'Bùng nổ' FDI vào Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Sản xuất các sản phẩm cơ khí chính xác tại Công ty Makino (Nhật Bản) tại Khu công nghệ cao TP.HCM. Ảnh: Lê Toàn

Thu hút FDI tăng cao ngoạn mục

Có thể nói, việc sáp nhập các tỉnh, thành phố đã mở ra không gian phát triển mới, tạo cú hích quan trọng thu hút FDI tại các địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong 11 tháng năm 2025, dòng FDI ghi nhận sự “bùng nổ” rõ nét tại TP.HCM, Đồng Nai và Tây Ninh.

TP.HCM thu hút được 7,67 tỷ USD vốn FDI trong 11 tháng năm 2025, tăng 24,2% so với cùng kỳ. Đặc biệt, sau sáp nhập, hàng loạt nhà đầu tư đã tìm đến TP.HCM tìm kiếm cơ hội hợp tác. Thành phố đã đón tiếp và làm việc với 55 đoàn trong, ngoài nước đến tìm hiểu môi trường đầu tư, trao đổi các nội dung hợp tác kinh doanh.

Hiện nay, hàng loạt tập đoàn nước ngoài chọn TP.HCM là địa điểm mở rộng đầu tư. Đơn cử, Tập đoàn Techtronic Industries (TTI) cho biết, sẽ xúc tiến kế hoạch mở rộng sản xuất tại Nhà máy Milwaukee trong Khu công nghệ cao TP.HCM. Tương tự, Tập đoàn AEON (Nhật Bản) cũng thông tin về kế hoạch mở thêm 3 trung tâm thương mại lớn tại TP.HCM, với tổng mức đầu tư lên đến hàng ngàn tỷ đồng.

Trong lĩnh vực công nghệ cao, Công ty Smart Tech Group (Hoa Kỳ) đề xuất đầu tư nhà máy sản xuất pin lưu trữ tại TP.HCM với vốn đầu tư 340-850 triệu USD. Dự án trung tâm dữ liệu đang nhận được sự quan tâm của hàng loạt tên tuổi lớn, như Tập đoàn Eaton (Hoa Kỳ), Tập đoàn Evolution (thuộc Warburg Pincus - Hoa Kỳ), hay Hyosung (Hàn Quốc).

Tại Đồng Nai, thu hút FDI cũng ghi nhận sự bứt phá mạnh mẽ sau sáp nhập. Số liệu từ Sở Tài chính cho thấy, trong 11 tháng năm 2025, tổng vốn đầu tư nước ngoài đạt 2,95 tỷ USD. Riêng thu hút FDI vào các khu công nghiệp đã vượt 32% kế hoạch năm, khi đạt 2,5 tỷ USD.

Không chỉ vượt kế hoạch về thu hút vốn, công tác giải ngân vốn FDI tại Đồng Nai cũng đạt kết quả tích cực. Đến giữa tháng 11/2025, giá trị giải ngân của các dự án FDI trong các khu công nghiệp và khu kinh tế trên địa bàn tỉnh đạt trên 1,6 tỷ USD, vượt mức kế hoạch giải ngân 1,5 tỷ USD nhằm phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số của Đồng Nai.

Ở lĩnh vực đầu tư ngoài khu công nghiệp, Đồng Nai thu hút được một số dự án FDI lớn, tiêu biểu là Dự án Aeon Mall Biên Hòa với tổng vốn đầu tư hơn 6.000 tỷ đồng do Tập đoàn Aeon (Nhật Bản) triển khai.

Trong khi đó, tại Tây Ninh, trong 11 tháng năm 2025, đã cấp mới 163 dự án, tăng 41 dự án; điều chỉnh vốn cho 151 dự án, tăng 46 dự án. Tổng vốn đầu tư cấp mới và điều chỉnh đạt 589,4 triệu USD, tăng 111,9 triệu USD so với cùng kỳ.

Ông Trần Văn Tươi, Phó giám đốc Sở Tài chính Tây Ninh cho biết, năm 2025, tỉnh đã tổ chức 6 đoàn công tác xúc tiến đầu tư nước ngoài và đón tiếp nhiều doanh nghiệp đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Australia… “Sau sáp nhập không gian phát triển được mở rộng đã giúp Tây Ninh có thêm dư địa để thu hút dòng FDI chất lượng cao. Quan điểm của tỉnh là không chạy theo số lượng, mà thu hút có chọn lọc, ưu tiên công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường”, ông Tươi nhấn mạnh.

