Các nước cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính thế nào?

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 127/CĐ-TTg ngày 4/8/2025 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung hoàn thành cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh theo các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh kinh tế ngày càng khốc liệt, cải cách thủ tục hành chính đã trở thành một yêu cầu cấp bách đối với nhiều quốc gia nhằm tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Singapore

Singapore là một trong những quốc gia đi đầu trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương về cải cách thủ tục hành chính, với mục tiêu xây dựng một nền quản trị công hiệu quả, minh bạch và lấy người dân làm trung tâm. Chính phủ nước này nhận thức rằng thủ tục rườm rà không chỉ gây lãng phí thời gian và chi phí, mà còn làm giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế. Vì vậy, chiến lược cải cách được triển khai đồng bộ, kết hợp giữa tinh giản quy trình, số hóa toàn diện và nâng cao trách nhiệm giải trình của cơ quan công quyền.

Một trong những yếu tố nổi bật trong kinh nghiệm của Singapore là việc xây dựng chính phủ điện tử hiện đại, nơi hầu hết dịch vụ công đều được cung cấp trực tuyến. Người dân và doanh nghiệp có thể thực hiện gần như toàn bộ thủ tục, từ đăng ký kinh doanh, nộp thuế, xin giấy phép đến gia hạn các loại giấy tờ, mà không cần trực tiếp đến cơ quan hành chính. Các nền tảng như “MyInfo” cho phép lưu trữ và tự động điền thông tin cá nhân vào các biểu mẫu điện tử, giúp loại bỏ việc phải cung cấp lại cùng một dữ liệu cho nhiều cơ quan khác nhau.

Singapore là một trong những quốc gia đi đầu trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương về cải cách thủ tục hành chính. Ảnh: Hemingways.

Chính phủ Singapore cũng thường xuyên rà soát hệ thống quy định để loại bỏ những thủ tục, giấy tờ không còn phù hợp. Nguyên tắc “chỉ yêu cầu thông tin một lần” được áp dụng triệt để, kết hợp với việc tích hợp cơ sở dữ liệu giữa các bộ ngành nhằm giảm sự trùng lặp và tăng tính liên thông. Nhờ đó, thời gian xử lý nhiều loại hồ sơ đã được rút ngắn đáng kể, đồng thời hạn chế cơ hội phát sinh nhũng nhiễu.

Ngoài ra, Singapore coi trọng việc lấy ý kiến phản hồi từ người dân và doanh nghiệp về chất lượng dịch vụ hành chính. Các kênh tiếp nhận phản hồi trực tuyến được duy trì thường xuyên, giúp cơ quan chức năng kịp thời điều chỉnh, cải thiện quy trình. Văn hóa phục vụ công dân được đề cao, với yêu cầu cán bộ phải chủ động hỗ trợ và giải đáp thắc mắc một cách nhanh chóng, chính xác.

Kinh nghiệm của Singapore cho thấy, cải cách thủ tục hành chính không chỉ là việc cắt giảm số lượng quy định hay rút ngắn thời gian xử lý, mà là một quá trình chuyển đổi toàn diện, trong đó công nghệ, tư duy quản trị hiện đại và sự đồng thuận của xã hội đóng vai trò quyết định. Chính cách tiếp cận này đã giúp Singapore duy trì vị thế là một trong những môi trường hành chính minh bạch và thuận lợi nhất thế giới.

New Zealand

New Zealand được đánh giá là một trong những quốc gia có hệ thống hành chính hiệu quả và minh bạch hàng đầu thế giới, nhờ những nỗ lực mạnh mẽ trong việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Chính phủ nước này xác định rõ mục tiêu cải cách là tạo ra một môi trường phục vụ thân thiện, thuận tiện, giảm tối đa thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Điểm nổi bật trong kinh nghiệm của New Zealand là cách tiếp cận “lấy người dân làm trung tâm” trong mọi cải cách. Trước khi thay đổi quy trình, chính phủ tiến hành khảo sát rộng rãi để tìm hiểu khó khăn thực tế mà người dân và doanh nghiệp gặp phải khi làm thủ tục. Kết quả khảo sát được sử dụng để điều chỉnh, loại bỏ những quy định lỗi thời, chồng chéo hoặc không còn phù hợp. Chính phủ áp dụng mô hình “một cửa” (one-stop shop), cho phép người dân chỉ cần liên hệ một đầu mối để giải quyết nhiều thủ tục khác nhau, thay vì phải làm việc với nhiều cơ quan riêng lẻ.

