Cách nào 'vá lỗ thủng' trong quản lý đất đai ở Hà Nội?
Hà Nội đã ban hành văn bản nhằm ngăn chặn những vấn đề liên quan đến trật tự xây dựng, quản lý đất đai, song vi phạm vẫn nảy sinh.

Chủ tịch, Phó Chủ tịch xã Tự Nhiên tại cơ quan công an.
Cơ quan bảo vệ pháp luật của Hà Nội đã khởi tố hàng loạt cán bộ có hành vi nhận hối lộ để bỏ qua cho vi phạm xây dựng.
Nhiều vi phạm
Cách đây ít ngày, UBND huyện Phú Xuyên (TP Hà Nội) đã ban hành quyết định tạm đình chỉ công tác điều hành hoạt động UBND đối với Chủ tịch UBND thị trấn Phú Xuyên Lê Văn Thuấn và Chủ tịch UBND xã Hồng Thái Lê Văn Ấm để tập trung chỉ đạo, tổ chức khắc phục, xử lý các vi phạm trong lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng tại địa phương.
Trước đó (tháng 3/2024), cơ quan chức năng đã khởi tố bị can, lệnh tạm giam ông Chử Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy về tội “Nhận hối lộ”. Tại vụ việc này, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TP Hà Nội làm rõ: Ông Chử Mạnh Hùng có hành vi “Nhận hối lộ” số tiền 1 tỷ đồng để cho công trình xây dựng không có giấy phép trên diện tích đất 1.400m2 thuộc địa bàn phường Nghĩa Đô được tồn tại, tiếp tục thi công, hoàn thiện.
Quyết định tạm đình chỉ căn cứ theo yêu cầu của Ban Thường vụ Huyện ủy Phú Xuyên và kết luận kiểm tra của tổ công tác liên ngành. Hai Chủ tịch UBND cấp xã (Lê Văn Thuấn, Lê Văn Ấm) được yêu cầu bàn giao kịp thời các nhiệm vụ đang điều hành theo quy định.
Ngay sau đó, Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Lê Văn Bính đã ban hành Công điện số 02 yêu cầu các xã, thị trấn và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm phát sinh, đặc biệt trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Người đứng đầu chính quyền huyện Phú Xuyên cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm toàn diện trước Huyện ủy, UBND huyện nếu để xảy ra vi phạm trong quản lý đất đai, trật tự xây dựng. Trong đó, đặc biệt chú trọng kiểm tra các khu vực đất công ích, đất nông nghiệp, ao hồ chưa sử dụng, có nguy cơ bị lấn chiếm; đề xuất phương án quản lý hiệu quả nhằm ngăn ngừa tái vi phạm.
Được biết, công tác quản lý đất đai, xây dựng không phải đến thời điểm này mới “nóng”. Trước đó tại Hội nghị giao ban quý I/2025 (ngày 3/4) giữa lãnh đạo TP Hà Nội với các quận, huyện, thị xã, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong đã nhấn mạnh, thành phố yêu cầu lãnh đạo các quận, huyện, thị xã phải thể hiện trách nhiệm cao nhất, không để xảy ra tình trạng “tranh tối tranh sáng” hay khoảng trống trong quản lý.
Tiếp đó (ngày 22/4), UBND TP Hà Nội đã ban hành Công điện số 04 về việc tăng cường công tác quản lý, xử lý tình trạng lấn chiếm đất đai, ao hồ, đồng ruộng trong quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính trên địa bàn thành phố.
Công điện nêu rõ, thời gian qua, TP Hà Nội đã và đang tích cực triển khai sắp xếp đơn vị hành chính các cấp theo đúng tinh thần Kết luận số 126, 127, 128 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các nghị quyết liên quan.
Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, báo chí và qua kiểm tra thực tế, tại một số địa phương đã xảy ra tình trạng người dân, tổ chức lợi dụng thời điểm sắp xếp, điều chỉnh địa giới hành chính để lấn chiếm đất đai, ao hồ, đồng ruộng, tự ý xây dựng công trình trái phép.
Đáng nói, tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hiệu lực quản lý Nhà nước, mà còn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tranh chấp, khiếu kiện phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và gây bức xúc trong dư luận.
Trước thực trạng đó, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh yêu cầu Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã phải chịu trách nhiệm toàn diện trong công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn; Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý, tạo điều kiện cho vi phạm phát sinh. Đồng thời tổ chức tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định, xử lý triệt để ngay từ đầu các trường hợp vi phạm.
Tái diễn tình trạng “bảo kê” xây dựng
Ngày 5/5, Công an Hà Nội thông tin, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố 3 bị can là cán bộ xã Tự Nhiên (huyện Thường Tín) về tội “Nhận hối lộ”. Đáng nói đây không phải là vụ việc đầu tiên liên quan đến xây dựng, mà trước đó thành phố đã và đang xử lý nhiều trường hợp cán bộ có hành vi “bảo kê” vi phạm trật tự xây dựng để trục lợi.
Theo đó, 3 bị can bị khởi tố ở UBND xã Tự Nhiên gồm: Nguyễn Xuân Phiến (SN 1965, Chủ tịch UBND xã); Nguyễn Văn Phích (SN 1965, Phó Chủ tịch UBND xã); Trần Thị Thu Trang (SN 1984, cán bộ địa chính xã). Đồng thời, cơ quan chức năng đã khởi tố bị can với Nguyễn Văn Thăng (SN 1970, Trưởng cụm dân cư số 5, đội 5, xã Tự Nhiên) về tội “Môi giới hối lộ”.
Theo cơ quan điều tra, từ tháng 11/2024 đến nay, Nguyễn Xuân Phiến - Chủ tịch UBND xã Tự Nhiên, Nguyễn Văn Phích - Phó Chủ tịch UBND xã, Trần Thị Thu Trang - công chức địa chính xã Tự Nhiên đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để nhận hối lộ, tạo điều kiện cho 5 hộ dân xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, hưởng lợi tổng số tiền 412 triệu đồng.
Nguyễn Văn Thăng là Trưởng cụm dân cư số 5, biết việc Nguyễn Xuân Phiến, Nguyễn Văn Phích, Trần Thị Thu Trang nhận hối lộ, không thực hiện đúng quy định của pháp luật trong quản lý Nhà nước về đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn xã Tự Nhiên, huyện Thường Tín, nhưng vẫn tiếp tay cho nhóm người trên nhận hối lộ 320 triệu đồng.
Làm việc với cơ quan điều tra, nhóm cán bộ và những người liên quan đã khai nhận các nội dung phù hợp với kết quả điều tra ban đầu. Căn cứ vào tài liệu thu thập được, ngày 28/4/2025, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Xuân Phiến, Nguyễn Văn Phích, Trần Thị Thu Trang và Nguyễn Văn Thăng về tội “Nhận hối lộ”; Đồng thời khởi tố Nguyễn Văn Thăng về tội “Môi giới hối lộ”.
Hiện, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đang tiếp tục mở rộng điều tra, xác minh làm rõ các hành vi sai phạm và các đối tượng liên quan để xử lý theo quy định.
Xử lý trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai, xây dựng trên địa bàn TP Hà Nội qua các vụ việc điển hình trên cho thấy động thái quyết liệt của thành phố, cấp huyện trước thực trạng một số địa phương để xảy ra tình trạng né tránh, nể nang, dẫn tới phát sinh vi phạm. Qua đó không để tình trạng “tranh tối tranh sáng”, khoảng trống trong quản lý đất đai trên địa bàn Thủ đô.