Ca ghép đồng thời tim-phổi đầu tiên đã được xuất viện

Lãnh đạo Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chúc mừng người bệnh ra viện.

Hồi sinh tim-phổi cho người bệnh suy đa tạng

Người bệnh Trần Như Q. (38 tuổi) có tiền sử: thông liên nhĩ - tăng áp động mạch phổi nặng đã bít dù thông liên nhĩ tại Bệnh viện Tim Hà Nội năm 2011, không theo dõi thường xuyên, mới dùng thuốc được 1 năm trở lại, bệnh nhân không có tiền sử tai biến mạch máu não.

Bệnh nhân vào viện được chẩn đoán mắc hội chứng eisenmenger, suy thất phải không hồi phục, hở ba lá nặng/tiền sử bít dù thông liên nhĩ, khả năng tử vong tính theo ngày, có chỉ định ghép cả tim và phổi đồng thời dù không kịp thời gian điều trị suy dinh dưỡng và phổi người hiến có nhiễm khuẩn Acinetor baummani và to hơn lồng ngực người nhận.

Đây là ca bệnh đặc biệt hiếm gặp, đòi hỏi sự phối hợp liên chuyên khoa, áp dụng những kỹ thuật phẫu thuật và hồi sức tiên tiến hàng đầu hiện nay.

Bệnh nhân xúc động trong ngày ra viện.

Trong thời gian 7 giờ, các chuyên gia phải sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể thay thế tạm thời tim và phổi, bảo đảm tim hoạt động tốt nhưng cần tránh truyền nhiều dịch gây phù phổi, dùng ít thuốc mê và đưa vào các phương tiện theo dõi huyết động tiên tiến nhất.

Các bác sĩ tiến hành cắt bớt phổi hai bên cho vừa, nối hai phế quản gốc thay vì nối khí quản theo kinh điển để tưới máu miệng nối tốt hơn, soi phế quản ống mềm trong mổ đánh giá 2 miệng nối phế quản gốc.

Sau ghép phổi, người bệnh cần dùng thuốc ức chế miễn dịch mạnh nhưng rất dễ nhiễm khuẩn vì thông với bên ngoài và phổi hiến nhiễm khuẩn A. Baummani đa kháng sẵn, do đó các bác sĩ đã cân bằng liều thuốc ức chế miễn dịch (vì thuốc làm giảm đề kháng); siêu lọc máu để điều trị suy thận do nhiều nguyên nhân.

Tiến sĩ, bác sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chúc mừng người bệnh ra viện.

Ê-kíp đã hội chẩn ngừng kháng sinh độc thận và kiểm soát nồng độ thuốc ức chế miễn dịch để thận ít độc và hồi phục sau 2 tuần; tăng nuôi dưỡng tĩnh mạch và tiêu hóa, làm sạch phổi bằng mở khí quản, soi hút và tập phục hồi chức năng. Bệnh nhân tiếp tục được theo dõi hồi sức sau ghép.

Thành công của ca ghép đồng thời tim-phổi không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc trong năng lực ghép tạng, đặc biệt là ghép đa tạng, mà còn khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế Việt Nam trong lĩnh vực ngoại khoa. Thành tựu này mở ra cơ hội sống và hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim-phổi giai đoạn cuối.

Nhiều dấu mốc trên bản đồ ghép tạng

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa ghi nhận thành công quan trọng khi số ca ghép tim được thực hiện tại bệnh viện đã vượt mốc 100 ca. Đây không chỉ là con số mang tính biểu tượng, mà còn là minh chứng cho sự trưởng thành vượt bậc của y học Việt Nam trong lĩnh vực ghép tạng.

Tiến sĩ, bác sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức phát biểu.

Tiến sĩ, bác sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, một trong những yếu tố quan trọng tạo nên sự thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động vận động hiến tạng tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chính là công tác truyền thông, giáo dục cộng đồng. Từ đó, nhiều gia đình có người thân không may rơi vào tình trạng bệnh nặng cũng thấu hiểu và đồng ý với việc hiến mô, tạng để cứu sống những bệnh nhân khác.

Nếu như trong 13 năm (2010-2023) cả nước mới có 100 ca hiến tạng, thì chỉ trong 2 năm (2024-2025), riêng tại Việt Đức đã có 50 ca hiến tạng. Sự gia tăng mạnh mẽ này giúp nhiều bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối có cơ hội được cứu sống bằng ghép tim.

Ghép tim tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hiện nay đã trở thành kỹ thuật thường quy với kết quả tốt. Người bệnh và gia đình ngày càng tin tưởng nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa đội ngũ bác sĩ nội tim mạch quản lý suy tim và ê-kíp phẫu thuật-gây mê hồi sức. Số lượng người hiến tăng song song với số ca ghép thành công, khẳng định vị thế hàng đầu của Việt Đức trong lĩnh vực ghép tạng.

Bên cạnh đó, bệnh viện cũng thực hiện thành công ghép tim cho bệnh nhân lớn tuổi nhất (70 tuổi), cũng như những trường hợp có nhiều bệnh nền phức tạp như đái tháo đường, cao huyết áp, suy thận – vốn được đánh giá có tỷ lệ sống thấp theo khuyến cáo quốc tế.

Theo Giám đốc bệnh viện, nhiều bệnh nhân trước ghép trong tình trạng rất nặng, phải chạy ECMO kéo dài hàng tuần, thậm chí hàng tháng. Bên cạnh đó, trước đây, chỉ những trái tim hiến khỏe mạnh mới được sử dụng.

Tuy nhiên, hiện nay, ê-kíp đã tiến hành ghép cả những trường hợp tim hiến suy cấp, sau đó hỗ trợ bằng ECMO và cai ECMO thành công. Đây là bước đột phá, mở rộng đáng kể nguồn tạng hiến và cơ hội cứu sống bệnh nhân.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là cơ sở đầu tiên được Bộ Y tế giao nhiệm vụ đào tạo ghép tim. Đến nay, Việt Đức đã chuyển giao thành công kỹ thuật cho Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh. Hai bệnh viện hiện đóng vai trò nòng cốt trong tiếp nhận, vận chuyển và thực hiện ghép tim tại các tỉnh phía nam Việt Nam.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức ghi dấu ấn trên bản đồ ghép tạng Việt Nam.

Việc thực hiện hơn 100 ca ghép tim không chỉ là cột mốc quan trọng của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, mà còn là dấu ấn lớn đối với ngành y tế Việt Nam. Thành tựu này mở ra hy vọng sống cho nhiều bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối, đồng thời khẳng định năng lực của Việt Nam trong việc làm chủ một trong những kỹ thuật ghép tạng khó nhất thế giới.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã ghi nhận dấu mốc quan trọng trong lĩnh vực ghép tạng khi hai bệnh nhân được ghép phổi từ năm 2019 đến nay đều duy trì sức khỏe ổn định, trở thành những ca ghép phổi lâu năm nhất tại Bệnh viện và trong cả nước.

THIÊN LAM