Bước đầu chuyển đổi số trong thâm canh cá nước ngọt
Năm 2021, Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Phúc đã triển khai thành công mô hình ứng dụng hệ thống cảm biến, kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá nước ngọt thâm canh cao. Đây được coi là một trong những bước đi đầu tiên trên chặng đường áp dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực thủy sản, góp phần thúc đẩy nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân.
Hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước được đặt trực tiếp dưới ao nuôi để đo chất lượng nước 24/24 giờ. Ảnh: Thế Hùng
Hơn chục năm trong nghề, chưa khi nào ông Vũ Hiền Lương, xã Văn Quán, huyện Lập Thạch lại thấy việc nuôi trồng thủy sản thuận tiện như vậy. Sau khi được hỗ trợ lắp đặt hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá nước ngọt, gần nửa năm trở lại đây, ông Lương không còn phải bận tâm tới việc theo dõi thời tiết, canh giờ giấc để bật máy sục khí oxi hay lo lắng mỗi khi đi đâu xa không thể về khởi động máy.
Nhờ tính năng hỗ trợ điều khiển các thiết bị từ xa, ông đã có thể chủ động cài đặt, hẹn giờ khởi động máy, thậm chí điều khiển từ bất cứ đâu chỉ với chiếc smartphone.
Tiện lợi là thế, song đây lại chưa phải là những lợi ích chính mà hệ thống này đưa lại. Ông Lương cho biết: “Trước đây, để đánh giá môi trường nước, chúng tôi cũng lấy mẫu thử, nhưng không thể thực hiện hằng ngày.
Việc quan sát đánh giá môi trường nước dựa chủ yếu vào cảm quan, kinh nghiệm nuôi trồng, do đó mà độ chính xác, kịp thời không đảm bảo.
Thật may, hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước được đặt trực tiếp dưới ao nuôi để đo đạc chất lượng nước 24/24 h; các thông số được gửi trực tiếp về điện thoại; từ đó, chúng tôi có thể giám sát liên tục biến động của môi trường nước để có những điều chỉnh, xử lý kịp thời. Nhờ vậy, dịch bệnh giảm rõ rệt, đồng thời đàn cá cũng lớn nhanh hơn nhiều so với trước đây”.
Không chỉ riêng gia đình ông Lương, trong năm 2021, trên địa bàn tỉnh đã có 6 hộ được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ xây dựng mô hình ứng dụng hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá nước ngọt thâm canh cao với diện tích 3ha.
Đây là tiến bộ kỹ thuật mới của ngành thủy sản, đã được ứng dụng nhiều ở các tỉnh phía Nam. Không chỉ hỗ trợ người nuôi cá quản lý tốt dịch bệnh và môi trường nước ao nuôi, nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế trong nuôi trồng thủy sản; hệ thống này còn được vận hành tự động, dễ dàng quản lý từ xa, người nuôi sẽ theo dõi các chỉ số thay đổi trên ứng dụng di động.
Mô hình tuy còn mới mẻ với các hộ nuôi nhưng bước đầu đã cho thấy những phản hồi tích cực. Nhờ áp dụng tốt các biện pháp kỹ thuật và có hệ thống cảm biến trợ giúp nên dù thời tiết diễn biến phức tạp, nắng mưa thất thường, đàn cá vẫn tăng trưởng nhanh.
Sau 3 tháng tỷ lệ nuôi sống đạt 82,7%, tiêu tốn thức ăn 1,87 kg thức ăn/1 kg tăng trọng, trọng lượng bình quân đạt 1,96 kg/con.
Tiếp nối những kết quả đã đạt được, Trung tâm Khuyến nông tiếp tục tổ chức tập huấn với chủ đề: “Ứng dụng hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá” cho các hộ tham gia mô hình. Theo đó, trong năm 2022, sẽ có thêm 6 hộ được hỗ trợ lắp đặt hệ thống với mức hỗ trợ 50% con giống (cá trắm cỏ giống) và 50% thiết bị, vật tư như năm 2021.
Được biết, đây là một trong những bước đi đầu tiên nhằm hỗ trợ bà con nông dân thực hiện chuyển đổi số trong nuôi trồng thủy sản.
Anh Dương Văn Phương, Trưởng phòng Thông tin tuyên truyền, bồi dưỡng và đào tạo nghề (Trung tâm Khuyến nông) tỉnh cho biết: “Chuyển đổi số không phải là xu thế ngắn hạn mà là định hướng cốt lõi sẽ thay đổi toàn diện ngành thủy sản Việt Nam trong tương lai.
Những mô hình thủy sản ứng dụng tiến bộ khoa học mới của Trung tâm Khuyến nông sẽ giúp cho bà con nông dân trong tỉnh tiếp cận nhanh và không bị tụt lùi so với tình hình phát triển chung của ngành thủy sản trong nước”.
