Các phương án phòng, chống hạn sản xuất vụ xuân
Nhằm bảo đảm đủ nước, đồng thời phòng, chống hạn phục vụ sản xuất nông nghiệp vụ xuân, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan xây dựng giải pháp chống hạn, đồng thời tích cực tu sửa máy, thiết bị, công trình sẵn sàng cho công tác lấy nước sản xuất và chống hạn.
Công nhân Trạm bơm Tam Đô (Ân Thi) kiểm tra hệ thống máy bơm phục vụ đổ ải vụ xuân
Hiện nay, Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi tỉnh đang quản lý, vận hành 619 trạm bơm tưới và tưới tiêu kết hợp (không kể các trạm bơm chuyên tiêu), với 1.295 máy bơm các loại; 19 trạm bơm cột nước thấp có công suất từ 2.500m3/h đến 8.000m3/h để cấp nguồn nước và tưới, tiêu cho những khu vực khó khăn. Với hệ thống trạm bơm như trên, về cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu tưới, tiêu cho sản xuất, dân sinh trên địa bàn tỉnh. Nguồn nước phục vụ tưới, tiêu cho sản xuất nông nghiệp chủ yếu lấy từ sông Hồng qua cống Xuân Quan vào hệ thống sông Bắc Hưng Hải và các sông trục cấp nước phục vụ dân sinh, hoạt động kinh tế và tạo nguồn cho các trạm bơm phục vụ tưới, tiêu cho cây trồng; nguồn nước lấy từ sông Luộc tăng cường phục vụ cho huyện Tiên Lữ và huyện Phù Cừ qua cống Võng Phan.
Để bảo đảm đủ nguồn nước cho sản xuất vụ xuân, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh đã chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch và đề nghị các địa phương, đơn vị tập trung nạo vét thủy lợi, tu sửa công trình trạm bơm. Thực hiện kế hoạch nạo vét thủy lợi đông xuân và đắp đê Bắc Hưng Hải năm 2022 – 2023, đến ngày 12/1, các đơn vị, địa phương đã nạo vét, đào đắp được hơn 663,8 nghìn m3, đạt 90% kế hoạch. Thực hiện kế hoạch nạo vét thủy lợi năm 2022 – 2023, Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi tỉnh đã hoàn thành nạo vét hơn 71,2 nghìn m3; đồng thời, hoàn thành khối lượng nạo vét cục bộ một số công trình thuộc khu vực khó khăn về nguồn nước phục vụ chống hạn vụ đông xuân với kinh phí trên 16,5 tỷ đồng. Công ty đã hoàn thành kế hoạch tu sửa công trình, máy móc thiết bị với kinh phí trên 27,19 tỷ đồng. Đến nay, 100% công trình, máy móc thiết bị sẵn sàng cho việc đổ ải vụ xuân. Việc giải tỏa, khơi thông dòng chảy, công ty giao khoán cho các đơn vị trục vớt thường xuyên 801 tuyến kênh, chiều dài hơn 1.025km, đồng thời, tháo dỡ đăng vó, đập ngưỡng trên các sông trục.
Căn cứ vào lịch đổ ải của Bộ Nông nghiệp và PTNT, lịch và kế hoạch đổ ải vụ xuân của tỉnh, Sở Nông nghiệp và PTNT đã chỉ đạo các đơn vị thủy nông tranh thủ nguồn nước hiện có trong hệ thống sông trục và tận dụng triều cường lấy nước sông Luộc qua cống Triều Dương, Võng Phan, chủ động bơm tích nước vào hệ thống sông trục phục vụ gieo cấy lúa vụ xuân từ ngày 25/12/2022 đối với các trạm bơm phục vụ diện tích lớn, tuyến kênh dài, nguồn nước không bị ô nhiễm. Đối với các trạm bơm khác sẽ điều hành bơm linh hoạt theo tình hình nguồn nước thực tế, phấn đấu cơ bản kết thúc đổ ải đạt 100% diện tích trong đợt xả nước lần 2.
Cùng với tu sửa công trình thủy lợi, các đơn vị, địa phương đã chủ động xây dựng phương án phòng, chống hạn sản xuất vụ xuân. Trong đó, Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi tỉnh là đơn vị chủ lực thực hiện các giải pháp chống hạn. Theo đó, công ty xây dựng 3 phương án phòng, chống hạn, gồm: Phương án 1, nguồn nước đủ, mực nước tại các điểm chốt trong hệ thống bảo đảm yêu cầu thiết kế như: Thượng lưu cống Kênh Cầu đạt +1,6m, Lực Điền +1,32m, Cống Tranh +1,10m; Tam Đô, Bằng Ngang +1,11m, Tòng Hóa +1,12m. Phương án 2, nguồn nước thiếu, mực nước tại các điểm chốt trong hệ thống không đạt mực nước thiết kế, khi đó sẽ xảy ra trường hợp thượng lưu cống Kênh Cầu mực nước không bảo đảm thiết kế, thường chỉ đạt từ +1,0÷1,3m, hạ lưu cống Kênh Cầu bảo đảm +0,8÷1,1m. Phương án 3, nguồn nước thiếu, mực nước sông trục tại các điểm chốt thấp hơn nhiều so với mực nước thiết kế. Đặc biệt trong giai đoạn tưới dưỡng cho lúa xuân thời kỳ mới cấy và thời kỳ đẻ nhánh làm đòng.
Với 3 phương án trên, công ty xây dựng giải pháp thực hiện như: Chỉ đạo các xí nghiệp xây dựng kế hoạch đổ ải và phương án phòng, chống hạn, thành lập văn phòng thường trực, phân công cụ thể các thành viên trong văn phòng công ty và lãnh đạo các xí nghiệp để chỉ đạo, điều hành việc đổ ải và phòng, chống hạn. Phân công cán bộ, công nhân trong toàn công ty trực sẵn sàng phục vụ sản xuất 24/24h trong ngày, cả ngày lễ, Tết. Cùng với đó, tiếp tục nạo vét các điểm cục bộ trên sông trục, kênh dẫn, bể hút các trạm bơm, đồng thời cử công nhân kiểm tra xác định các vị trí ách tắc để tiến hành nạo vét cục bộ. Vớt bèo, khơi thông dòng chảy các sông trục dẫn, tu sửa máy móc thiết bị các trạm bơm, có kế hoạch nối ống bơm các trạm bơm khi cần thiết.
