Bước ngoặt mới cho bầu cử tổng thống Mỹ
Nước Mỹ đang ở trong một thử thách chính trị căng thẳng tột cùng, với những mâu thuẫn đảng phái gây chia rẽ nhất. Đó là trận chiến trong Tòa án tối cao và một cuộc bầu cử tổng thống sắp diễn ra, trong bối cảnh số người Mỹ chết vì đại dịch COVID-19 sắp chạm mốc 200.000.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: CNN)
Tổng thống Mỹ Donald Trump và các đảng viên Cộng hòa trong Thượng viện cuối tuần qua đã triển khai một trò chơi quyền lực quyết liệt nhằm củng cố vị trí của mình trong cơ quan lập pháp này, khi chỉ còn cách sự kiện bầu cử 43 ngày.
Còn các đảng viên Dân chủ huy động tối đa điều họ thấy là có ích cho ứng viên Joe Biden và ngăn cản Tổng thống dùng dịp này để gây phân tán chú ý khỏi điều mà họ cáo buộc là quản lý yếu kém trong tình hình đại dịch.
Cuộc đối đầu nóng lên khi một số người Mỹ tham gia vào hệ thống bầu cử sớm và vắng mặt, và chỉ còn 1 tuần nữa là diễn ra phiên tranh luận trực tiếp quan trọng đầu tiên giữa hai ứng viên tổng thống ở Ohio.
Việc chánh án Ruth Bader Ginsburg qua đời hôm 18/9 trở thành diễn biến kịch tính mới trong cuộc đua tranh cử được đánh giá là gay cấn nhất trong nhiều thập kỷ. Cái chết của bà cũng gây chia rẽ hơn nhiều so với trận chiến thay thế bình thường vì lãnh đạo đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnel, đang quyết liệt thúc đẩy phê chuẩn người được ông Trump lựa chọn trong vài ngày tới, dù trước đây kiên quyết phản đối người mà ông Barack Obama đề cử khi còn cách ngày bầu cử tổng thống vài tháng. Khi đó, ông McConnel nói rằng cử tri nên quyết định vận mệnh của tòa án khi chọn tổng thống mới.
Nhưng ông McConnel quay lưng với chính quy tắc của mình khi ủng hộ người của đảng Cộng hòa. Mâu thuẫn này dẫn đến cảnh tượng bị chỉ trích là ngớ ngẩn trên chương trình đối thoại trên truyền hình hôm 20/9 mà trong đó các quan chức và nghị sĩ cố giải thích cho sự thất thường của họ.
Chánh án mới sẽ là người có ảnh hưởng to lớn đến nhiều lĩnh vực trong đời sống của người Mỹ, từ bầu cử đến quyền của giới, quy định về môi trường đến các vấn đề lớn của doanh nghiệp. Tòa án cũng sẽ trở thành một cái gai nếu ứng viên của đảng Dân chủ trở thành tổng thống.
Ông Trump nhân cơ hội này đã đề cử người của mình nhân một buổi vận động cử tri ở Bắc Carolina tối 19/9. “Đó sẽ là một phụ nữ, rất tài năng, rất xuất chúng. Tôi vẫn chưa chọn, nhưng chúng ta có rất nhiều phụ nữ trong danh sách”, ông nói.
Theo CNN, lựa chọn hàng đầu của ông Trump là bà Amy Coney Barret, người từng được ông Trump đề cử vào tòa phúc thẩm; và Barbara Lagoa, người được ông Trump đề cử vào tòa phúc thẩm năm 2019. Bà Lagoa là người gốc Tây Ban Nha và đến từ bang Florida, nên rất phù hợp với chiến lược tái tranh cử của ông Trump, vì cơ hội của ông đang phụ thuộc vào việc có giành chiến thắng ở bang dao động này hay không.
Ông Biden nhấn vào cách hành xử bất nhất của ông McConnel để nhắc lại rằng phe Cộng hòa đã giành được ghế tổng thống dù thua trong cuộc bầu cử phổ thống, vì thế đang cố tranh giành quyền lực một cách cực đoan.
“Đừng đến đó. Hãy giữ vững nghĩa vụ của các bạn theo hiến pháp, lương tâm và hãy để mọi người lên tiếng. Dập tắt ngọn lửa đang cháy khắp nước này. Chúng ta không thể cứ viết lại lịch sử mãi”, ông Biden nói.
Hai thượng nghị sĩ Cộng hòa là Lisa Murkovski và Susan Collins đều tuyên bố phản đối đề cử của ông Trump trước khi bầu cử tổng thổng diễn ra, khiến ông McConnel gần như không còn đường lui nếu quyết thực hiện mong muốn của ông Trump trước bầu cử.
Những chuyển động trong phe Cộng hòa ở Thượng viện sẽ trở nên rõ ràng hơn vào cuối tuần, khi cơ quan này họp trở lại.
Ông Biden định sẽ biến Tòa án tối cao thành cơ sở mới để tấn công Tổng thống trong vấn đề y tế, CNN dẫn các nguồn tin cho biết. Cách tiếp cận này sẽ giúp ông nhấn vào những chỉ trích của dư luận đối với cách ứng phó với đại dịch COVID-19 của ông Trump.
Theo kế hoạch, Tòa tối cao sẽ nghe các tranh luận về nỗ lực của chính quyền Trump nhằm hủy bỏ chương trình Obamacare trong tuần sau khi bầu cử tổng thống diễn ra. Phe Dân chủ sẽ lập luận rằng chánh án mới sẽ chốt ngay số phận của luật y tế này và đập tan những điều khoản được nhiều người ủng hộ, như việc cấm từ chối bảo hiểm cho những người có bệnh nền.
Ông Trump quyết liệt chuyển sang trận chiến ở Tòa án tối cao sau 1 tuần không thành công trong việc lái dư luận khỏi tình hình đại dịch, trong đó có cả việc ông bị chỉ trích vì đưa ra thông tin không chính xác, như thời điểm người Mỹ có thể nhận được vắc-xin COVID-19.
Ông Trump tuyên bố rằng Mỹ đã khống chế được virus corona, nhưng số liệu nói lên điều người lại khi số ca mắc và chết vì bệnh này vẫn ở mức khoảng 800. Số người chết vì COVID-19 ở Mỹ dự kiến sẽ cán mốc 200.000 người, sau khi cuốn sách mới ra mắt của tác giả Bob Woodward nói rằng Tổng thống biết về tính nghiêm trọng của virus corona ngay từ tháng 2, nhưng không cảnh báo và có biện pháp phù hợp. Một số chuyên gia cho rằng điều này có thể gây ra cái chết không cần thiết của hàng chục ngàn người.
Số ca mắc COVID-19 tăng thêm ít nhất 10% ở 31 bang của nước Mỹ trong tuần trước, theo số liệu tổng hợp của ĐH Johns Hopkins.
