'Bức tranh ngược sáng' trong hoạt động kinh doanh của Xi măng Công Thanh

Mới đây, Công ty CP Xi măng Công Thanh đã công bố báo cáo tài chính năm 2023. Doanh thu thuần năm 2023 đạt hơn 483 tỷ đồng, giảm 70% so với cùng kỳ năm trước. Công ty ghi nhận lỗ gộp 271 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm ngoái có lãi gộp 153 tỷ đồng.

Kết quả là Xi măng Công Thanh lỗ gần 1.826 tỷ đồng trong năm 2023, nâng số lỗ lũy kế tính đến ngày 31/12/2023 lên 7.906 tỷ đồng. Lỗ lũy kế lớn khiến công ty âm vốn chủ sở hữu 7.006 tỷ đồng.

Đơn vị kiểm toán cho rằng, những yếu tố này cho thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu, dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của công ty. Ban Tổng Giám đốc không thể cung cấp bằng chứng khả năng thanh toán các khoản nợ trên và kiểm toán cũng không thể thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp cho việc sử dụng giả định hoạt động liên tục để lập báo cáo tài chính này là phù hợp.

Lỗ lớn, âm vốn chủ sở hữu, cộng với nợ ngắn hạn vượt tài sản ngắn hạn khiến Xi măng Công Thanh gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản vay dài hạn đến hạn trả và trái phiếu đến hạn trả cho Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank), cùng với khoản vay ngắn hạn từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn-Hà Nội (SHB) và tổng tiền lãi vay quá hạn cho các ngân hàng này.

Tại thời điểm ngày 31/12/2023, Xi măng Công Thanh có nợ phải trả lên đến 19.005 tỷ đồng, trong đó tổng nợ vay là 7.317 tỷ đồng từ hai ngân hàng VietinBank và SHB. Các khoản vay nợ tại VietinBank chiếm 96% tổng nợ, tương đương hơn 7.000 tỷ đồng. Khoản nợ 287 tỷ đồng với SHB, theo thuyết minh trong báo cáo tài chính, là khoản vay ngắn hạn từ năm 2017 với lãi suất 10%/năm để bổ sung vốn lưu động. SHB đã bán khoản nợ này lại cho Công ty Quản lý Tài sản của các Tổ chức Tín dụng Việt Nam (VAMC) vào năm 2019, nhưng đến tháng 11/2021, SHB đã mua lại khoản nợ này từ VAMC.

Nợ ngắn hạn của Xi măng Công Thanh vượt quá tài sản ngắn hạn. Ảnh: Xi măng Công Thanh.

Bên cạnh đó, khoản nợ vay theo hợp đồng tín dụng với VietinBank bao gồm 2.383 tỷ đồng trái phiếu phát hành trong các năm 2009 - 2010 để đầu tư dự án dây chuyền 2, trái phiếu đáo hạn vào năm 2033. Theo công văn năm 2017 của VietinBank về cơ cấu thời hạn trả nợ gốc và lãi, Xi măng Công Thanh phải thanh toán nợ gốc đến năm 2035 và lãi từ năm 2020 tới năm 2035.

Ngoài ra, để duy trì hoạt động sản xuất của Xi măng Công Thanh, ngày 5/9/2017, VietinBank đã đồng ý chia sẻ cho SHB khối tài sản đảm bảo mà Xi măng Công Thanh đang thế chấp tại VietinBank, với điều kiện SHB đồng ý tài trợ vốn lưu động cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty với hạn mức tối thiểu 450 tỷ đồng. Tuy nhiên, từ đó đến nay, Xi măng Công Thanh liên tục chìm vào thua lỗ.

Trong cùng diễn biến, ngày 29/5 vừa qua, trên cổng thông tin của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) công bố văn bản của Xi măng Công Thanh gửi HNX về việc công bố thông tin định kỳ về tình hình thanh toán gốc, lãi năm 2023.

Theo đó, năm 2023, Xi măng Công Thanh đến hạn thanh toán lãi cho bốn lô trái phiếu XMCT1209, XMCT0510_5, XMCT0510_8 và XMCT1210_1500 với tổng số tiền cần thanh toán là hơn 267 tỷ đồng. Tuy nhiên, công ty đã không thể thanh toán số tiền này với lý do gặp nhiều khó khăn về tài chính.

Trên thị trường, Xi măng Công Thanh đã phát hành bốn lô trái phiếu kể trên vào các năm 2009 và 2010 để huy động 1.800 tỷ đồng. Đáng chú ý, các lô trái phiếu này có kỳ hạn kéo dài lên đến 20 năm và lãi suất rất cao, dao động từ 15,5% đến 18,5% mỗi năm./.

Diệu Khiết