Các địa phương sẽ được tham vấn để lựa chọn SGK cho chương trình mới
Năm học tới 2020-2021, sách giáo khoa (SGK) lớp 1 sẽ chính thức 'thay đổi' theo chương trình mới (gọi là chương trình GDPT tổng thể). Đến thời điểm này, đã có những nhóm biên soạn sách xong, còn bộ sách của Bộ GD&ĐT biên soạn vẫn đang được thực hiện. Sắp tới, các địa phương sẽ được chủ động chọn sách, tuy nhiên, Bộ GD&ĐT sẽ ban hành thông tư hướng dẫn thành lập Hội đồng lựa chọn SGK cho mỗi địa phương.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã ký quyết định thành lập 9 Hội đồng thẩm định SGK lớp 1. Hiện các hội đồng đang tích cực làm việc để đến thời gian dự kiến là ngày 30-9 có thể công bố các bộ SGK đạt yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới rộng rãi trên toàn quốc.
Các bước tiến hành cụ thể bao gồm: Các hội đồng đánh giá theo 3 mức: đạt, đạt nhưng phải sửa chữa, bổ sung và không đạt. Bộ sách nào đạt yêu cầu sẽ được công bố. Các bộ sách còn lại có quyền được đề nghị thẩm định lần 2, quy trình thẩm định lần hai có các bước thực hiện như thẩm định lần đầu.
Trong tháng 5 và tháng 6-2019, Bộ GD&ĐT cũng tổ chức xây dựng bộ tài liệu cho Hội đồng thẩm định. Trong đó có hướng dẫn cụ thể về quyền, trách nhiệm của Hội đồng thẩm định, quy trình làm việc của Hội đồng thẩm định, đáp ứng các quy định tại Thông tư 33 của Bộ GD&ĐT.
Đến thời điểm này, đã có 3 nhà xuất bản nộp bản thảo 5 bộ SGK lớp 1 và một số môn của các nhóm tác giả khác. Riêng với môn Toán lớp 1, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, Hội đồng thẩm định nhận được 6 quyển SGK của 6 nhóm tác giả. Với số lượng 13 thành viên, Hội đồng phải mở từng trang, đọc từng dòng của mỗi cuốn SGK.
Sự cẩn trọng, tỉ mỉ khi thẩm định là yêu cầu không thể thiếu khi đánh giá mỗi một cuốn sách SGK vì đây trước hết là tâm huyết của các nhóm tác giả đối với nền giáo dục nước nhà. Những người tham gia viết sách gồm các nhà khoa học, các giáo viên giỏi trực tiếp giảng dạy chương trình... Trong số đó, có những người tham gia viết SGK không phải vì lợi nhuận mà mang mục đích cống hiến cho xã hội, cho thế hệ sau những tri thức, tình cảm và tâm huyết của mình. Vì thế, cần sự đánh giá kỹ lưỡng, khách quan và công bằng đối với những sản phẩm giáo dục này.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: “Cơ bản các SGK đã cụ thể hóa được tinh thần của chương trình 2018. Nhưng để làm cho thật chặt chẽ, thật tốt không còn “sạn”, Hội đồng thẩm định đã có đánh giá chung và đưa ra yêu cầu cần phải sửa chữa, sau đó, gửi lại cho hội đồng tiếp tục thẩm định lần thứ hai”. Những phần tác giả không tiếp thu thì giải trình bằng văn bản, không tranh luận trực tiếp.
Ông Thái Văn Tài- quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD&ĐT) cho biết, theo Luật Giáo dục 2019 (sửa đổi), UBND các tỉnh, TP có nhiệm vụ lựa chọn SGK. Bộ GD&ĐT cũng đang xây dựng thông tư hướng dẫn các địa phương lựa chọn SGK.
Theo đó, Bộ GD&ĐT sẽ ban hành thông tư hướng dẫn thành lập Hội đồng lựa chọn SGK cho mỗi địa phương. Theo đó, Hội đồng sẽ tham vấn cho UBND tỉnh quyết định lựa chọn SGK. Thành phần Hội đồng dự kiến gồm: Các nhà khoa học, cán bộ quản lý và giáo viên trực tiếp tham gia giảng dạy ở địa phương. Số giáo viên trong hội đồng lựa chọn phải giữ tỷ lệ ít nhất là 1/3 số thành viên hội đồng. Vì họ là những người hiểu về chương trình và thực dạy nên sẽ lựa chọn được bộ SGK phù hợp nhất.
Việc thẩm định sẽ được hoàn tất trong năm 2019 để các NXB và nhóm làm sách kịp triển khai thực nghiệm ở một số địa bàn trên cả nước, đảm bảo SGK lớp 1 mới phù hợp với thực tế dạy học của nhà trường ở những vùng miền khác nhau và đáp ứng yêu cầu đổi mới nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Và việc thẩm định SGK lần này không phải để chọn ra một bộ sách duy nhất mà để đánh giá những bộ sách/sách nào đạt yêu cầu, được phép sử dụng trong các nhà trường phổ thông.
Còn lại việc lựa chọn SGK nào để giảng dạy sẽ do sự quyết định của các địa phương. Ở đó, trách nhiệm của Sở GD&ĐT là tham mưu cho UBND tỉnh, thành lập hội đồng thẩm định của tỉnh, thành để chọn ra bộ sách phù hợp.