Cá giống thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững chết rải rác: Cần sớm xác minh nguyên nhân
Sau khi nhận cá giống từ Chương trình dự án hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, bà con xã Trung Xuân (Quan Sơn) không khỏi lo lắng trước tình trạng cá giống chết rải rác nhiều ngày chưa rõ nguyên nhân.
Ngày nào cũng có cá chết...
Ngồi thất thần trong căn lều tuềnh toàng để trông nom lồng cá giống, ông Lữ Văn Đa ở bản Phụn, lo lắng: “Từ hôm nhận cá giống hỗ trợ từ dự án (ngày 17/5/2024) đến nay, ngày nào cũng có cá chết. Đến thời điểm hiện tại, lượng cá chết đã lên tới 15kg”.
Gia đình ông Đa có 6 khẩu, diện hộ nghèo của xã. Từ khi có Thủy điện Trung Xuân tích nước, ông Đa theo bà con ra lòng hồ, tận dụng mặt nước, quây lồng thả nuôi cá.
Nói về hiệu quả từ nghề nuôi cá lồng, ông Đa khẳng khái: “Trừ những năm dịch bệnh, hoặc chẳng may bị lũ cuốn trôi, trung bình mỗi năm cũng cho gia đình nguồn thu nhập từ 20 đến 30 triệu đồng”.
Phấn khởi hơn khi mới đây, gia đình ông cùng các hộ dân nuôi cá lồng, cá bè được hỗ trợ cá giống, thức ăn, vôi bột từ dự án giảm nghèo của Nhà nước. Là hộ nghèo, gia đình ông Đa được hỗ trợ 50kg cá giống, 2 bao cám thức ăn cho cá và 10kg vôi bột.
Kỳ vọng bao nhiêu từ nguồn cá giống không phải bỏ kinh phí để mua thì ông Đa lo lắng bấy nhiêu khi cá giống sau khi tiếp nhận liên tục bị chết.
Ngoài việc cá chết, ông Đa cũng không khỏi thắc mắc khi cá giống gia đình tiếp nhận có nhiều kích cỡ khác nhau, không đồng đều. Cá giống không đồng đều khiến cho việc nuôi thả cũng gặp những khó khăn nhất định.
Cách lồng bè của hộ ông Đa không xa là khu nuôi cá của gia đình anh Phạm Văn Trường ở bản Phụn. Hộ nhà anh Trường thuộc diện hộ cận nghèo, được hỗ trợ 40kg cá giống, thức ăn, vôi bột.
Chung tình trạng cá giống bị chết, đến nay số lượng gia đình anh Trường kiểm đếm khoảng 50 con. Theo anh Trường, cá có biểu hiện tróc vẩy, yếu dần và chết...
Tìm hiểu được biết, tình trạng cá giống chết sau khi bà con nhận hỗ trợ diễn ra ở nhiều hộ, được các trưởng bản thống kê, ghi danh sách.
Sẽ yêu cầu đơn vị cung ứng cấp bù
Đem những phản ánh của các hộ nuôi cá lồng ở bản Phụn lên trao đổi với ông Hà Văn Nghị, Chủ tịch UBND xã Trung Xuân, ông Nghị xác nhận tình trạng cá giống của bà con chết, xã đã nắm được. Hiện tại, nguyên nhân cá chết chưa được xác định. Xã đang khuyến cáo bà con áp dụng các biện pháp truyền thống như bỏ thêm vôi bột, vệ sinh các lồng thả. Đồng thời, đề nghị các bản thống kê danh sách, chụp hình ảnh để báo cáo.
“Với dự án này, cũng có phần cấp bù, nguồn dự phòng từ đơn vị cung ứng. Xã tiếp tục theo dõi tình hình, sang đầu tuần tới sẽ yêu cầu đơn vị cung ứng đưa cá giống cấp bù đến cho bà con” - ông Nghị nhấn mạnh.
Ông Phạm Bá Duy, Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp xanh Duy Linh cũng cho biết: Sẽ kiểm tra, xác minh số lượng cá chết và yêu cầu đơn vị cung ứng cấp bù.
Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 23/4/2024, UBND huyện Quan Sơn ban hành Quyết định số 672/QĐ-UBND về việc phê duyệt Dự án liên kết sản xuất nuôi cá lồng theo tiêu chuẩn VIETGAP tại lòng hồ thủy điện Trung Xuân (Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, thuộc Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo - Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2022) tại xã Trung Xuân, huyện Quan Sơn.
Theo đó, đơn vị chủ trì liên kết là HTX Nông nghiệp xanh Duy Linh (địa chỉ tại Khu phố 5, thị trấn Sơn Lư, huyện Quan Sơn). Đơn vị tham gia liên kết là HTX Nông lâm nghiệp, dịch vụ thủy nông Trung Xuân (địa chỉ bản Piềng Phố, xã Trung Xuân).
Quy mô liên kết, gồm 72 hộ tham gia (trong đó 18 hộ nghèo, 32 hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và 22 hộ nghèo sinh sống trên địa bàn huyện) có diện tích ít nhất 12m2/lồng nuôi.
Tổng kinh phí thực hiện dự án là 2.446.940 nghìn đồng. Trong đó, số tiền hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là 800 triệu đồng; kinh phí hợp tác xã và người dân tham gia, huy động vốn hợp pháp khác là 1.646.940 nghìn đồng. Chủ đầu tư là Phòng Lao động - Thương binh và xã hội huyện Quan Sơn. Thời gian thực hiện năm 2024.
Nội dung hỗ trợ, gồm: Hỗ trợ vật tư giống, thức ăn, vôi và thuốc thú y thủy sản; chi phí tập huấn kỹ thuật, chuyển giao khoa học - kỹ thuật mới, áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VIETGAP trong sản xuất; quản lý sản xuất và chất lượng; chi phí quảng bá, xúc tiến thương mại cho sản phẩm cá thương phẩm.
Quyết định cũng nêu rõ nội dung, hoạt động và trách nhiệm thực hiện của các bên. Trong đó, sản phẩm nông nghiệp thực hiện liên kết là cá trắm cỏ, có đặc điểm không dị hình, không bệnh lý, kích cỡ đồng đều...