Cách nào để xuất khẩu thành công các sản phẩm Halal vào thị trường Trung Đông?

Chiều ngày 12/7/2024, Trung tâm Hỗ trợ xuất khẩu - Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo Xúc tiến thương mại sang thị trường Châu Phi - Trung Đông; Chuyên đề: Tiềm năng thúc đẩy các sản phẩm nông sản Halal vào thị trường Trung Đông.

Hội thảo được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội kết hợp với trực tuyến trên nền tảng Zoom Webinar, với sự tham gia trao đổi của các diễn giả là đại diện Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Xê Út, đại diện Vụ Thị trường Châu Á - Châu Phi (Bộ Công Thương), chuyên gia tư vấn xây dựng chất lượng thực phẩm Halal, Giám đốc Công ty CP Consultech, cùng sự tham dự của các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng.

Hoạt động nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tìm hiểu, khai thác thông tin, tập quán kinh doanh, chính sách thương mại những tiêu chuẩn, quy định chỉnh sửa và cập nhật của từng mặt hàng tiềm năng khi giao thương tại thị trường châu Phi - Trung Đông.

Thị trường Châu Phi - Trung Đông có nhu cầu lớn đối với các sản phẩm Halal

Tiềm năng, cơ hội lớn cho sản phẩm Halal của Việt Nam

Thông tin về thị trường sản phẩm công nghiệp Halal tại khu vực châu Phi - Trung Đông, bà Nguyễn Minh Phương, Trưởng phòng Tây Á, châu Phi - Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, Bộ Công Thương cho biết, đây là một thị trường có tiềm năng to lớn cho hàng hóa, sản phẩm của Việt Nam.

Theo thống kê, tổng giá trị trao đổi thương mại các sản phẩm Halal toàn cầu năm 2022 khoảng 2.300 tỷ USD. Chi tiêu của người Hồi giáo cho thực phẩm khoảng 1.400 tỷ USD; tổng kim ngạch thương mại thực phẩm Halal của các nước thành viên OIC là 444,7 tỷ USD. Những sản phẩm Halal được trao đổi chủ yếu gồm: Thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, thời trang...

Về thị trường, bên cạnh các thị trường tiêu thụ sản phẩm Halal lớn ở Đông Nam Á như: Indonesia, Malaysia hay các nước khác như Bangladesh, Ai Cập thì các nước khu vực châu Phi - Trung Đông như Ả Rập Xê-út, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE),... cũng là những thị trường nhập khẩu nhiều sản phẩm Halal.

Mặt khác, ngành công nghiệp chế biến thực phẩm của các nước Trung Đông - Châu Phi kém phát triển, rất nhiều sản phẩm chế biến phục vụ nhu cầu của người dân khu vực này chủ yếu từ nguồn nhập khẩu.

Bà Nguyễn Minh Phương, Trưởng phòng Tây Á, châu Phi - Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương) thông tin cập nhật về thị trường sản phẩm công nghiệp Halal tại khu vực châu Phi - Trung Đông

Đáng chú ý, theo bà Nguyễn Minh Phương, do những lợi ích cho sức khỏe, môi trường nên hiện nay nhu cầu về sản phẩm Halal không chỉ phổ biến với những người theo đạo Hồi giáo mà ngày càng nhiều thị trường lớn trên thế giới như: Hoa Kỳ, châu Âu... gia tăng nhập khẩu sản phẩm Halal để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Một điểm nữa là so với mặt bằng chung giá cả sản phẩm thông thường thì giá sản phẩm Halal thường cao hơn từ 5-10% và những người tiêu dùng mong muốn sử dụng sản phẩm Halal sẵn sàng chi trả cho những sản phẩm này.

"Do đó thị trường sản phẩm Halal rất tiềm năng cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác", bà Nguyễn Minh Phương nhận định.

Những lưu ý để xuất khẩu và cạnh tranh thành công tại thị trường Trung Đông

Tiềm năng thị trường sản phẩm Halal là rất lớn. Tuy nhiên, để có thể thâm nhập thành công và cạnh tranh được với các nguồn cung đối thủ khác tại khu vực châu Phi - Trung Đông, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần tìm hiểu, nắm bắt những tập quán kinh doanh, quy định thị trường.

Ông Trần Trọng Kim, Bí thư thứ Nhất, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Xê-út cho biết, do khó khăn trong trồng trọt canh tác nông nghiệp nên Ả Rập Xê-út có nhu cầu nhập khẩu trên 90% các loại hàng hóa như: gạo, các loại rau, củ, quả tươi, các loại hạt, gia vị; hàng thủy sản tươi và đóng hộp... Các sản phẩm khác trong lĩnh vực xây dựng, dệt may, phụ tùng thay thế cho các phương tiện vận tải, nội thất, than củi, trầm hương,.... cũng có nhu cầu lớn.

Ông Trần Trọng Kim, Bí thư thứ Nhất, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Xê-út khuyến nghị các giải pháp cần lưu ý đối với doanh nghiệp muốn khai thác thị trường Trung Đông nói chung, thị trường Ả Rập Xê-út nói riêng.