Dư địa còn rất lớn

Thu hút FDI vào các địa phương phía Nam được dự báo tiếp tục “bùng nổ” thời gian tới khi hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm đi vào khai thác. Đáng chú ý, ngày 19/12, Sân bay Long Thành đón chuyến bay đầu tiên và dự kiến chính thức đưa vào khai thác thương mại trong nửa đầu năm 2026.

Khi Sân bay Long Thành đi vào hoạt động, sẽ rút ngắn thời gian kết nối các thị trường toàn cầu, giảm chi phí logistics và nâng cao năng lực xuất nhập khẩu. Đây là yếu tố quan trọng khiến các tập đoàn đa quốc gia cân nhắc chọn Đồng Nai và khu vực lân cận làm nơi đặt nhà máy, trung tâm phân phối, trung tâm điều hành khu vực, đặc biệt trong các lĩnh vực chế biến, chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, điện tử, logistics, công nghệ cao.

Cùng với đó, việc hình thành các khu logistics, khu công nghiệp thế hệ mới và khu thương mại tự do xung quanh sân bay sẽ tạo lợi thế lớn trong thu hút mạnh dòng vốn FDI và các nhà đầu tư chiến lược.

Bên cạnh Sân bay Long Thành, tháng 6/2026, đường Vành đai 3 TP.HCM dài 76,3 km sẽ thông xe giai đoạn I với quy mô 4 làn xe cao tốc và đường song hành hai bên. Dự án khi đưa vào khai thác sẽ kết nối các khu công nghiệp, cảng biển của TP.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh, tạo thành hành lang công nghiệp, kết nối cảng biển, giảm thời gian, chi phí logistics, tạo động lực mới cho cả Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Một tuyến cao tốc liên vùng khác là Bến Lức - Long Thành dự kiến hoàn thành toàn bộ vào tháng 9/2026, giúp rút ngắn quãng đường từ Tây Nam bộ tới cảng Cái Mép - Thị Vải và Sân bay Long Thành, hàng triệu tấn hàng nông sản, thủy sản của Đồng bằng sông Cửu Long sẽ đến cảng nhanh hơn, giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp.

Có lẽ dự án thu hút được sự chú nhất của các doanh nghiệp FDI là Khu thương mại tự do Cái Mép Hạ (TP.HCM) và Khu thương mại tự do tại Đồng Nai đang trong quá trình chuẩn bị đầu tư. Sau khi đưa vào khai thác, 2 dự án này hứa hẹn sẽ là điểm thu hút đầu tư hấp dẫn.

Bà Phan Thị Kim Oanh, Phó giám đốc Sở Tài chính Đồng Nai cho biết, tỉnh đang khẩn trương xây dựng Đề án Khu thương mại tự do (FTZ) với kỳ vọng hình thành “cực hút” mới đối với dòng vốn đầu tư chiến lược. Khi FTZ Đồng Nai được triển khai và kết nối đồng bộ với Sân bay Long Thành, hệ thống cảng biển, đường bộ và đường sắt, lợi thế liên thông vùng sẽ được phát huy tối đa.

Cùng với đó, việc rút gọn thủ tục đầu tư, áp dụng mô hình một cửa, giảm thời gian xử lý các hồ sơ về hải quan, xuất nhập khẩu, cấp phép xây dựng được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong cải thiện môi trường đầu tư, qua đó nâng cao sức hấp dẫn của Đồng Nai với các nhà đầu tư trong, ngoài nước.

Với loạt dự án hạ tầng chiến lược chuẩn bị đi vào khai thác như Sân bay Long Thành, đường Vành đai 3 TP.HCM, cao tốc Bến Lức - Long Thành cùng các khu thương mại tự do tại Cái Mép Hạ và Đồng Nai, bức tranh kết nối liên vùng đang dần hoàn thiện. Đây không chỉ là “đòn bẩy” về hạ tầng, mà còn mở ra không gian phát triển mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo sức hút mạnh mẽ đối với dòng vốn đầu tư chất lượng cao, đưa Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.

Lê Quân