Bước giảm nhiệt mang tính biểu tượng trong quan hệ Mỹ – Venezuela
Cuộc điện đàm hiếm hoi giữa Tổng thống Maduro và Tổng thống Trump diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ – Venezuela nhiều căng thẳng, nhưng được xem là tín hiệu giúp giảm nhiệt ngoại giao trong khu vực.
Trong phát biểu hôm qua ( 3/12), Tổng thống Maduro xác nhận cuộc gọi diễn ra cách đây khoảng 10 ngày. Ông mô tả đây là cuộc trò chuyện “tôn trọng, thiện chí” và coi đó là một cơ hội mở cho khả năng đối thoại giữa hai quốc gia.
Tổng thống Maduro nói: “Tôi đã nhận được một cuộc điện thoại và nói chuyện với Tổng thống Donald Trump. Cuộc trò chuyện diễn ra với không khí tôn trọng và thậm chí có thể gọi là thân mật giữa hai nhà lãnh đạo. Nếu cuộc gọi này mở ra những bước tiến hướng tới một cuộc đối thoại tôn trọng, thì chúng tôi hoan nghênh đối thoại, hoan nghênh ngoại giao, bởi vì Venezuela luôn tìm kiếm hòa bình".
Về phía Mỹ, Tổng thống Trump cũng xác nhận cuộc điện đàm, nhưng không tiết lộ chi tiết và chỉ nói đây là “một cuộc gọi”. Một số nguồn tin quốc tế cho biết hai bên có thể đã đề cập khả năng gặp mặt trong tương lai, song chưa có xác nhận từ Washington hay Caracas.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Ảnh: Reuters
Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh Mỹ thời gian gần đây tăng cường hoạt động ở vùng biển Caribe và Thái Bình Dương với mục tiêu chống các mạng lưới buôn bán ma túy. Từ đầu tháng 9 đến nay, quân đội Mỹ được cho là đã tiến hành hơn 20 đợt tấn công nhằm vào các tàu thuyền bị nghi chở ma túy. Trong khi đó, Venezuela nhiều lần bác bỏ các cáo buộc này và cho rằng sự hiện diện quân sự gia tăng của Mỹ có nguy cơ khiến khu vực thêm bất ổn.
Cùng thời điểm, Tổng thống Trump liên tục đưa ra các cảnh báo như khả năng “phong tỏa không phận” hay triển khai “hoạt động trên bộ”. Những tuyên bố này vẫn đang được cộng đồng quốc tế theo dõi và hiện chưa có dấu hiệu về bất kỳ thay đổi chính thức nào trong chính sách của Mỹ.
Giới quan sát nhận định, dù tồn tại nhiều động thái đối nghịch, Tổng thống Trump vẫn nhiều lần nhấn mạnh sẵn sàng đối thoại với tổng thống Maduro “vào thời điểm thích hợp”. Điều đó cho thấy cả hai bên vừa duy trì sức ép, vừa để ngỏ cánh cửa ngoại giao. Trong bối cảnh đó, cuộc điện đàm có thể xem là động thái giảm nhiệt mang tính biểu tượng, nhưng vẫn chưa đủ để dự đoán hướng đi tiếp theo của quan hệ Mỹ – Venezuela.
Diễn biến trong thời gian tới sẽ phụ thuộc vào thảo luận tại Quốc hội Mỹ, cách Washington triển khai chiến dịch chống ma túy, cũng như việc hai bên có tận dụng kênh liên lạc vừa được khôi phục hay không.
Ông Javed Ali, Phó Giáo sư Đại học Michigan, từng là quan chức chống khủng bố cấp cao của Mỹ nhận định: "Hiện tại, tình hình giữa Mỹ và Venezuela đã kéo dài nhiều tháng. Bên cạnh những biện pháp truyền thống như trừng phạt, cô lập hay các động thái ngoại giao, điều đang diễn ra ở Venezuela, là sự tăng cường hiện diện quân sự đáng kể của Mỹ ở nhiều khu vực thuộc Caribe và Mỹ Latinh. Kèm theo đó là những cảnh báo công khai về khả năng hành động quân sự hay các hoạt động bí mật. Đây là một chiến dịch gây sức ép ở mức rất cao. Tuy nhiên, điều chúng ta vẫn chưa thấy là bước đi tiếp theo".
Trong một diễn biến liên quan trong bối cảnh căng thẳng về an ninh và chính sách, một nhóm thượng nghị sĩ thuộc cả hai đảng tại Mỹ đã trình nghị quyết về quyền hạn chiến tranh, yêu cầu mọi hành động quân sự liên quan đến Venezuela phải được Quốc hội phê chuẩn. Các nghị sĩ cho rằng việc xác lập rõ thẩm quyền là cần thiết trong lúc dư luận đặt nhiều câu hỏi về bước đi tiếp theo của Mỹ.
