Bùi Bằng Đoàn - người trí thức yêu nước nhiệt thành, nhà lãnh đạo tài năng
Sáng 17/9, tại Hà Nội, Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng tổ chức Hội thảo khoa học 'Bùi Bằng Đoàn - Người trí thức yêu nước nhiệt thành, nhà lãnh đạo tài năng của Nhà nước', kỷ niệm lần thứ 135 Ngày sinh cụ Bùi Bằng Đoàn (1889-2024) - nguyên Trưởng Ban Thường trực Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam), một trí thức yêu nước nhiệt thành, người cộng sự gần gũi, thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam và Thủ đô Hà Nội.
Tại hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nêu rõ, cụ Bùi Bằng Đoàn sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng tại làng Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông, nay thuộc thành phố Hà Nội.
Năm 1906, khi mới 17 tuổi, người thanh niên Bùi Bằng Đoàn đã thi đỗ Cử nhân, rồi được nhận vào học và tốt nghiệp Thủ khoa Trường Hậu Bổ, cơ sở đào tạo viên chức hành chính lúc bấy giờ; sau đó lần lượt được bổ nhiệm các chức quan từ cấp huyện lên cấp tỉnh tại Phú Thọ, Thái Nguyên, Hưng Yên, Bắc Ninh, Nam Định, Lạng Sơn, Cao Bằng, Phúc Yên, Ninh Bình… Năm 1933, cụ được bổ nhiệm làm Thượng thư Bộ Hình, thành viên Viện Cơ mật, rồi năm 1945 làm Chánh nhất Tòa Thượng thẩm Hà Nội.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, quý trọng tài đức của cụ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mời cụ ra giúp nước, đảm nhiệm nhiều trọng trách: thành viên Ban Cố vấn Chủ tịch nước, thành viên Ủy ban Nghiên cứu kế hoạch kiến thiết, Trưởng Ban Thanh tra Đặc biệt của Chính phủ, thành viên sáng lập Hội Liên hiệp quốc dân, Trưởng Ban Thường trực Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương tản cư và di cư.
Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Lê Văn Lợi nhấn mạnh, từ một vị quan chính trực, tài năng, cảm phục và mến mộ tài đức, uy tín của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tin tưởng vào tương lai tất thắng của cách mạng, cụ Bùi đã nhận lời mời tham gia chính quyền cách mạng, dấn thân vào con đường đầy gian khổ, chông gai, nhưng cũng hết sức vẻ vang, cao đẹp và đã tích cực tham gia xây dựng Chính phủ, Quốc hội. Được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao đảm nhiệm nhiều trọng trách quan trọng của Nhà nước, cụ đã đem hết tài năng và tâm huyết, đóng góp to lớn vào việc xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước mới được thành lập thực sự là của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
"Trọn cuộc đời, cụ Bùi Bằng Đoàn đã nêu tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước nhiệt thành, đạo đức trong sáng, bằng tài năng và đức độ của mình, đã tận tâm, tận lực cống hiến cho cách mạng, được lịch sử dân tộc ghi nhận và tôn vinh. Cụ là người con ưu tú của dân tộc, một nhân cách văn hóa lớn, một tấm gương lớn cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, học tập, noi theo", ông Lê Văn Lợi khẳng định.
Cũng tại hội thảo, các đại biểu, các nhà khoa học tập trung thảo luận, làm rõ hơn cuộc đời, sự nghiệp và những cống hiến to lớn của cụ Bùi Bằng Đoàn đối với cách mạng Việt Nam, trên những khía cạnh chủ yếu sau: Cụ Bùi Bằng Đoàn - từ vị quan chính trực, tài năng, trở thành một cán bộ lãnh đạo có nhiều đóng góp to lớn trong chính quyền cách mạng; nhà lãnh đạo chủ chốt tài năng của Quốc hội; tấm gương đạo đức sáng ngời của người trí thức yêu nước nhiệt thành, người cộng sự gần gũi, thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam.
Các đại biểu, nhà khoa học khẳng định, dù trên bất kỳ cương vị nào, một vị quan đại thần, hay là một nhà lãnh đạo cấp cao của Quốc hội và Chính phủ, cụ Bùi Bằng Đoàn luôn tỏa sáng tinh thần cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, đem hết tài năng, trí tuệ và sức lực của mình để phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Từ khi là một vị quan của chính quyền cũ, cụ Bùi đã nổi tiếng về đức "Liêm". Cụ cho treo ở công đường bảng thông báo "không nhận quà biếu" và nghiêm cấm người nhà nhận quà biếu, nếu nhận sẽ bị phạt rất nặng. Điều đó thể hiện rõ tinh thần liêm chính, chí công vô tư của một bậc danh Nho chân chính.
Cụ luôn đề cao tinh thần thân dân, đau xót trước cảnh nhân dân đói khổ lầm than. Khi làm Tri phủ huyện Xuân Trường, Nam Định, Cụ đã tổ chức đắp đê Bạch Long ngăn nước mặn, tạo một vùng trồng lúa rộng lớn, giúp đời sống nhân dân hưng thịnh. Dưới quan điểm về chuẩn mực đạo đức cách mạng hiện nay của Đảng, cụ Bùi Bằng Đoàn thực sự là tấm gương về thực hành đạo đức cách mạng, nhất là phát huy trách nhiệm nêu gương, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung.