Cách làm mới giúp nông dân Ba Chẽ làm giàu

Từ những cây trồng truyền thống nhưng áp dụng cách làm mới, giàu khoa học kỹ thuật hơn cùng sự hiện diện của hợp tác xã đang giúp nhiều nông dân là người dân tộc thiểu số ở Ba Chẽ (Quảng Ninh) vươn lên thoát nghèo, làm giàu.

Cây trà hoa vàng trồng tại Ba Chẽ. Ảnh: Báo ảnh dân tộc và miền núi/TTXVN

Với diện tích đất rừng gần 57.000 ha (chiếm 93% diện tích tự nhiên), huyện Ba Chẽ có thế mạnh lớn về phát triển cây dược liệu, được định hướng trở thành một trong những trung tâm kinh tế lâm nghiệp và cây dược liệu như trà hoa vàng của Ba Chẽ (Quảng Ninh).

Đây là loài cây cả hoa và lá đều có tác dụng rất tốt cho sức khỏe con người, thế nhưng để tiêu thụ sản phẩm trà hoa vàng không dễ, vì giá thành đắt. Bởi vậy, nên trà cần phải vươn tới các thị trường lớn và xa, nếu không có biện pháp bảo quản trà sẽ hỏng khi chưa kịp bán. Thế nhưng, những người trồng trà đa phần là nông dân sống ở các xã vùng cao, vùng sâu xa, khả năng tiếp thị lẫn xây dựng các mối quan hệ để phát triển bạn hàng còn kém.

Ông Nguyễn Thành Trọng, Giám đốc Hợp tác xã Dược liệu trà hoa vàng Ba Chẽ cho hay từ khi hợp tác xã đứng ra thu mua ổn định, tư tưởng của người trồng trà hoa vàng Ba Chẽ đã thay đổi và hăng hái tăng thêm diện tích trồng.

Để thu mua được hoa trà tươi đảm bảo chất lượng, hợp tác xã khuyến khích bà con bán sản phẩm thu hoạch ngay trong ngày. Ngoài ra, hợp tác xã còn ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa hiện đại để đảm bảo mẫu mã, chất lượng sản phẩm như giữ nguyên hình dạng, màu sắc, hương vị, hoạt chất của hoa trà hoa vàng.

Cùng đó, áp dụng công nghệ sấy lá tiên tiến đem đến sản phẩm lá sấy khô sạch, đẹp, giữ nguyên hoạt chất; công nghệ nghiền bột lá trà bằng cối đá Granit giúp giữ nguyên các hoạt chất của lá, tạo màu và độ mịn cao cho tinh bột.

Sản phẩm trà hoa vàng. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Hợp tác xã Dược liệu trà hoa vàng Ba Chẽ bước đầu cho ra mắt các sản phẩm từ trà hoa vàng như hoa, lá khô và những sản phẩm mới như bột matcha trà hoa vàng, bánh trà hoa vàng, nước uống từ trà hoa vàng… được người tiêu dùng cả nước ưa chuộng.

Thống kê cho thấy, toàn huyện có khoảng 200 ha; trong đó, tập trung chủ yếu ở các xã Đồn Đạc, Đạp Thanh, Thanh Lâm, Thanh Sơn, Nam Sơn và Lương Mông. Đến nay đã có khoảng 100 ha cho thu hoạch. Sản lượng thu hoạch hoa trà hoa vàng tươi bình quân 20 tấn/năm; lá trà hoa vàng tươi 65 tấn/năm. Doanh thu từ cây trà hoa vàng trên địa bàn huyện đạt khoảng trên 20 tỷ đồng.

Trà hoa vàng đã trở thành cây “đổi đời” của người dân Ba Chẽ với khoảng từ 13-15 triệu đồng/kg hoa sấy khô, hoa tươi thu mua với giá trung bình 600.000 đồng/kg, lá tươi có giá 50.000 đồng/kg, lá khô là 300.000-500.000 đồng/kg.

Nhiều thành viên của hợp tác xã đều cho rằng từ khi chuyển đổi sang trồng cây trà hoa vàng, hiệu quả kinh tế gia tăng, đời sống của các xã viên hợp tác xã cũng ổn định hơn trước rất nhiều.

Bên cạnh trà hoa vàng, Ba Chẽ là địa phương chiếm 1/3 diện tích rừng trồng của tỉnh Quảng Ninh. Để nâng cao hiệu quả sản xuất, huyện đã đẩy mạnh nhân rộng các mô hình kinh tế rừng trồng đã có hiệu quả, tập trung nguồn lực và đưa ra giải pháp đồng bộ sát thực với tập tục canh tác, sản xuất của người dân.

Hiện nay, ngoài các loại cây gỗ lớn truyền thống như lim, lát... người dân Ba Chẽ còn mở rộng trồng cây keo lá tràm vì thời gian của mỗi chu kỳ thu hoạch từ 9 đến hơn 10 năm và để càng lâu hiệu quả kinh tế trên mỗi diện tích càng lớn.

Trên nền tảng chuyển đổi từ rừng gỗ nhỏ sang rừng gỗ lớn kết hợp với phát triển trồng các loại cây dược liệu dưới tán rừng, huyện Ba Chẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền để khơi dậy ý chí và tư duy sáng tạo của người dân.

Anh Nguyễn Văn Hùng là một trong những điển hình thành công với mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng gỗ lớn, thu nhập bình quân 250-300 triệu đồng/năm.Nhờ ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất, rừng keo lá tràm của gia đình anh Hùng đã kéo dài chu kỳ thu hoạch sau gần 5 năm, mỗi ha thu hoạch được gần 200 triệu đồng, đó là chưa kể đến thu hoạch các cây dược liệu.

Bên cạnh đó, gần 10 năm qua, huyện đã tổ chức đào tạo gần 100 lớp nghề cho lao động nông thôn, hợp tác xã với trên 2.000 lượt học viên. Tỷ lệ người có việc làm sau đào tạo đạt gần 95%. Bên cạnh nghề nông nghiệp, còn có các nghề khác như cơ khí, điện, sửa chữa máy nông nghiệp…

Có thể thấy, huyện Ba Chẽ đang chủ động phát huy tối đa những lợi thế để xóa nghèo, làm giàu cho người dân và ban hành nhiều nghị quyết về giảm nghèo bền vững. Thời gian tới, huyện Ba Chẽ dự kiến tiếp tục nâng cao vai trò của các hợp tác xã trong liên kết sản xuất, kết nối tiêu thụ sản phẩm cho người dân; chủ động hình thành các chuỗi giá trị giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp./.

Uyên Hương/BNEWS/TTXVN