Cà Mau anh dũng và nghĩa tình

Truyền thống kiên cường

Ðúng ngày 3/2/1930, khi sắc đỏ búa liềm cờ Ðảng tung bay lần đầu tiên trên xứ sở này, một trang sử mới, một thời đại mới cũng mở ra với quê hương Cà Mau hào hùng, kiên trung. Lịch sử đã chọn người anh hùng Phan Ngọc Hiển cho buổi đầu ươm mầm, gieo những hạt giống cách mạng trên đất Cà Mau. Và Khởi nghĩa Hòn Khoai ngày 13/12/1940 gắn liền với tên tuổi anh hùng Phan Ngọc Hiển có một vị trí vô cùng đặc biệt, vô cùng quan trọng, một dấu son chói lọi mà ý nghĩa, giá trị của sự kiện này sẽ mãi mãi trường tồn với thời gian, với đất và người Cà Mau.

Mũi Cà Mau. (Ảnh: Nguyễn Thanh Dũng)

Khởi nghĩa Hòn Khoai là phát súng đầu tiên, trận đánh đầu tiên, thắng lợi to lớn đầu tiên trong lịch sử cách mạng của Ðảng bộ, dân và quân Cà Mau. Lần đầu tiên, ta dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng. Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Ðảng bộ Cà Mau về tư tưởng chính trị, về lực lượng và tổ chức để lãnh đạo quần chúng tỉnh nhà đấu tranh cách mạng. Ðây cũng là sự kiện có tầm ảnh hưởng lâu dài, sự cổ vũ to lớn đối với toàn bộ phong trào cách mạng tỉnh nhà với chiến công nối tiếp chiến công trong những giai đoạn kế tiếp.

Ðại hội Ðảng bộ tỉnh Minh Hải (nay là Cà Mau) lần thứ VI (1981-1982) đã quyết định lấy ngày Khởi nghĩa Hòn Khoai 13/12 làm ngày truyền thống cách mạng vẻ vang của Ðảng bộ, dân và quân tỉnh nhà. Ðó mãi mãi là biểu tượng bất tử, tự hào của truyền thống cách mạng quê hương.

Dấu ấn, cảm hứng của cuộc Khởi nghĩa Hòn Khoai là khởi nguồn, sợi chỉ đỏ xuyên suốt tô thắm cho truyền thống cách mạng vẻ vang tỉnh Cà Mau. Trong bối cảnh hội nhập, đổi mới, phát triển, Cà Mau luôn coi cuộc Khởi nghĩa Hòn Khoai là tài sản, hành trang vô cùng quý giá để các thế hệ tiếp nối viết tiếp khát vọng xây dựng Cà Mau ngày càng phồn thịnh, đẹp giàu.

Tổng Bí thư Tô Lâm, người đứng đầu Ðảng ta trong những chuyến về thăm và làm việc tại Cà Mau đã nhấn mạnh: “Cà Mau là đất cuối trời Nam, nhưng chưa bao giờ là điểm cuối của khát vọng Việt Nam. Trong kỷ nguyên mới, chúng ta cần coi Cà Mau là mũi của con tàu Việt Nam vươn ra biển lớn”. Với chỉ đạo chiến lược về xây dựng, phát triển “lục địa cực Nam”, đồng chí Tổng Bí thư tiếp tục nhấn mạnh về vị thế chiến lược, tiềm năng to lớn và tương lai phát triển rộng mở của cụm đảo Hòn Khoai, “trái tim” của “lục địa cực Nam”.

“85 năm Khởi nghĩa Hòn Khoai

Truyền thống cách mạng tương lai sáng ngời

Hòn Khoai vẻ đẹp tuyệt vời

Kiên cường đứng vững giữa trời biển khơi

Trung ương đã định hướng rồi

Cà Mau sẽ trở thành nơi địa đầu

Hòn Khoai là cảng nước sâu

Ðể cho Ðất Mũi Cà Mau vươn mình”

65 năm ngời sáng nghĩa tình

Năm 1960, phong trào Kết nghĩa Bắc - Nam ra đời từ quyết sách chiến lược của Trung ương Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”. Từ thời điểm này, tỉnh Ninh Bình và tỉnh Bạc Liêu, nay là Cà Mau đã bắt đầu một hành trình tuyệt đẹp của nghĩa tình keo sơn chung thủy trong suốt 65 năm.

