Bứt phá cho mục tiêu tăng trưởng GDP 10%

Củng cố năng lực nội sinh, tăng khả năng tự chủ của nền kinh tế là một trong những ưu tiên trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng. Ảnh ST

Dư địa thuận lợi cho phát triển nhanh, bền vững

Báo cáo của Chính phủ cho thấy, giai đoạn 2021-2025, dù đối mặt với đại dịch COVID-19 và những biến động địa chính trị phức tạp, kinh tế - xã hội Việt Nam vẫn đạt được kết quả toàn diện, vững chắc. Dự kiến 22/26 chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch 5 năm hoàn thành và vượt mức, trong đó tăng trưởng năm 2025 đạt khoảng 8%, thuộc nhóm cao nhất khu vực.

Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỷ USD (năm 2020) lên khoảng 510 tỷ USD (năm 2025); GDP bình quân đầu người đạt xấp xỉ 5.000 USD, đưa Việt Nam chính thức bước vào nhóm quốc gia có thu nhập trung bình cao.

Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát dưới 4%, các cân đối lớn được đảm bảo. Các động lực tăng trưởng truyền thống như xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng trong nước tiếp tục phát huy hiệu quả. Ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực được triển khai mạnh mẽ, tạo chuyển biến căn bản trong năng lực cạnh tranh quốc gia. Hệ thống luật pháp, cơ chế chính sách được hoàn thiện với quy mô chưa từng có; hạ tầng giao thông, đặc biệt là mạng lưới cao tốc, phát triển vượt bậc; chất lượng nguồn nhân lực được nâng lên rõ rệt.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: “Trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, kết quả đạt được năm 2025 và cả nhiệm kỳ 2021-2025 là rất đáng trân trọng và tự hào. Năm sau tốt hơn năm trước, nhiệm kỳ này tốt hơn nhiệm kỳ trước trên hầu hết các lĩnh vực.”

Theo đánh giá của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, các quyết sách quyết liệt, tinh thần dám nghĩ dám làm cùng sự điều hành linh hoạt của Chính phủ đã giúp đạt được nhiều kết quả vượt kỳ vọng. “Nhiều chỉ tiêu vượt dự báo, tạo nền tảng quan trọng để củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa phát triển nhanh, bền vững trong giai đoạn tới” - Chủ nhiệm Ủy ban Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Củng cố nội lực, tăng sức tự chủ của nền kinh tế

Bước sang năm 2026, Chính phủ xác định tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn, đồng thời đổi mới mô hình phát triển, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa.

Kế hoạch năm 2026 đặt ra 15 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó GDP phấn đấu đạt từ 10% trở lên, GDP bình quân đầu người đạt 5.400-5.500 USD. Để đạt mục tiêu này, cùng với việc phát huy các động lực tăng trưởng truyền thống, Chính phủ nhấn mạnh những động lực mới: Khoa học - công nghệ và chuyển đổi số là then chốt; phát triển hạ tầng chiến lược hiện đại, đồng bộ; chú trọng nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh năng lượng sạch, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh - hướng tới nền kinh tế phát triển bền vững.

Tuy nhiên, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính cùng nhiều đại biểu Quốc hội cũng chỉ rõ, nền kinh tế vẫn tồn tại những hạn chế nội tại: Xuất khẩu, tiêu dùng, đầu tư chưa đủ mạnh; chất lượng tăng trưởng còn khiêm tốn; phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nguyên liệu, công nghệ; tỷ lệ nội địa hóa mới đạt 36,6%; khu vực doanh nghiệp tư nhân chưa đủ sức vươn lên trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, để đạt mục tiêu tăng trưởng 10%, nền kinh tế cần sự chủ động và sáng tạo cao trong điều hành, vừa ổn định vĩ mô, vừa tạo xung lực mới. Trọng tâm là nâng cao năng lực nội sinh, gia tăng giá trị gia tăng trong nước, phát triển các ngành công nghiệp nền tảng và công nghệ cao như năng lượng sạch, bán dẫn, không gian vũ trụ, công nghệ lượng tử... Song song với đó, cần phát triển mạnh thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, mở rộng xuất khẩu bền vững để giảm thiểu rủi ro từ biến động toàn cầu.

Tháo gỡ “nút thắt” đầu tư công, thúc đẩy khu vực tư nhân

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh: “Muốn tạo động lực tăng trưởng mới, cần kết hợp hài hòa giữa đầu tư công, đầu tư tư nhân và đầu tư xã hội.” Ông cho rằng, đầu tư công sử dụng ngân sách nhà nước nên cần được đẩy nhanh tiến độ, biến thành yếu tố trực tiếp thúc đẩy tăng trưởng, đồng thời tạo nền tảng hạ tầng thiết yếu cho phát triển vùng. Về lâu dài, phải khơi thông dòng vốn tư nhân, khuyến khích đầu tư xã hội để tăng năng lực sản xuất và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.

Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) kiến nghị Chính phủ cần có chính sách mạnh mẽ hơn để phát triển khu vực doanh nghiệp tư nhân - thông qua tái cấu trúc thị trường vốn, khuyến khích đầu tư vào công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao, và xây dựng môi trường tài chính ổn định, linh hoạt giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Nhiều đại biểu Quốc hội cũng chỉ rõ, giải ngân đầu tư công vẫn là “điểm nghẽn” lớn. Đại biểu Trần Văn Tiến (Phú Thọ) đề nghị Chính phủ phải làm rõ nguyên nhân giải ngân chậm, đặc biệt là các chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ODA; đồng thời có giải pháp cụ thể để đạt 100% kế hoạch vốn trong năm. Đại biểu Trần Văn Khải (Ninh Bình) đề xuất thành lập Ban chỉ đạo đặc biệt đối với các dự án trọng điểm quốc gia, áp dụng quy trình rút gọn thống nhất, xây dựng hệ thống theo dõi trực tuyến và tháo gỡ nhanh các vướng mắc về giải phóng mặt bằng.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cũng kiến nghị Quốc hội sớm thông qua kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2026-2030, tập trung vốn cho hạ tầng chiến lược và các dự án có tính “đòn bẩy” để xoay chuyển tình thế; đồng thời tăng cường giám sát sau phân bổ để đảm bảo hiệu quả đầu tư.

Với nhận diện đúng vấn đề và giải pháp trúng, kịp thời, cùng quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, mục tiêu tăng trưởng 10% năm 2026 không chỉ là thước đo của một năm thành công, mà còn là bước khởi đầu cho giai đoạn bứt phá mới của kinh tế Việt Nam - hướng tới một quốc gia tự chủ, thịnh vượng và phát triển bền vững./.

Đ. KHOA