New Zealand được đánh giá là một trong những quốc gia có hệ thống hành chính hiệu quả và minh bạch hàng đầu thế giới. Ảnh: Newsroom.

Một bước tiến quan trọng của New Zealand là triển khai hệ thống định danh điện tử “RealMe”, cho phép người dân truy cập hầu hết các dịch vụ công trực tuyến chỉ với một tài khoản duy nhất. Nhờ đó, các giao dịch như nộp thuế, đăng ký kinh doanh, xin trợ cấp hay gia hạn giấy tờ có thể được thực hiện nhanh chóng và an toàn, bất kể thời gian và địa điểm. Việc chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước cũng giúp loại bỏ tình trạng yêu cầu cung cấp lại cùng một thông tin nhiều lần.

Ngoài ra, New Zealand chú trọng đến tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Tất cả quy trình, biểu mẫu và thời hạn xử lý đều được công khai trên các cổng thông tin chính phủ, giúp người dân dễ dàng theo dõi tiến độ và chất lượng giải quyết hồ sơ. Các kênh phản hồi trực tuyến được duy trì để tiếp nhận ý kiến đóng góp, từ đó cải thiện liên tục quy trình phục vụ.

Kinh nghiệm của New Zealand cho thấy, cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính không chỉ đòi hỏi công nghệ hiện đại, mà còn cần sự cam kết của chính quyền trong việc phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Chính nhờ cách tiếp cận toàn diện này, New Zealand đã xây dựng được một môi trường hành chính minh bạch, hiệu quả và thân thiện, góp phần củng cố niềm tin của xã hội vào bộ máy công quyền.

Hàn Quốc

Hàn Quốc là một trong những quốc gia thành công trong việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính nhờ chiến lược cải cách gắn liền với chuyển đổi số toàn diện. Chính phủ nước này nhận thấy rằng thủ tục hành chính phức tạp không chỉ gây lãng phí nguồn lực xã hội mà còn làm giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế. Vì vậy, các biện pháp cải cách được triển khai đồng bộ, kết hợp tinh giản quy định pháp lý, tối ưu hóa quy trình và ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm tạo ra môi trường hành chính thuận tiện, minh bạch và hiệu quả.

Một trong những bước tiến quan trọng là việc xây dựng cổng dịch vụ công trực tuyến “Gov24”, tích hợp hơn 5.000 loại dịch vụ hành chính vào một nền tảng duy nhất. Người dân và doanh nghiệp có thể thực hiện hầu hết các thủ tục, từ đăng ký giấy tờ cá nhân, nộp thuế, xin giấy phép đến tra cứu hồ sơ, chỉ bằng vài thao tác trực tuyến mà không cần đến cơ quan nhà nước. Hệ thống này cũng cho phép chia sẻ dữ liệu giữa các bộ ngành, loại bỏ yêu cầu nộp lại các giấy tờ trùng lặp và rút ngắn đáng kể thời gian xử lý.

Hàn Quốc thành công trong việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính nhờ chiến lược cải cách gắn liền với chuyển đổi số toàn diện. Ảnh: TourScanner.

Hàn Quốc còn áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn để hỗ trợ người dân lựa chọn thủ tục phù hợp, điền thông tin chính xác ngay từ bước đầu và theo dõi tình trạng xử lý hồ sơ theo thời gian thực. Nhờ đó, khả năng sai sót được giảm thiểu, đồng thời nâng cao mức độ hài lòng của người sử dụng dịch vụ công.

Chính phủ Hàn Quốc cũng tiến hành rà soát định kỳ toàn bộ hệ thống quy định và thủ tục, loại bỏ những quy định lỗi thời hoặc không còn cần thiết. Quá trình này luôn có sự tham gia của doanh nghiệp và người dân thông qua các kênh phản hồi công khai, giúp đảm bảo rằng cải cách thực sự giải quyết được các vướng mắc từ thực tế.

Kinh nghiệm của Hàn Quốc cho thấy, thành công trong cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính phụ thuộc vào sự kết hợp giữa quyết tâm chính trị, cơ sở hạ tầng công nghệ tiên tiến và cơ chế tương tác liên tục với xã hội. Nhờ chiến lược cải cách toàn diện này, Hàn Quốc đã xây dựng được một hệ thống hành chính nhanh gọn, minh bạch, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao niềm tin của người dân vào bộ máy công quyền.

Thanh Bình