Cách thi hành án tử hình qua các thời kỳ ở Mỹ

Treo cổ công khai

Tờ New York Times đưa tin, dù nhiều vụ hành quyết từng được công khai để gửi thông điệp răn đe, nhưng nó lại trở thành vấn đề riêng tư sau vụ treo cổ một phạm nhân ở bang Kentucky vào năm 1936.

Phạm nhân Rainey Bethea bị hành hình treo cổ. Ảnh: AP

Theo đó, vụ hành quyết Rainey Bethea vì tội hiếp dâm đã trở thành tâm điểm truyền thông thu hút 20.000 người trên khắp nước Mỹ tới thành phố Owensboro. Chưa đầy hai năm sau, Kentucky đã cấm treo cổ công khai, và trở thành tiểu bang cuối cùng tại Mỹ cấm phương pháp hành quyết này.

Ngồi ghế điện

Vụ hành quyết đầu tiên bằng cách cho tử tù ngồi ghế điện đã gây phẫn nộ cho những người chứng kiến. Vào tháng 8/1890, phạm nhân William Kemmler đã bị xử tử tại Nhà tù Bang Auburn vì tội giết vợ, theo Syracuse.com

Các quan chức ở New York lần đầu tiên sử dụng ghế điện, và cho rằng đây là cách hành hình nhanh chóng và nhân đạo hơn là treo cổ. Nhưng trên thực tế, các bài báo được đăng trong ngày hôm đó lại lên án và chỉ trích mạnh mẽ cách làm này.

Hình ảnh mô phỏng cách hành quyết bằng cách cho tử tù ngồi ghế điện tại Mỹ. Ảnh: Science Photo Library

Theo đó, cú sốc điện đầu tiên truyền dòng điện 1.700 vol qua cơ thể Kemmler trong 17 giây, nhưng sau một lúc bất động, Kemmler bắt đầu thở hổn hển, khiến các bác sĩ nhanh chóng bật công tắc thêm lần nữa. Họ đã gây sốc cho Kemmler thêm gần 4 phút nữa, và trong khoảng thời gian này một số quan sát viên đã bị ngất xỉu hoặc ngã quỵ.

Bất chấp thất bại lần đầu, hình thức hành quyết tử tù cho ngồi ghế điện đã được sử dụng rộng rãi tại Mỹ sau này khi có tới 26 bang áp dụng cho tới năm 1949.

Khí xyanua

Trung tâm Thông tin Hình phạt Tử hình (DPIC) tại Washington, DC cho biết vào năm 1924, một số bang tại Mỹ sử dụng khí hydro xyanua (HCN) để thi hành án tử hình. Theo AP, đây cũng chính loại khí từng được Đức Quốc xã sử dụng trong cuộc diệt chủng hàng nghìn người Do Thái trong Thế chiến thứ Hai.

Jack Sullivan bị hành quyết bằng khí độc xyanua. Ảnh: Facebook

Trong một vụ hành quyết ở bang Arizona, tờ Madera Tribune đã mô tả cách Jack Sullivan (23 tuổi) mỉm cười với các nhiếp ảnh gia khi anh ta bị trói vào ghế trong phòng ngạt hơi. Sau khi căn phòng được niêm phong, một cai ngục "kéo một sợi dây dẫn đến ổ cắm dưới ghế hành quyết" khiến các viên xyanua rơi vào ổ chứa axit sunfuric. Một lúc sau, "nụ cười toe toét của Sullivan đã biến mất, và đầu anh ta gục về phía trước".

AP cho hay, đến năm 1999, phần lớn các bang ở Mỹ đã phản đối dùng loại khí cực độc này vì giới chuyên gia nhận định đây là một cái chết từ từ khiến các tù nhân phải quẫy đạp và thở hổn hển.

Ra trường bắn

Vụ hành quyết Gary Gilmore (36 tuổi) vào năm 1977 là lần đầu tiên án tử hình được thi hành ở Mỹ, kể từ khi Tòa án Tối cao bãi bỏ án tử hình vào năm 1972, theo ABC4 Utah.

Gilmore bị kết án tử hình vì hai vụ giết người. Hắn bị xử bắn tại Nhà tù bang Utah. Chính Gilmore đã chọn cách ra trường bắn thay vì hành hình treo cổ.

Phạm nhân bị xử bắn. Ảnh minh họa

Trong cuộc hành quyết, Gilmore bị trói vào một chiếc ghế và bị trùm mũ vào đầu. Theo Guardian, 5 khẩu súng trường chọc qua các khe hở trên bức tường đối diện với phạm nhân Gilmore để bắn vào tim tử tù.

Tiêm thuốc độc

Tiêm thuốc độc lần đầu tiên được sử dụng để thi hành án tử hình tại Mỹ vào những năm 1980. Theo New York Times, kẻ giết người Charles Brooks Jr. (40 tuổi) bị xử tử ở thành phố Huntsville thuộc bang Texas vào ngày 7/12/1982 bằng cách tiêm các loại thuốc và thuốc an thần.

Vào thời điểm đó, tiêm thuốc độc đã trở thành đề tài tranh luận sôi nổi trong cộng đồng y khoa Mỹ, khi nó được xem là phương thức hành quyết nhân đạo hơn.

Tiêm thuốc độc trở thành phương pháp hành quyết phổ biến tại Mỹ. Ảnh: AP

Trong lúc hành quyết, các nhân chứng cho biết Brooks bắt đầu thở khò khè và các ngón tay run rẩy, theo tờ Texas Monthly. Sau một lúc, cơ thể anh ta lặng yên, và được tuyên bố đã chết.

Theo DPIC, tiêm thuốc độc sau này đã trở thành phương pháp hành quyết phổ biến nhất tại Mỹ.

Dữ liệu của DPIC cho biết, khoảng 23 bang ở Mỹ không áp dụng án tử hình, trong khi 24 bang có áp dụng, và 3 bang khác có lệnh cấm thi hành án tử hình.

Trong không ít vụ án, nhiều người bao gồm cả gia đình nạn nhân đã cầu xin các Thống đốc cho phép hoãn thi hành án tử hình.

Điển hình, vào năm 2020, gia đình của nạn nhân trong vụ án bị Daniel Lewis Lee (47 tuổi) sát hại đã yêu cầu giảm bản án tử hình xuống tù chung thân mà không được ân xá, theo New York Times. Nhưng cuối cùng, Lee vẫn bị thi hành án tử hình vào ngày 14/7/2020.

Minh Thu