Các tay súng thảm sát ở Sydney mang tư tưởng IS

Người phụ nữ khóc thương các nạn nhân trong vụ xả súng tại Sydney, Australia, ngày 15/12/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ New York Times, Thủ tướng Australia, Anthony Albanese ngày 16/12 cho biết vụ tấn công nhằm vào một buổi lễ kỷ niệm của người Do Thái trên bãi biển Bondi, Sydney được thúc đẩy bởi “hệ tư tưởng của Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng. Theo ông, các nhà điều tra đang xem xét liệu chuyến thăm miền Nam Philippines hồi tháng trước của hai nghi phạm có liên quan đến vụ xả súng đẫm máu này hay không.

Các nhà điều tra cho hay, cảnh sát đã tìm thấy hai lá cờ tự chế của IS trong chiếc xe mà các nghi phạm, gồm một người đàn ông 50 tuổi và con trai 24 tuổi của hắn, đã lái đến hiện trường vụ thảm sát hôm 14/12. Chính quyền cũng thu hồi các thiết bị nổ tự chế trong xe.

Thủ tướng Albanese nói rằng hai cha con tay súng dường như hành động mà không có đồng phạm khác. Ông mô tả vụ xả súng là một “vụ tấn công tỉ mỉ, có tính toán, tàn nhẫn”.

“Có vẻ như vụ việc này được thúc đẩy bởi hệ tư tưởng của Nhà nước Hồi giáo”, ông Albanese nói. Tuy nhiên, hôm 15/12, Thủ tướng Albanese cho biết không có bằng chứng nào cho thấy những kẻ xả súng là “một phần của một nhóm khủng bố”.

Vụ tấn công nhằm vào lễ Hanukkah là vụ xả súng hàng loạt tồi tệ nhất ở Australia trong ba thập kỷ, khiến 15 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương. Nó đã dẫn đến các cuộc tranh luận và chỉ trích về việc liệu Australia đã đủ cảnh giác đối với chủ nghĩa cực đoan và đặc biệt là chủ nghĩa bài Do Thái hay chưa.

Ngày 16/12, các quan chức ở Australia và Ấn Độ đã công bố thêm thông tin về những kẻ xả súng.

Tay súng lớn tuổi hơn, Sajid Akram, là công dân Ấn Độ đến từ Hyderabad, miền Nam Ấn, người đã chuyển đến Australia vào năm 1998 để tìm việc làm - theo một tuyên bố được cảnh sát bang Telangana, công bố. Giới chức Ấn Độ cho biết Akram đã kết hôn ở Australia, có hai người con là công dân Australia: con trai tên Naveed và một con gái.

Sajid Akram đã bị cảnh sát bắn chết tại hiện trường vụ nổ súng. Naveed Akram bị thương.

Các quan chức Australia cho biết lý do chuyến đi kéo dài gần một tháng của cha con Akram đến miền nam Philippines hồi tháng trước đang được điều tra.

Chính quyền Philippines đã chiến đấu chống lại các nhóm phiến quân Hồi giáo trong nhiều thập kỷ tại các hòn đảo cực Nam của đất nước, bao gồm cả một số nhóm có liên hệ với IS.

Cục Di trú Philippines cho biết hai nghi phạm đã cùng nhau đến nước này vào ngày 1/11, khai báo điểm đến cuối cùng là Davao, một thành phố được coi là cửa ngõ phía Nam đất nước. Hai người đã rời Philippines hôm 28/11.

Trước đó, các quan chức cho biết Naveed Akram đã lọt vào tầm ngắm của chính quyền vào năm 2019, nhưng người ta xác định rằng anh ta không gây ra mối đe dọa ngay lập tức. Cha của Akram cũng đã được thẩm vấn vào thời điểm đó.

Truyền thông Australia đưa tin, trích dẫn các nguồn tin cảnh sát giấu tên, rằng cuộc điều tra năm 2019 liên quan đến mối liên hệ của Naveed Akram với Isaac El Matari, một chỉ huy tự xưng của IS đóng tại Sydney, người đã bị kết tội âm mưu tấn công khủng bố. El Matari bị kết án bảy năm tù vào năm 2021.

Vụ xả súng xảy ra bất chấp luật kiểm soát súng tương đối nghiêm ngặt của Australia, nhiều luật trong số đó được ban hành sau vụ thảm sát năm 1996 khiến 35 người thiệt mạng. Mặc dù vậy, theo các nhà chức trách, Sajid Akram là người được cấp phép sở hữu sáu khẩu súng đăng ký hợp pháp.

Các nhà lãnh đạo Australia hiện đang thảo luận xem liệu họ có cần luật kiểm soát súng nghiêm ngặt hơn nữa hay không. Theo văn phòng thủ tướng, trong số các đề xuất đang được xem xét là việc sử dụng thông tin "tình báo tội phạm" trong quá trình đánh giá đơn xin cấp giấy phép súng.

Thu Hằng/Báo Tin tức và Dân tộc