Cá thể rùa ở Đồng Mô cùng loài hồ Hoàn Kiếm
Ngày 18/12, Sở NN&PTNT Hà Nội phối hợp với Chương trình Bảo tồn Rùa châu Á (ATP) đã công bố kết quả xét nghiệm gene cá thể rùa cái bắt được ở hồ Đồng Mô hồi tháng 10.
Kết quả phân tích gene đã khẳng định cá thể rùa này 99,99% là rùa Hoàn Kiếm, hay còn gọi là Giải Sin-hoe (Rafetus swinhoei).
Giám định gene động vật được thực hiện bởi Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và phân tích gene độc lập của Phòng Tài nguyên Thiên nhiên và Bảo tồn, Viện Tài nguyên Môi trường thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội.
Như vậy, ngoài cá thể Giải Sin-hoe (Rafetus swinhoei) đực hiện đang sống tại vườn thú Tô Châu, Trung Quốc giờ đã có thêm một cá thể rùa cái được bẫy bắt vào tháng 10/2020 tại hồ Đồng Mô, Hà Nội, Việt Nam. Cơ quan chức năng tin rằng, vẫn còn có ít nhất một cá thể của loài này ở hồ Đồng Mô và một cá thể nữa ở hồ Xuân Khanh gần đó.
Các nhà bảo tồn hy vọng có thể bẫy bắt và xác định giới tính của các cá thể rùa ở cả hai hồ Đồng Mô và Xuân Khanh trong thời gian tới. Các nhà bảo tồn hướng tới mục tiêu bảo đảm ít nhất một cá thể đực và một cái thể cái có cơ hội ghép đôi sinh sản, nhằm vực dậy loài này từ bên bờ vực tuyệt chủng.
Ông Nguyễn Huy Đăng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, Sở NN&PTNT đã tham mưu với UBND thành phố để ban hành các văn bản chỉ đạo và phối hợp với các tổ chức quốc tế bước đầu thực hiện kế hoạch bảo tồn và phát triển các cá thể rùa Hoàn Kiếm.
Sở NN&PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy sản tiếp tục thực hiện Kế hoạch 200 của UBND TP Hà Nội để khôi phục và bảo tồn loài rùa mai mềm nguy cấp quý hiếm trong sách đỏ của Việt Nam và thế giới.
Bà Hoàng Bích Thủy, Giám đốc Quốc gia, Tổ chức Bảo tồn Động vật Hoang dã (WCS) tại Việt Nam cho biết, sau khi bắt bẫy 1 cá thể rùa vào tháng 10 vừa qua, nhóm nghiên cứu đã quan sát được cá thể thứ hai nặng khoảng 130kg trên hồ Đồng Mô.
Nhưng do thời tiết và nhiệt độ giảm, không thích hợp cho việc bẫy bắt rùa từ tháng 12 đến tháng 3. Hy vọng vào khoảng sau tháng 3/2021, khi mực nước hồ ở mức thấp nhất sẽ có thể xác nhận thêm một cá thể đực của loài rùa quý hiếm nhất thế giới này tại hồ Đồng Mô. Việc đưa chúng về cùng một khu vực bán hoang dã hoặc nuôi bảo tồn có thể mở ra cơ hội lớn để hồi phục quần thể của loài rùa này ở Việt Nam.
Từ tháng 9 đến nay, nhóm thực địa bao gồm ngư dân địa phương, cán bộ Chi cục Thủy sản Hà Nội, tổ chức IMC và tổ chức WCS đã dành nhiều tuần để thả lưới, khoanh vùng khu vực bẫy bắt, bảo đảm quan sát được rùa trong khu vực 90ha được ngăn bằng lưới.
Ngày 22/10, cá thể rùa được nhìn thấy bên cạnh hàng rào lưới, được quây bắt và được đưa vào bể nuôi tạm thời trên một đảo nhỏ tại hồ. Cá thể rùa được kiểm tra sức khỏe, được siêu âm, gắp chíp, có trọng lượng là 86kg và dài 1m sau đó thả lại xuống hồ Đồng Mô.