Các lý do thôi thúc Israel mở chiến dịch trên bộ vào Dải Gaza

Xe tăng Israel hướng về biên giới với Dải Gaza ngày 13/10. Ảnh: AP

Quân đội Israel đã yêu cầu hơn 1 triệu người sống ở phía bắc Dải Gaza sơ tán về phía nam của khu vực, khi giao tranh giữa quân đội Israel với Hamas vẫn tiếp diễn.

Hamas không đồng ý với yêu cầu này, nói với người dân Dải Gaza rằng đó chỉ là chiến thuật chiến tranh tâm lý của Israel và mọi người không cần phải sơ tán.

Ngày 11/10, bộ binh Israel đã tiến về biên giới với Dải Gaza, tập trung khí tài và lực lượng, dường như chuẩn bị đổ bộ vào khu vực này.

"Chúng tôi đã tấn công trên không. Tiếp đó, chúng tôi sẽ làm điều đó trên bộ", Yoav Gallant, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, tuyên bố trước quân đội Israel trong tuần này. Ngày 13/10, quân đội Israel thông báo đưa bộ binh và xe tăng tiến vào Dải Gaza nhằm thực hiện một đợt "tấn công cục bộ" và tìm kiếm con tin, sau đó đã rút về lãnh thổ.

Israel cũng triệu tập 350.000 quân dự bị. Khi toàn bộ số quân huy động này có mặt, lực lượng chiến đấu của Israel sẽ tăng gấp 3 lần. Khi việc huy động quân đội diễn ra, câu hỏi đặt ra là Israel kỳ vọng thu được gì từ một cuộc tấn công trên bộ vào Dải Gaza?

Truất quyền kiểm soát của Hamas?

Cuộc tấn công bằng đường bộ, đường không và đường biển của Hamas khiến người Israel nhận một cú sốc, điều chưa từng xảy ra trong 5 thập kỷ gần đây.

"Mục tiêu của Israel khi mở cuộc tấn công trên bộ vào Dải Gaza là phá hủy cơ sở hạ tầng và loại bỏ hoàn toàn khả năng quân sự của Hamas để vụ tấn công ngày 7/10 không lặp lại", Yossi Mekelberg, chuyên gia về Israel của tổ chức tư vấn Chatham House, chia sẻ với Al Jazeera.

Tuy nhiên, theo Nimrod Goren, chuyên gia cấp cao về các vấn đề liên quan đến Israel, thuộc tổ chức tư vấn Viện Trung Đông (Mỹ), Israel không chỉ nhắm vào khả năng quân sự của Hamas mà còn muốn xóa bỏ khả năng kiểm soát Dải Gaza của nhóm vũ trang này.

"Israel sẽ tìm cách thay đổi và cải tổ các động lực ở Dải Gaza theo hướng khiến Hamas không thể nắm kiểm soát ở đây được nữa", Al Jazeera dẫn lời chuyên gia Goren.

Nhưng tham vọng đó bị cho là không khả thi.

Zoran Kusovac, một nhà phân tích và tư vấn chiến lược, cho rằng, việc tiêu diệt hoàn toàn Hamas gần như là không tưởng.

"Đó là điều hoàn toàn không thể xảy ra vì không thể phân biệt được đâu là các tay súng Hamas, đâu là dân thường ở Gaza. Dĩ nhiên, các cơ quan mật vụ của israel đã xác định được nhiều tay súng Hamas. Nhưng khi chiến đấu, việc xác định rất khó khăn", ông Kusovac nói.

Không phải lần đầu

Binh sĩ Israel tập trung gần Dải Gaza. Ảnh: Getty

Theo Al Jazeera, đây không phải lần đầu tiên Israel cố tìm cách tiêu diệt Hamas thông qua một cuộc tấn công trên bộ. Nước này đã thử làm điều đó trong cuộc tấn công vào Dải Gaza năm 2014.

Sami Hamdi, giám đốc điều hành của International Interest, công ty nghiên cứu rủi ro chính trị ở Trung Đông, lập luận rằng, việc các cuộc tấn công của Israel trước đây chưa thành công như mong đợi và khiến nước này phải rút quân khỏi Dải Gaza cho thấy, nếu Israel mở cuộc tấn công trên bộ vào Gaza một lần nữa thì mục đích của nước này là thể hiện sức mạnh quân sự hơn là tiêu diệt Hamas.

"Mục tiêu chính của Israel trong một cuộc tấn công trên bộ vào Gaza là phô trương sức mạnh. Đó có thể là sức mạnh mà Thủ tướng Netanyahu muốn người Israel chứng kiến trong bối cảnh ngày càng có nhiều lời kêu gọi ông từ chức", Al Jazeera dẫn lời giám đốc Hamdi.

Ngoài ra, một cuộc tấn công gây thiệt hại lớn cho Hamas cũng là một lời cảnh báo, bất cứ cuộc tấn công nào vào Israel trong tương lai đều sẽ phải "trả giá đắt", ông Hamdi nói thêm.

Thống nhất quản lý

Goren, chuyên gia thuộc tổ chức tư vấn Viện Trung Đông (Mỹ), cho rằng, Israel có thể mong muốn thiết lập một ban lãnh đạo thống nhất của người Palestine ở Dải Gaza khi mở một cuộc tấn công trên bộ vào đây.

Ông Goren lý giải, nếu Hamas bị loại bỏ, chính quyền Palestine - hiện quản lý khu vực Bờ Tây - có thể mở rộng quyền kiểm soát tới Dải Gaza.

"Chiến tranh cuối cùng sẽ dẫn đến hòa bình. Ngay cả khi điều đó có vẻ xa vời vào lúc này, tôi nghĩ đó vẫn là mục tiêu của các bên trong xung đột Israel - Hamas", ông Goren nói.

Tuy nhiên, ông Hamdi, giám đốc điều hành của công ty International Interest, cho rằng, còn quá sớm để khẳng định chắc chắn về mục tiêu của Israel nếu mở cuộc tấn công trên bộ vào Dải Gaza vì đây là "tình huống chưa từng xảy ra".

"Tôi nghĩ hiện tại Israel vẫn còn bị sốc khi vào thời điểm họ cho rằng Hamas yếu nhất thì lại nhận đòn tấn công quy mô lớn từ nhóm vũ trang này", ông Hamdi nói.

Tâm Hoa - Al Jazeera