Cà phê Việt Nam lập kỷ lục xuất khẩu, tăng cả về lượng và giá trị

Trà vỏ cà phê được lựa chọn kỹ càng từ những trái cà phê đạt độ chín 100%. Ảnh: Tuấn Anh – TTXVN

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 8 tháng năm 2025, xuất khẩu cà phê đạt 1,2 triệu tấn, tương đương 6,42 tỷ USD. So với cùng kỳ năm 2024, mức tăng này là 8,7% về khối lượng và đặc biệt tăng tới 59,1% về giá trị. Với thành tích này, cà phê Việt Nam đã vượt xa con số kỷ lục 5,6 tỷ USD của cả năm 2024 và hoàn toàn có khả năng chạm mốc gần 8 tỷ USD trong cả niên vụ 2024 – 2025, đánh dấu mức cao nhất từ trước tới nay.

Ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột đánh giá: Đây là một năm thành công rực rỡ của ngành cà phê. Thành công không chỉ đến từ yếu tố giá cao mà còn nhờ chiến lược tập trung vào nâng cao chất lượng: phát triển cà phê đặc sản, đạt chứng nhận bền vững và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Những chuyển hướng này đã góp phần quan trọng trong việc nâng vị thế của hạt cà phê Việt Nam, giảm rủi ro bị ép giá, đồng thời tạo ra giá trị lâu dài và ổn định.

Giá cà phê xuất khẩu bình quân 8 tháng năm 2025 ước đạt 5.580 USD/tấn, tăng 46,4% so với cùng kỳ năm trước. Không chỉ tăng về giá trị trung bình, các thị trường lớn của Việt Nam cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Đức, Italy và Tây Ban Nha là ba quốc gia tiêu thụ cà phê nhiều nhất của Việt Nam, chiếm lần lượt 14,5%, 7,5% và 7,4% thị phần. So với cùng kỳ năm trước, giá trị xuất khẩu cà phê sang Đức tăng gấp đôi, sang Italy tăng 51,5% và sang Tây Ban Nha tăng 60,8%. Đặc biệt, giá trị xuất khẩu cà phê sang thị trường Mexico tăng đột biến, gấp tới 91,2 lần; trong khi Trung Quốc dù tăng trưởng thấp vẫn đạt mức tăng 11,7%.

Giải thích cho mức tăng trưởng kỷ lục này, ông Lê Đức Huy, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco Daklak) cho biết: Kim ngạch vượt kỷ lục có phần nhờ các hợp đồng ký từ cuối năm ngoái, khi giá cà phê thế giới ở mức cao do thiếu hụt nguồn cung. Cùng với đó, trong 10 năm qua, ngành cà phê Việt đã không ngừng cải tiến quy trình sản xuất, giúp chất lượng Robusta vượt trội hơn hẳn. Điều này khiến cà phê Việt được các nhà rang xay toàn cầu ưu tiên lựa chọn và chấp nhận mức giá cao hơn so với nhiều quốc gia khác.

Không chỉ tăng về sản lượng xuất khẩu, ngành cà phê Việt Nam còn đẩy mạnh chế biến sâu, sản xuất cà phê đặc sản và mở rộng thị phần vào các thị trường có yêu cầu cao như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Đây là kết quả của việc áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp: đầu tư công nghệ, minh bạch chuỗi cung ứng, phát triển truy xuất nguồn gốc, và tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, UKVFTA và CPTPP.

Phơi cà phê đặc sản trong nhà lưới để đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng xuất khẩu vào các thị trường khó tính. Ảnh: Tuấn Anh-TTXVN

Theo ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, niên vụ 2024 – 2025 là giai đoạn ngành cà phê đạt giá xuất khẩu cao nhất từ trước đến nay, với những thời điểm giá cà phê chạm mốc 5.850 USD/tấn. Dù các thị trường lớn đang tăng cường hàng rào kỹ thuật và quy định khắt khe, nhưng đây cũng là cơ hội để ngành cà phê Việt Nam thể hiện năng lực thích ứng, tính linh hoạt trong sản xuất và khả năng tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Một điểm sáng khác trong bức tranh xuất khẩu là sự nổi lên mạnh mẽ của khối doanh nghiệp tư nhân. Trong niên vụ 2024 – 2025, Công ty Vĩnh Hiệp (Gia Lai) ghi nhận hơn 750 triệu USD xuất khẩu, dự kiến đạt mốc 1 tỷ USD trong năm nay, đóng góp hơn 12% tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê của cả nước. Thành công của Vĩnh Hiệp là minh chứng rõ ràng cho sức bật mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân trong việc dẫn dắt ngành cà phê bước vào kỷ nguyên chất lượng cao và bền vững.

Theo ông Phan Minh Thông, Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group, “từ loại cà phê Robusta vốn rẻ, cà phê Việt Nam đã trở thành mặt hàng có giá cao nhất thế giới.” Đây không chỉ là thành quả của thị trường thuận lợi mà còn là kết quả của chiến lược đầu tư nghiêm túc: áp dụng công nghệ chế biến ướt, sinh học, phát triển hệ thống rang xay hiện đại, và gia tăng sản phẩm cà phê hòa tan, cà phê đặc sản. Những thay đổi này giúp kéo dài thời gian bảo quản, cải thiện hương vị và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Từ góc độ quản lý nhà nước, ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: Trong hai năm trở lại đây, ngành hàng cà phê Việt Nam đã tăng trưởng vượt bậc. Đến thời điểm hiện tại, xuất khẩu cà phê đã vượt 6,4 tỷ USD của năm 2024 và sẽ còn tăng trong những tháng cuối năm. Điều đặc biệt là dù sản lượng không tăng, thậm chí giảm nhẹ, nhưng giá trị xuất khẩu vẫn đạt kỷ lục – nhờ chính sách ưu tiên phát triển cà phê chất lượng cao. Hiện nay, ngành trồng trọt đang tập trung công nhận các giống cà phê đạt điểm thử nếm từ 81 đến 82 – theo chuẩn cà phê đặc sản quốc tế.

Ông Mạnh cho biết thêm, Việt Nam hiện có khoảng 732.000 ha cà phê. Năng suất trung bình toàn quốc đạt khoảng 2,9 tấn/ha, nhưng các mô hình canh tác tiên tiến có thể đạt tới 5 tấn/ha, mở ra tiềm năng rất lớn nếu có chính sách hỗ trợ hợp lý và ứng dụng khoa học kỹ thuật hiệu quả.

Trong bối cảnh thế giới đang ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn môi trường, ngành cà phê Việt Nam cũng đang chịu áp lực lớn từ các quy định như Quy định Chống phá rừng châu Âu (EUDR). Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng đây là thời điểm thích hợp để chuyển đổi từ sản xuất đại trà sang mô hình phát triển xanh và bền vững. Điều này không chỉ giúp ngành cà phê duy trì thị trường xuất khẩu mà còn mở ra hướng đi mới gắn kết với mô hình kinh tế tuần hoàn, phát triển văn hóa bản địa và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Bích Hồng/Bnews/vnanet.vn