Vùng đất Cà Mau là cái nôi của ca cổ (cải lương) và âm nhạc dân ca Nam Bộ. (Ảnh: Hữu Thọ)

Ở chiến trường miền Nam, cán bộ, chiến sĩ Ninh Bình vào Cà Mau chiến đấu, sống - chiến đấu - hy sinh như chính trên quê hương mình. Năm 1964, giữa bom đạn, gian khó, thiếu thốn trăm bề, một biểu tượng nghĩa tình ra đời: Trường Nội trú Cà Mau - Ninh Bình tại căn cứ cách mạng ven đầm Thị Tường.

Nơi đây những thầy cô không chỉ dạy văn hóa, mà còn dạy tình yêu quê hương, đất nước với lý tưởng cách mạng của Ðảng, của Bác Hồ. Nhiều thế hệ học sinh từ mái trường ấy đã trưởng thành, trở thành cán bộ, bác sĩ, nhà giáo, kỹ sư, sĩ quan, những anh hùng lực lượng vũ trang, đóng góp thầm lặng mà bền bỉ cho quê hương Cà Mau - Bạc Liêu.

Sau ngày đất nước thống nhất, công cuộc tái thiết nhiều khó khăn, nhưng nghĩa tình Bắc - Nam thì chưa bao giờ phai nhạt. Hàng ngàn gia đình Ninh Bình đã mang theo niềm tin tương lai để vào Cà Mau lập nghiệp. Trăm bề gian khó, nhưng người Ninh Bình với nghĩa tình và sự cưu mang của bà con Cà Mau đã không lùi bước. Người Ninh Bình cần cù, chịu thương chịu khó, biến những bưng biền ngập phèn thành ruộng lúa, biến những bãi bồi lầy lội thành vuông tôm, dựng nên những xóm làng trù phú giữa rừng đước, rừng tràm bạt ngàn.

Những thế hệ con em Ninh Bình sinh ra, lớn lên trên đất Cà Mau như những mùa hoa thơm, trái ngọt kết tựu mối duyên lành. Trên mọi lĩnh vực của đời sống - giáo dục, y tế, văn hóa, nông nghiệp, quốc phòng, xây dựng Ðảng... công sức, trí tuệ, tâm huyết và tình cảm của những gia đình gốc Ninh Bình đều để lại những dấu ấn bền bỉ và tự hào trong hành trình phát triển của quê hương Cà Mau.

Chặng đường 65 năm qua, tình cảm Ninh Bình - Cà Mau luôn như ngọn lửa bền bỉ và rực rỡ với sự gìn giữ, vun đắp của nhiều thế hệ tiếp nối. Không chỉ là quá khứ nồng đượm, mà nghĩa tình Cà Mau - Ninh Bình được tiếp nối bằng những chương trình hợp tác thiết thực, trở thành sợi dây gắn kết, hòa quyện sâu sắc của 2 địa phương. Mối quan hệ ấy đang được các thế hệ gìn giữ bằng tất cả sự trân trọng và niềm tin lẫn nhau để cùng xây dựng tương lai bừng sáng.

“65 năm sâu nghĩa nặng tình

Hôm nay ôn lại: Ninh Bình - Cà Mau

Bao năm ta thấy tự hào

Vui thay hai tỉnh dạt dào lòng ta

Nhìn lại chặng đường đã qua

Mà lòng cảm thấy thăng hoa tuyệt vời

Chúc cho hai tỉnh muôn đời

Lòng son vẹn giữ, sáng ngời niềm tin”.

P.V.T