Từ góc độ địa bàn, trước tình hình thực tế khi xung đột tại Biển Đỏ vẫn đang gia tăng, Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Xê-út khuyến nghị doanh nghiệp cần nghiên cứu thị hiếu thị trường, quy định sở tại về quảng lý chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, chủ động gửi mẫu sản phẩm quảng bá, trưng bày tại Thương vụ và Đại sứ quán. Doanh nghiệp nên tham gia đoàn xúc tiến thương mại sang địa bàn mang theo hàng mẫu, hàng dùng thử quảng bá, kết nối trực tiếp, dùng sảm phẩm của doanh nghiệp làm quà tặng đối ngoại.

Bên cạnh đó, xu thế hiện nay, Ả Rập Xê-út đang hướng tới cuộc sống xanh, lành mạnh và phát triển môi trường bền vững. Những sản phẩm organic, thân thiện với môi trường bắt đầu được đánh giáo cao và đang có nhu cầu trong trong thời gian tới. Các doanh nghiệp cần nghiên cứu sản xuất theo hướng này để gia tăng giá trị xuất khẩu. Cần xây dựng thương hiệu riêng cho sản phẩm của mình bên cạnh việc bán hàng, đóng bao bì, in nhãn mác theo yêu cầu của nhà nhập khẩu.

Đáng chú ý, ông Trần Trọng Kim đề nghị doanh nghiệp tăng cường tìm các đầu mối nhập khẩu hàng hóa mà không đi qua khu vực Biển Đỏ (hiện nay hàng hóa đến Ả Rập Xê-út qua cảng khô Riyadh, cảng Dammam và Yanbu không bị ảnh hưởng).

"Khi giao dịch với doanh nghiệp nhập khẩu tại khu vực này cần ký hợp đồng thanh toán theo hình thức thư tín dụng LC, có đặt cọc, nếu có khách hàng trả trước thì càng tốt. Không trả trước bất kỳ khoản phí nào liên quan đến chi phí môi giới hợp đồng, phí phát hành hóa đơn vì đây là hành vi lừa đảo phổ biến", ông Trần Trọng Kim lưu ý và khuyến nghị khi có các đơn hàng có dấu hiệu nghi ngờ, đề nghị doanh nghiệp thận trọng và xác minh kỹ qua kênh Đại sứ quán và Thương vụ Việt Nam tại khu vực.

Ở góc độ đơn vị tư vấn, ông Lê Châu Hải Vũ, Chuyên gia tư vấn xây dựng chất lượng thực phẩm Halal, Giám đốc Công ty CP Consultech nhấn mạnh, điều đầu tiên khi doanh nghiệp muốn khai thác thị trường sản phẩm Halal đó là cần tìm hiểu, nghiên cứu kỹ lưỡng về đặc điểm sản phẩm Halal và thị trường các sản phẩm này (tìm hiểu kỹ về xu hướng thị trường, sở thích của người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh...).

Khi xây dựng kế hoạch sản xuất, cung ứng sản phẩm Halal cho thị trường Trung Đông, các doanh nghiệp cần có quy trình sản xuất đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn Halal. Bên cạnh đó cần đầu tư xây dựng chiến lược kinh doanh, marketing bài bản, phù hợp với thị trường...

Ông Lê Châu Hải Vũ, Chuyên gia tư vấn xây dựng chất lượng thực phẩm Halal, Giám đốc Công ty CP Consultech tư vấn về quy trình sản xuất, kinh doanh sản phẩm Halal.

Phản hồi ý kiến đề xuất của các doanh nghiệp tại Hội thảo về việc hỗ trợ nguồn lực phát triển thị trường sản phẩm Halal, bà Nguyễn Minh Phương cho biết, mặc dù chưa có các chương trình hỗ trợ dành riêng cho phát triển sản phẩm Halal, tuy nhiên hiện nay Bộ Công Thương đang xây dựng Đề án hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm Halal.

Bên cạnh đó, nguồn lực từ Chương trình Xúc tiến thương mại Quốc gia cũng là một kênh hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia các hoạt động kết nối, xúc tiến thương mại với thị trường sản phẩm Halal nói chung, thị trường châu Phi - Trung Đông nói riêng.

Điều quan trọng là các doanh nghiệp cần quan tâm đầu tư cho công tác xúc tiến thị trường, tích cực tham gia các chương trình, hoạt động hội chợ, kết nối giao thương... trực tiếp tại địa bàn thị trường.

Để khả thi, các doanh nghiệp có thể gửi hàng mẫu cho các Thương vụ tại địa bàn để có thể giới thiệu, quảng bá với các đối tác. Khi có kế hoạch khai thác thị trường Trung Đông, các nhà sản xuất của Việt Nam có thể ký hợp đồng hợp tác với đối tác nhập khẩu tại khu vực này để sản xuất, cung ứng sản phẩm theo đơn đặt hàng, đáp ứng phù hợp với nhu cầu, thị hiếu tiêu dùng đặc thù, riêng biệt của người dân, thị trường này.

Việt Hằng