Cách ăn uống 'nuông chiều' vị giác này dễ gây ung thư số một

Thức uống quá nóng có thể khiến niêm mạc thực quản bị tổn thương. Ảnh: Shutterstock.

Ung thư thực quản bắt đầu khi các tế bào đột biến và phát triển nhanh chóng bên trong niêm mạc thực quản. Căn bệnh ung thư này thường bắt đầu ở lớp trong của thành thực quản và phát triển ra ngoài, nhưng nó cũng có thể bắt đầu ở bất cứ đâu, theo Everyday Health.

Nhiều người thường đánh giá thấp mức độ ảnh hưởng của nhiệt độ, quá trình chế biến và độ axit đến lớp niêm mạc mỏng manh bảo vệ đoạn thực quản này. Tuy nhiên, bằng chứng khoa học cho thấy việc tiếp xúc lặp đi lặp lại với một số loại thực phẩm nhất định có thể góp phần gây kích ứng mạn tính hoặc căng thẳng hóa học làm suy yếu mô theo thời gian.

Theo India Times, bài đánh giá chi tiết được công bố trên tạp chí Annals of Palliative Medicine đã chỉ ra một số thói quen ăn uống thường xuyên có liên quan đến việc tăng tỷ lệ mắc ung thư thực quản. Những thực phẩm này không nguy hiểm nếu ăn một lần nhưng có thể góp phần gây kích ứng, viêm nhiễm hoặc tiếp xúc với hóa chất tích lũy khi được tiêu thụ thường xuyên trong nhiều năm.

Đồ uống và thức ăn nóng

Nhiệt độ của thực phẩm là tâm điểm trong nghiên cứu ung thư thực quản. Thực quản được lót bởi mô nhạy cảm với nhiệt hơn nhiều người tưởng.

Khi nuốt đồ uống hoặc thức ăn quá nóng, nhiệt độ có thể gây ra các vết rách nhỏ trên niêm mạc. Cơ thể sẽ sửa chữa những tổn thương này, nhưng khi tổn thương như vậy xảy ra lặp đi lặp lại trong nhiều năm, chu kỳ thay đổi tế bào liên tục có thể làm tăng khả năng xảy ra những thay đổi bất thường.

Ở những nơi mà người dân thường xuyên uống trà nóng đã cho thấy tỷ lệ ung thư biểu mô tế bào vảy thực quản cao hơn. Điều này cho thấy nhiệt độ, chứ không phải bản thân đồ uống, đóng vai trò quan trọng. Để đồ uống nóng hoặc súp nguội bớt trong thời gian ngắn là cách đơn giản và hiệu quả để giảm bớt căng thẳng này.

Thực phẩm có tính axit và ngâm chua

Thực phẩm có tính axit và thực phẩm ngâm chua không trực tiếp gây ung thư, nhưng chúng đóng vai trò đáng kể trong việc làm trầm trọng thêm chứng trào ngược dạ dày thực quản. Đây là tình trạng có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ tổn thương thực quản về lâu dài.

Thực phẩm chứa nhiều giấm, muối hoặc axit lên men có thể làm trầm trọng các triệu chứng trào ngược, khiến niêm mạc thực quản tiếp xúc với axit nhiều lần. Theo thời gian, điều này làm tăng khả năng phát triển bệnh thực quản Barrett, tiền thân của ung thư thực quản.

Thực phẩm ngâm chua ăn nhiều có thể làm trầm trọng thêm chứng trào ngược dạ dày thực quản, tăng nguy cơ tổn thương thực quản về lâu dài. Ảnh: Mashed.

Thịt chế biến sẵn

Thịt chế biến sẵn gây ra mối lo ngại khác. Các sản phẩm này thường chứa nitrosamine, amin dị vòng và hydrocarbon thơm đa vòng, tất cả đều có thể hình thành trong quá trình ướp, hun khói hoặc nấu ở nhiệt độ cao. Các hợp chất này đã được nghiên cứu rộng rãi về khả năng gây tổn thương DNA và góp phần gây ung thư.

Khi thịt chế biến sẵn được nướng cháy hoặc chiên, nồng độ các hóa chất này có thể tăng lên hơn. Nguy cơ càng trở nên rõ rệt hơn khi kết hợp với việc uống nhiều rượu hoặc hút thuốc, vì những hành vi này có thể làm tăng stress oxy hóa trong thực quản.

Dưới đây là những thực phẩm thay thế an toàn hơn, mang lại hương vị quen thuộc nhưng an toàn hơn, vẫn có lợi cho thực quản:

Đồ uống ấm như trà nguội, trà thảo mộc hoặc cà phê hâm nóng nhẹ
Protein nạc tươi bao gồm thịt gà, cá, đậu phụ, đậu lăng và các loại đậu
Trái cây ít axit như chuối, dưa, đu đủ và táo ngọt
Rau củ nấu chín nhẹ như cà rốt, bí ngòi, rau bina và đậu xanh
Ngũ cốc nguyên hạt bao gồm yến mạch, gạo lứt, lúa mạch và bánh mì nguyên cám
Chất béo lành mạnh từ bơ, dầu ô liu, hạt lanh hoặc các loại hạt tươi
Phương pháp nấu ăn nhẹ nhàng như hấp, nướng, hầm hoặc chần
Dầu ăn mới thay vì dầu đã qua sử dụng hoặc chiên rán nhiều lần
Nước dùng đơn giản, sữa chua, cháo mềm và các món ăn có kết cấu dễ tiêu hóa khác.

Việc lựa chọn những thực phẩm này giúp giảm thiểu tiếp xúc với hóa chất, giảm viêm và ổn định hệ tiêu hóa. Ăn chậm, ăn khẩu phần nhỏ và uống đủ nước sẽ giúp giảm áp lực lên thực quản và tạo ra môi trường bên trong cơ thể dễ chịu hơn, hỗ trợ quá trình tự phục hồi tự nhiên.

Mai Phương