Các ngân hàng Nhật Bản đột nhiên nắm giữ 'đòn bẩy' lớn đối với nền kinh tế Trung Quốc

Về vấn đề này, các ngân hàng lớn của Nhật Bản trong việc tài trợ cho nền kinh tế châu Á sẽ rất quan trọng trong việc đảm bảo rằng đô la tiếp tục lưu thông tự do trong khu vực.

Bất chấp việc mở rộng hệ thống ngân hàng của Trung Quốc, phần lớn trong số đó vẫn tập trung vào thị trường nội địa. Các ngân hàng của Trung Quốc cũng thiếu "uy tín" tín dụng và các kết nối quốc tế hơn các tổ chức tài chính Nhật Bản.

Như Nga đang phát hiện ra, khả năng tiếp cận nguồn dự trữ tiền tệ phụ thuộc vào thiện chí của các quốc gia G-7. Ảnh: Reuters.

Kể từ những năm 1990, các ngân hàng lớn của Nhật Bản đã có lượng tiền gửi rất lớn và ngày càng tăng nhưng nhu cầu tín dụng trong nước lại hạn chế, buộc họ phải tìm kiếm lợi nhuận ở nước ngoài trên thị trường vốn quốc tế, vốn chủ yếu là đô la.

Để phát triển ở nước ngoài, các ngân hàng Nhật Bản cần một lượng lớn đô la. May mắn thay, đã có một giải pháp trên thị trường tiền gửi có kỳ hạn bằng đô la Mỹ tại các ngân hàng bên ngoài Hoa Kỳ (Eurodollar).

Nói một cách đơn giản, Eurodollars không thuộc thẩm quyền của Cục Dự trữ Liên bang. Do đó, các khoản tiền gửi như vậy phải chịu ít quy định hơn các khoản tiền gửi tương tự tại Hoa Kỳ.

Nga đã phát hiện ra hầu hết các loại tiền tệ quốc gia, chẳng hạn như đô la và các tài sản liên quan, trái phiếu kho bạc của Hoa Kỳ, không bao giờ rời khỏi Hoa Kỳ. Ngay cả khoản nắm giữ khổng lồ hơn 1 nghìn tỷ đô la của Trung Quốc trong Kho bạc Mỹ cuối cùng cũng trở thành các mục nhập sổ cái điện tử trong hệ thống tài chính của Mỹ và có thể bị đóng băng chỉ bằng một nút bấm.

Sử dụng đô la bên ngoài nước Mỹ đòi hỏi một hệ thống phức tạp cho vay liên ngân hàng, trong đó những gì được sử dụng và giao dịch là các yêu cầu đối với đô la vẫn còn trong hệ thống của Hoa Kỳ chứ không phải thực tế.

Các ngân hàng ở Tokyo sẽ cầm cố đồng Yên làm tài sản thế chấp cho các khoản vay và nhận Eurodollars để đổi lại, cho phép họ vay hoặc mua tài sản bằng đô la Mỹ. Do đó, các ngân hàng Nhật Bản thường sẽ yêu cầu một số hình thức bảo đảm hoặc thế chấp cho các khoản vay này. Điều này có thể bao gồm từ chứng khoán Hoa Kỳ đến bất động sản và hàng hóa được sử dụng trong tài trợ thương mại.

Bởi vì vay bằng Eurodollars đắt hơn vay bằng đô la Mỹ, các ngân hàng Nhật Bản phải tìm kiếm lợi tức cao hơn để bù đắp. Do đó, họ đương nhiên buộc phải tham gia vào hoạt động cho vay rủi ro cao hơn.

Sự thất bại của Archegos Capital Management, một văn phòng gia đình quản lý tài sản cá nhân của nhà đầu tư Hoa Kỳ gốc Hàn Quốc Bill Hwang, là một ví dụ điển hình cho điều này, dẫn đến thiệt hại lớn cho các ngân hàng Nhật Bản.

Nếu tất cả các liên kết trong chuỗi này vẫn ổn định, mọi thứ sẽ ổn. Tuy nhiên, những thay đổi đột ngột có thể khiến mọi thứ sụp đổ nhanh chóng và thanh khoản của đồng đô la bốc hơi.

Hãy xem xét những khó khăn mà Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc đang gặp phải trong việc tìm đô la để trả khoản vay niken.

Những gì hiện đang diễn ra trong hệ thống tài chính Nga là một biểu hiện thậm chí còn cực đoan hơn của điều này. Các ngân hàng, tài sản trong nước và cổ phần nước ngoài của Nga phần lớn đã bị xóa khỏi hệ thống. Nga sẽ không thể thanh toán cho một loạt các mặt hàng nhập khẩu quan trọng, từ vật tư y tế đến các bộ phận máy bay, nếu nước này không tiếp cận được với đồng tiền cứng.

Trong thập kỉ qua, đặc biệt trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng COVID vào năm 2020, khi các ngân hàng của Nhật Bản đột nhiên cần vay khoảng 230 tỷ USD khi thị trường tài trợ cạn kiệt và khách hàng yêu cầu các khoản vay khẩn cấp.

May mắn thay, nếu thị trường trở nên khó khăn, Nhật Bản có một kế hoạch dự phòng: với tư cách là đồng minh thân cận của Hoa Kỳ, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể vay đô la trực tiếp từ Cục Dự trữ Liên bang để cung cấp khoản thấu chi tạm thời cho các ngân hàng của mình.

Đây là một lợi ích không có sẵn cho Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc hoặc Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông, cả hai đều phải dựa vào một lượng dự trữ tiền tệ hạn chế của Hoa Kỳ. Một lần nữa, như Nga đang phát hiện ra, việc tiếp cận các nguồn dự trữ này phụ thuộc vào thiện chí của các quốc gia G-7.

Với việc Fed hiện đang lo ngại về lạm phát, có khả năng dẫn đến thắt chặt thanh khoản toàn cầu, các ngân hàng Nhật Bản lo ngại.

Lê Na (Theo Nikkei Asian)