở mỗi hội nghị như vậy, hình ảnh cánh tay của ông Nguyễn Đình Biên, người có uy tín trong đồng bào dân tộc Chơro, xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu, giơ lên để xin phát biểu ý kiến đã trở nên quen thuộc.

Có khi, ông chỉ đại diện bà con thông tin về kết quả đời sống đã được nâng lên khi thanh niên Chơro có việc làm ổn định nhờ những công ty, nhà xưởng đi vào hoạt động, thay vì làm thuê làm mướn bữa có bữa không như trước; bà con tích cực tham gia bảo vệ rừng, nhiều cá nhân trong đồng bào Chơro tham gia lực lượng giữ rừng… Cũng có khi ông thông tin đến cơ quan làm công tác dân tộc của tỉnh về những khó khăn của bà con. Theo ông Biên, thời gian qua, việc làm ăn của bà con gặp nhiều trở ngại. Tuy là tình hình chung nhưng với những hộ vốn hoàn cảnh đã khó khăn thì càng khó khăn hơn. Ông còn thông tin nhiều thủ đoạn lừa đảo qua không gian mạng diễn biến phức tạp. Do vậy, bà con muốn ông truyền đạt tâm tư, nguyện vọng của cộng đồng là cần có sự quan tâm nhiều hơn với trường hợp cần hỗ trợ trong cuộc sống; có giải pháp mạnh mẽ hơn nữa để bảo vệ người dân, trong đó có đồng bào DTTS, trước vấn nạn lừa đảo qua không gian mạng.

Riêng ông Lý Văn Hồng, người có uy tín trong cộng đồng dân tộc Nùng ở xã Hố Nai 3, huyện Trảng Bom, được bà con dân tộc Nùng, ban điều hành ấp mặc định trở thành “dấu gạch nối” để hòa giải những mâu thuẫn, gắn kết cộng đồng.

Theo ông Hồng, ở đâu cũng sẽ xuất hiện những bất hòa, mâu thuẫn trong cuộc sống. Nếu sớm giải quyết ngay từ đầu thì mọi chuyện từ nhỏ sẽ tan biến, ngược lại thì mâu thuẫn lớn dần. Do vậy, với vai trò là người uy tín, mỗi khi trong cộng đồng xảy ra tranh chấp dù lớn hay nhỏ, ông đều tham gia giải quyết vụ việc.

Như khi một gia đình xây dựng công trình phụ nhưng không biết vô tình hay cố ý mà chồng lấn lên ranh đất hàng xóm, dẫn đến lời qua tiếng lại giữa đôi bên. Khi nhận biết vấn đề, ông Hồng dành thời gian lắng nghe ý kiến của các bên. Sau đó, ông phân tích cho mọi người thấy được phải, trái của sự việc. Từ đó, rất nhiều vụ việc phát sinh trong cộng đồng được giải quyết ổn thỏa, bà con hòa thuận.

Đặc biệt, khi gia đình nào gặp khó khăn trong cuộc sống, nhất là những vụ việc không may đến bất ngờ, ông đều chủ động là cầu nối cung cấp thông tin cho chính quyền địa phương, tìm sự trợ giúp. Như vừa qua, một gia đình có 3 anh em dân tộc Nùng đang tuổi ăn học không may mất cả cha mẹ và phải nhờ vào sự cưu mang của gia đình người bà con. Nhưng gia đình người bà con cũng không dư dả gì khi phải làm thuê mưu sinh qua ngày… Vậy là ngoài cung cấp thông tin cho ban ấp, chính quyền địa phương tìm cách giúp đỡ cho 3 hoàn cảnh này, ông Hồng còn vận động cộng đồng hỗ trợ các em trong sinh hoạt hàng ngày. Nhờ vậy mà nhiều sự hỗ trợ đã đến với 3 em để giúp nuôi dưỡng ước mơ đến trường…

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng:

Hạt nhân gắn kết ý Đảng, lòng dân

Thời gian qua, người có uy tín trong đồng bào DTTS đã thể hiện được vai trò hạt nhân trong xây dựng cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với đồng bào các DTTS; gắn kết nhân dân tích cực đóng góp vào sự phát triển, ổn định của khu dân cư, của tỉnh. Cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở sẽ luôn quan tâm, tạo sức lan tỏa để người có uy tín trong đồng bào DTTS yên tâm cống hiến và phát huy tối đa vai trò “cầu nối” tại địa bàn cư trú.

Trưởng ban Dân tộc tỉnh Nguyễn Văn Khang:

Kịp thời lắng nghe tâm tư của đồng bào

Cơ quan làm công tác dân tộc các cấp trong tỉnh luôn tạo điều kiện thuận lợi để người có uy tín trong đồng bào DTTS phát huy vai trò trong tuyên truyền, vận động đồng bào các DTTS thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhất là chính sách, pháp luật về dân tộc. Đồng thời, những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cộng đồng các DTTS được truyền đạt thông qua người có uy tín trong đồng bào các DTTS luôn được tiếp thu, lắng nghe để kịp thời có sự điều chỉnh, đề xuất các cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết.

Võ Tuyên (ghi)

Sông Thao