Cách một tàu tuần dương Liên Xô kết thúc chiến tranh Arab

Sự xuất hiện đơn thuần của nó ở phía đông Địa Trung Hải vào năm 1983 đã buộc các tàu Hải quân Mỹ phải rời khỏi bờ biển Lebanon, chấm dứt hỗ trợ hỏa lực cho chiến dịch trên bộ của Israel. Kết quả là một cuộc chiến khác ở Trung Đông đã kết thúc trong cuộc đàm phán hòa bình.

Chim săn mồi

Đến những năm 70, tàu ngầm hạt nhân đã học cách sử dụng tên lửa đạn đạo và trở thành vũ khí chiến lược. Để chống lại chúng, Liên Xô đã chế tạo các tàu chống ngầm có kích thước và sức mạnh lớn hơn bao giờ hết.

Cuối cùng, Bộ chỉ huy Hải quân đã quyết định kết hợp khả năng chống tàu ngầm và lực lượng tấn công của tàu tuần dương tên lửa. Để tung lực lượng này đến bất kỳ đâu trên thế giới, họ quyết định trang bị cho con tàu mới một lò phản ứng hạt nhân.

Các chỉ huy hải quân Liên Xô đã vô cùng ấn tượng trước màn "đi vòng quanh thế giới" của ba tàu Mỹ: tàu sân bay Enterprise, tàu tuần dương Long Beach và tàu khu trục nhỏ Bainbridge, chúng đã đi qua hành tinh trong 65 ngày.

Dự án được đặt tên là "Orlan", nó là một trong những loài chim săn mồi giỏi nhất trên thế giới và cũng được in trên quốc huy của Hoa Kỳ. Người thiết kế chính là Boris Kupensky.

Ngay lập tức, một vấn đề nghiêm trọng nảy sinh: sức mạnh của các lò phản ứng hạt nhân cho tàu ngầm và tàu phá băng không đủ cho một tàu chiến khổng lồ, và lượng giãn nước 8.000 tấn do quân đội thành lập đã không cho phép cung cấp hai lò phản ứng. Nó đã được gỡ bỏ bởi Tư lệnh Hải quân Sergei Gorshkov.

"Sergei Georgievich đi vòng quanh những mô hình mà chúng tôi mang đến, dùng ngón tay đo thứ gì đó và nói: "Con tàu này là dành cho tôi." Và ông ấy chỉ vào lò phản ứng một - Georgy Kudrov, nhà thiết kế hàng đầu của Cục thiết kế phương Bắc cho các động cơ điện hạt nhân cho biết".

Vào lúc đó, phòng thiết kế đang đồng thời thiết kế 7 con tàu khác nhau, áp lực đối với họ rất khủng khiếp, 100 kỹ sư đóng tàu từ các phòng thiết kế khác đã được cử đến để giúp đỡ. Họ được đặt trong hội trường: các buổi hòa nhạc và cuộc họp bị hủy bỏ, những chiếc ghế được lấy ra và thay vào đó là những bản vẽ.

Tuần dương hạm hạt nhân lớp Kirov của Hải quân Liên Xô.

Một dàn tên lửa mạnh mẽ

Sức mạnh nổi bật của tàu tuần dương là tên lửa hành trình siêu thanh P-700 "Granit": rất nhanh (Mach 2,5), tầm xa và tinh vi. Tên lửa chống hạm "Granit" thường tấn công bởi một đàn, trao đổi thông tin khi đang bay.

Sau khi phóng, tên lửa chính bay thấp trên mặt nước và một lên cao. Nó tìm kiếm hạm đội được lên kế hoạch tiêu diệt và chuyển hướng sự chú ý của lực lượng phòng không sang bản thân. Nếu tên lửa "trên" bị bắn hạ, một tên lửa khác sẽ thế chỗ. Tiếp cận tàu địch, tên lửa chống hạm phân bố mục tiêu cho nhau và tấn công chúng từ các hướng khác nhau.

Vào thời điểm đó, các tàu ngầm hạt nhân của Dự án Atlant được trang bị Granit. Để bắt đầu từ dưới nước, các ống phóng P-700 chứa đầy nước biển. Để không làm thay đổi bệ phóng, các tên lửa "phóng dưới nước" cũng được lắp đặt trên Kirov.

Bơm nước vào ống phóng dài 11 mét mất vài giây. Việc bắn hạ một tên lửa Granite đang bay là cực kỳ khó - ngay cả khi gặp hỏa lực phòng không, sản phẩm nặng 7 tấn vẫn tiếp tục bay về phía mục tiêu theo quán tính. Ở NATO, tên lửa này được đặt tên là Shipwreck (Xác tàu đắm).

Hệ thống phòng không Kirov cũng mang tính cách mạng - lần đầu tiên phiên bản hải quân của tổ hợp phòng không tầm xa S-300 được lắp đặt trên tàu. Các bệ phóng tên lửa phòng không kiểu tang trống được lắp ở mũi và đuôi tàu dài 252 mét.

"Chúng tôi có thể bắn đồng thời 12 mục tiêu từ mọi hướng. Và có một phương thức tinh vi như vậy là "bắn từ xung quanh góc", - nhà thiết kế chính của hệ thống tên lửa phòng không "Pháo đài" Arkady Yezhov cho biết. Đối với những năm 1970, điều này nghe có vẻ tuyệt vời".

Kết quả là một tàu tuần dương có khả năng bảo vệ đội hình hạm đội khỏi các cuộc tập kích trên không, tấn công các mục tiêu trên mặt nước, tìm kiếm và tiêu diệt tàu ngầm, cung xnhw hỗ trợ binh lính trên bộ bằng hỏa lực.

"Kirov" đây

"Thật là tự hào về vũ khí của chúng tôi! Chỉ huy đầu tiên của Kirov - ông Alexander Kovalchuk cho biết chiếc tàu tuần dương có thể đã đặt một tên lửa vào mục tiêu từ Biển Trắng trên đất liền. Để tạo ra chiếc tàu tuần dương này, 5 nhà thiết kế của Cục Thiết kế Phương Bắc đã nhận được Giải thưởng Nhà nước cùng một lúc, và sau khi hạ thủy chiếc tàu dẫn đầu, thêm 4 chiếc khác thuộc lớp Orlan được đặt đóng tại Nhà máy Đóng tàu Baltic".

Một trong số chúng, tàu Peter Đại đế hiện là soái hạm của Hạm đội Phương Bắc. "Đô đốc Nakhimov" đang được hiện đại hóa. "Đô đốc Lazarev" bị ngừng hoạt động vì nhiều khó khăn. Con tàu dẫn đầu của loạt được đổi tên thành "Đô đốc Ushakov" vào năm 1992, hiện đã được rút khỏi hạm đội và chờ thanh lý. Thời điểm tốt nhất của nó đến vào đầu những năm 1980, khi chỉ xuất hiện ở Địa Trung Hải, Kirov đã kết thúc chiến tranh ở Lebanon.

"Ngay khi chúng tôi tiếp cận ở cự ly 600 km, các cuộc tấn công bằng pháo binh và không kích bị chặn lại, tàu Mỹ bỏ về khu vực đảo. Ông Kovalchuk cho biết: Việc máy bay trực thăng của chúng tôi cất cánh liên tục khiến cho các tàu sân bay và tàu chiến lớn của Hải quân Mỹ đã không tiếp cận bờ biển Lebanon gần 500 km".

Theo Tùng Dương/Đất Việt