Bước tiến lớn của thế giới trong lĩnh vực an ninh mạng sau 1/4 thế kỷ
Theo Bộ trưởng Bộ Tư Pháp Nguyễn Hải Ninh, sau 25 năm, thế giới mới có một công ước toàn cầu về an ninh mạng. Đây là bước tiến quan trọng để các quốc gia tăng cường hợp tác, bảo vệ dữ liệu và quyền con người trong kỷ nguyên số.
Chiều 25/10, tại Hà Nội, trong khuôn khổ Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về phòng chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội), diễn ra phiên thảo luận "Hợp tác toàn cầu phòng, chống lừa đảo trực tuyến". Phiên họp do bà Bertha Nayelly Loya, Trưởng Chương trình Toàn cầu về Tội phạm mạng của Liên Hợp Quốc, chủ trì.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Nguyễn Hải Ninh, khẳng định: Sau 1/4 thế kỷ, Công ước Hà Nội không chỉ là dấu mốc pháp lý quan trọng mà còn là diễn đàn để thế giới thể hiện cam kết hợp tác trong nỗ lực chung nhằm bảo đảm an ninh mạng, bảo vệ công dân và duy trì lòng tin trong kỷ nguyên số.
“Đây là nền tảng để các quốc gia thống nhất hành động, vừa ngăn chặn tội phạm mạng, vừa bảo vệ quyền con người trong không gian số", Bộ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
Ông Nguyễn Hải Ninh nêu bốn định hướng lớn để triển khai hiệu quả Công ước Hà Nội. Thứ nhất, hoàn thiện khung pháp lý về quyền con người và quyền công dân trên không gian mạng, dựa trên các văn kiện quốc tế của Liên Hợp Quốc. Công ước Hà Nội, đặc biệt qua các điều 14, 15 và 16, thiết lập cơ chế pháp lý mới nhằm bảo vệ nhóm yếu thế, nhất là trẻ em, khỏi các hành vi xâm hại trực tuyến.
Thứ hai, kết hợp hài hòa giữa pháp luật quốc gia và luật pháp quốc tế. Việt Nam đã xây dựng một hệ thống pháp luật toàn diện, từ Hiến pháp với chương riêng về quyền con người, đến các bộ luật hình sự, dân sự và hành chính, làm nền tảng vững chắc cho quản trị không gian mạng. Cuối năm 2025, Việt Nam dự kiến trình thông qua Luật Trí tuệ nhân tạo, nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho phát triển công nghệ mới.
Thứ ba, bảo đảm quyền con người trong thực thi Công ước, đặc biệt là quyền riêng tư, quyền tự do thông tin và an toàn cá nhân – những giá trị phải được gìn giữ trong mọi biện pháp phòng, chống tội phạm mạng.
Thứ tư, củng cố trách nhiệm chung của toàn xã hội. Theo ông Ninh, bảo vệ công dân trong không gian mạng không chỉ là nhiệm vụ của Nhà nước, mà còn là trách nhiệm của doanh nghiệp, tổ chức xã hội và từng cá nhân. Việt Nam đang đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng, đồng thời đầu tư mạnh cho hạ tầng kỹ thuật số và an ninh mạng quốc gia.
Từ góc nhìn quốc tế, Bộ trưởng Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ Yilmaz Tunç nhấn mạnh: “Con người phải là trung tâm của mọi quá trình chuyển đổi số. Mọi khung pháp lý hay biện pháp kỹ thuật đều cần phục vụ cho mục tiêu bảo vệ con người và quyền con người".
Toàn cảnh phiên thảo luận
Các đại diện từ Australia và Hà Lan cũng chia sẻ kinh nghiệm trong việc đào tạo kỹ năng số cho thanh thiếu niên, giúp họ nhận diện và ứng phó trước các nguy cơ trực tuyến. Trong khi đó, Giám đốc Cơ quan An ninh mạng Philippines nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác khu vực, coi đây là “đường dây nóng” giúp các nước phản ứng nhanh với tội phạm mạng xuyên biên giới.
Các đại biểu thống nhất rằng Công ước Hà Nội đánh dấu bước tiến lớn trong việc hình thành khung pháp lý toàn cầu về phòng chống tội phạm mạng, thúc đẩy chia sẻ dữ liệu, hợp tác điều tra, đồng thời bảo đảm sự cân bằng giữa an ninh, phát triển và quyền con người.
Sự kiện này không chỉ thể hiện vai trò chủ động và trách nhiệm quốc tế của Việt Nam trong lĩnh vực an ninh mạng, mà còn khẳng định vị thế của Hà Nội như một trung tâm đối thoại toàn cầu về quản trị không gian số trong thế kỷ XXI.
